پس از درگیریهای نظامی چند روزه ماه جولای (اواسط تیر ماه) بین نیروهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان که منجر به تلفات جانی نزد هر دو طرف شد، جنگ لفظی و برخی تحرکات دیپلماتیک به تنش در منطقه قفقاز دامن زد و بروز برخورد نظامی میان این دو کشور را قابل پیشبینی کرده بود .
پس از درگیریهای نظامی ماه جولای گذشته انتظار میرفت «گروه میانجی مینسک» وابسته به «سازمان امنیت و همکاری اروپا» به ریاست مشترک آمریکا، فرانسه و روسیه ویژه حل مسالمتآمیز «مناقشه قره باغ» برای جلوگیری از افزایش تنش بین باکو و ایروان تلاشهای جدی از خود نشان دهند .
این گروه بینالمللی که از سال 1992 میلادی میانجیگری برای حل مسالمتآمیز مناقشه قره باغ را بر عهده دارد و تا به حال تلاشهایش به نتیجهای نرسیده، پس از درگیریهای ماه جولای نیز با اتخاذ موضعگیری منفعل در این ارتباط، در راستای پایان دادن به این تنش و از سرگیری مذاکرات میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان چندان فعال نبوده است .
گزارشهای اخیر منتشر شده در رسانههای جمهوری آذربایجان مبنی بر اقدام دولت ارمنستان برای بسیج عمومی و ایجاد گروههایی از افراد غیر نظامی و نیز انتشار تصاویر آموزش نظامی بانوان ارمنی با حضور همسر نخستوزیر ارمنستان و همچنین ادعای انتقال شهروندان ارمنیتبار برخی کشورهای خاورمیانه از جمله سوریه و لبنان به منطقه قره باغ و اسکان غیر قانونی آنان در این منطقه، موجب واکنش سخت در جامعه جمهوری آذربایجان شده بود .
همچنین گزارشهای اخیر برخی رسانهها و بخصوص رسانههای روسی درباره تلاش جمهوری آذربایجان برای جلب برخی گروههای پیکارجوی فعال در درگیریهای خاورمیانه به جنگ قره باغ که از سوی نهادهای رسمی مربوطه این کشور تکذیب شد، بار دیگر به تنش میان هر دو طرف درگیر دامن زد .
کارشناسان سیاسی بر این باورند که یکی از دلایل عمده بروز تنش میان دو کشور منطقه قفقاز جنوبی، توقف مذاکرات برای حل مسالمتآمیز مناقشه قره باغ پس از روی کار آمدن "نیکول پاشینیان " نخستوزیر ارمنستان میباشد .
این کارشناسان معتقدند که تاکید جمهوری آذربایجان بر عقبنشینی نیروهای ارمنستان از منطقه قره باغ که از دهه 90 قرن گذشته میلادی در اشغال این کشور قرار دارد و احترام به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان از سوی ارمنستان و تاکید دولت باکو بر مذاکره برای حل این مشکل با ایروان، موجب ایجاد اختلاف عمیق میان طرفین درگیری در قفقاز جنوبی شده است.
با وجود این که پس از درگیریهای ماه جولای گذشته، تنش میان دو طرف مناقشه به اوج رسیده بود و احتمال بروز جنگی جدید میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان وجود داشت، میانجیگران بینالمللی هیچ تلاش جدی برای جلوگیری از این وضعیت پیش آمده از خود نشان ندادند که در حال حاضر شاهد درگیریهای نظامی فعلی هستیم .
"الهام علی اف " رییس جمهوری آذربایجان چند روز پیش در دیدار نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور کشورهای قفقاز جنوبی درباره اوضاع نامطلوب حاکم در منطقه هشدار داده و ارمنستان را به ادامه خرابکاریها و حاضر نبودن برای مذاکرات حل مسالمتآمیز مناقشه قره باغ و آماده شدن برای اقدامات نظامی جدید علیه جمهوری آذربایجان متهم کرده بود .
در حال حاضر درگیریهای نظامی میان نیروهای دو کشور با شدت در نقاط تماس دو ارتش ادامه دارد و به گزارش وزارت دفاع جمهوری آذربایجان این درگیریها در چند مسیر اصلی در نزدیکی مرز دو کشور از جمله " ترتر – آقدام " ، "فضولی – جبرایل " و کوه "موروداغ " ادامه دارد .
این در حالی است که در رابطه با این درگیریهای نظامی جلسه شورای امنیت جمهوری آذربایجان و ارمنستان برپا و دو کشور اقدامات بعدی در ارتباط این وضعیت پیش آمده را بررسی میکنند .
مناقشه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره باغ کوهستانی در سال 1988 میلادی آغاز و در سال 1992 میلادی به درگیریهای نظامی تبدیل شد .
در جریان جنگ بین دو کشور منطقه قره باغ کوهستانی و هفت شهرستان دیگر جمهوری آذربایجان به تصرف نیروهای ارمنستانی درآمد .
در سال 1994 میلادی با میانجیگری گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا آتشبس میان طرفین مناقشه برقرار شد، ولی تلاشهای بینالمللی برای حل مسالمتآمیز این مناقشه تا به حال نتیجهای نداشته است .
روسیه به همراه فرانسه و آمریکا از سال 1997 میلادی ریاست مشترک در گروه میانجی مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا ویژه حل مسالمتآمیز مناقشه قره باغ را بر عهده دارد .
نظر شما