ترامپ چگونه ضربه جبران‌ناپذیر به موقعیت جهانی آمریکا زد؟

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، نشریه اسپانیایی اِل پائیس در مصاحبه ای با «جرمی کانیندیک» تحلیلگر آژانس توسعه بین المللی آمریکا (Usaid) و مشاور کنونی سازمان جهانی بهداشت نوشت: استثناگرایی آمریکا با شعار "اول آمریکا" باعث شده که آمریکا در مهار همه گیری این چنین ناتوان بماند.

کانیندیک با داشتن تجربیات متعدد در مدیریت بحران به عنوان مدیر بحران سابق سازمان توسعه بین الملل آمریکا، معتقد است که یکی از اشتباهات کلیدی آمریکا ذهنیت اشتباه "استثناگرایی آمریکا"ست که موجب شده این کشور، در حال حاضر یکی از آسیب دیده ترین جوامع در مقابله با همه گیری کرونا باشد. تعصب فرهنگی اشتباهی که در طول قرن های اخیر واشنگتن را در جستجوی رهبری جهان به تکاپو انداخته است، اما در عمل با شعار "اول آمریکا" این کشور را فرسنگها از این رویا دور کرده است.

این تحلیلگر آمریکایی اخیرا در مقاله ای عنوان کرده بود استثناگرایی آمریکا به قیمت جان میلیون ها انسان در اثر ابتلا به ویروس کرونا تمام شده است که در این باره توضیح داد: همه کشورها به نوعی در حال مقابله با این ویروس هستند و این نمایانگر این است که تجربیات بسیاری در کشورهای مختلف در زمینه مدیریت پاندمی و مهار ویروس کرونا وجود دارد؛ اما متاسفانه، در آمریکا، دولت این کشور و همچنین  بخش عظیمی از جامعه به این شیوه های مقابله با ویروس کرونا بی توجه هستند و این رویکرد، ریشه در ذهینیت اشتباه فرهنگی آنها دارد.

وی افزود: این ایده اشتباه که امریکا را در میان ملت ها منحصربه فرد می داند و سبک آمریکایی را همواره بهترین می پندارد، باعث می شود که ما آمریکاییها  گمان کنیم خودمان باید همه کارها را انجام دهیم و نیازی به استفاده از تجربه و کمک دیگران نداریم و این گمان اشتباه، آمریکا را کاملا از آنچه در دیگر مکان ها در رابطه با مهار ویروس کرونا انجام گرفته و می گیرد غافل کرده است، در حالی که می توانستیم با به کارگیری درس های موفقیت آمیز دیگر کشورها در مهار همه گیری موفق عمل کنیم. اما چون عادت نکرده ایم که فکر کنیم کشورهای دیگر در برخی مسائل بهتر از ما هستند، به سوء مدیریت در کنترل کووید ۱۹ گرفتار آمده ایم. ایده اشتباهی که به طور عموم در میان امریکاییها جریان داشته اما به طور خاص در دوره رئیس جمهوری کنونی، ترامپ ترویج شده است.

این تحلیل گر آمریکایی تاکید کرد: به جای اینکه آمریکا را الگویی برای بقیه جهان بدانیم، نیاز داریم که دیگر کشورها را الگویی برای خود بدانیم.

«از درس هایی که آمریکا می تواند از دیگر ملتها بیاموزد به عنوان مثال، رویکردهای مختلفی است که در رابطه با جستجو و توسعه واکسن ضد کرونا توسط دولت های گوناگون اتخاذ شده است. در حالی که اینجا در آمریکا ما به نسبت اقدامات انجام گرفته در دیگر نقاط جهان بسیار عقب هستیم.»

مدیر بحران سابق آژانس توسعه جهانی آمریکا معتقد است که پندار «اول آمریکا» که شعار انتخاباتی ترامپ است، با ترامپ پررنگ تر شده و دولت ترامپ استثناانگاری سنتی آمریکا را تشدید کرده و با این کار واشنگتن را در صحنه جهانی به انزوا کشیده است. ترامپ با اتخاذ این دیدگاه منفی و آمیختن استثناگرایی سنتی آمریکا با نگاه ترامپیستی "اول آمریکا" سمّی مهلک ساخته که ملت آمریکا را در کام خود فرو برده و این کشور را از دستیابی به دستاوردهای دیگر کشورها محروم کرده است. این همه گیری مسئله ای نیست که واشنگتن به تنهایی از عهده حل آن برآید و مستلزم ارتباط و هماهنگی با راه حل های جهانی است، اما ترامپ در برقراری این ارتباط ناتوان بوده است. در کنار معضل افزایش شیوع کرونا، کاخ سفید هم آتش اختلاف با شرکای بین المللی را شعله ورتر کرده است. دولت ترامپ به جنگ با چین رو آورده و با خروج از سازمان جهانی بهداشت از شرکت در تلاش ها و همکاریهای جهانی برای تولید واکسن کناره گیری کرده است.

همه گیری جهان را دگرگون نخواهد کرد بلکه به آنچه در حال رخ دادن است سرعت می بخشد.  

کانیندیک در پاسخ به اینکه آیا همه گیری ویروس کرونا باعث تسریع در پایان دادن به هژمونی و سلطه طلبی آمریکاست، آن را مرتبط با حوادث چند سال آینده دانست و اینکه چه کسی در آن زمان رئیس جمهور باشد، بایدن یا ترامپ؟

وی افزود: ایالات متحده آمریکا نه می خواهد جایگاه خود را به عنوان رهبر جهان از دست بدهد و نه اثربخشی اش بر جهان را. اگر رئیس جمهور بعدی دوباره نقش رهبری جهانی را به دست بگیرد، می تواند صدمات وارده به هژمونی و اعتبار آمریکا را جبران کند. اما اینها همه بستگی دارد به آنچه که در آینده انجام خواهیم داد. در لحظه حساسی به سر می بریم. دولت بعدی باید در راه بهبود و دفاع از قوانین چندجانبه تلاش کند.   

کانیندیک در ادامه استدلال کرد: در حالی که رویکرد رهبری آمریکا در دولت ترامپ فقط به این معناست که آمریکا آنچه را که خود می خواهد انجام می دهد و به بقیه دنیا می گوید که چه کار کنند. ولی این تعریف رهبری نیست؛ رهبری به معنای همکاری با دیگران برای یک دیدگاه مشترک است. ترامپ به دنبال این دیدگاه مشترک نیست. رهبری به معنی تلاش در جهت منافع خود بودن و دیکته کردن کارها برای دیگران نیست. اما ترامپ در این راستا حرکت می کند و ما برای رسیدن به چندجانبه گرایی باید هرآنچه را که تاکنون دیده ایم تغییر دهیم.

توهم استثناگرایی آمریکا مدیریت کووید در دیگر کشورها را نمی پذیرد

مشاور سازمان جهانی بهداشت با بیان اینکه آمریکا با وجود برخورداری از بهترین ظرفیت های مقابله با ویروس کرونا، به مبتلاترین کشورها تبدیل شده است با آوردن مثالی تشریح کرد: تو می توانی یک خودروی پیشرفته فِراری داشته باشی، اما وقتی آن را به دست کودک پنج ساله ای بسپاری، به هیچ کار نخواهد آمد. هم اکنون در آمریکا هم دولت با وجود برخورداری از پیشرفته ترین سیستم های بهداشتی جهان، آن را بلااستفاده و تلف شده واگذاشته است. یکی از درسهایی که از تجربیات کنونی آمریکا می توان گرفت این است که تجهیزات پیشرفته تو کاری از پیش نمی برد زمانی که رئیس جمهوری داری که احترامی برای دانش و دانشمندان قائل نیست و همه را در خدمت منافع خود در نظر می گیرد. واکنش فاجعه بار آمریکا در برابر کووید-۱۹ در نتیجه نقص دانش پزشکی و کمبود پزشکان نیست، بلکه همان طور که قبلا گفتم، محصول سیاست و فرهنگ جزیره ای آمریکا، یعنی همان استثنا انگاری خود است که چشم سران کشور را کور کرده است و این ذهنیت در حال حاضر به قیمت جان مردم تمام می شود.

این تحلیلگر آمریکایی اضافه کرد: تصور اینکه تنها در ۹ ماه بیش از ۲۰۰ هزار مرگ و میر ناشی از کرونا داشته باشیم، یک شوک است و از کشوری مثل آمریکا نمی توان انتظارش را داشت. اما این سوء مدیریت در برابر بحران شیوع کرونا یکی از بزرگترین شکست های دولت در آخرین روزهای حکومتش است. ویروس کرونا چیزی مثل بلایای طبیعی ناگهانی چون زمین لرزه نیست که با آن کنار بیاییم. اما آنچه که در دولت ترامپ شاهد هستیم، این است که به جای مقابله با این ویروس در تلاش برای کنار آمدن و زندگی با این ویروس هستیم، با اینکه بهتر از اینها می توانیم عمل کنیم.

توهم استثناگرایی آمریکا باعث شده که اغلب مردم این کشور متوجه سوءمدیریت کشورشان در مقایسه با دیگر دولت ها برای مقابله با بحران کرونا نباشد. اگر یک آمریکایی اصل! بفهمد که کشورهای دیگر چطور شیوع همه گیری را بهتر مدیریت کرده و خسارات اقتصادی را کاهش داده اند، ناراحت خواهد شد، اما این واقعیت را نخواهد پذیرفت که آمریکا بدتر عمل می کند و این برمی گردد به همان توهم استثناانگاری آمریکا که می پندارد «ما متفاوت و منحصربه فردیم، بنابراین نیازی به نظر انداختن به تجربیات دیگران نداریم. امیدوارم که این دیدگاه تغییر کند، اما در این دوره (دولت ترامپ) این اتفاق نخواهد افتاد.

جرمی کانیندیک درباره تاثیر سوءمدیریت همه گیری در انتخابات پیش رو برای ترامپ عنوان کرد: در کمتر از یک ماه دیگر معلوم خواهد شد. البته به نظر نمی رسد که عملکرد ضعیف ترامپ، تاثیر زیادی بر رتبه بندی مقبولیت او گذاشته باشد. طرفداران پروپاقرص ترامپ هرآنچه او می گوید باور می کنند. ترامپ این طور وانمود کرده که آنچه روی داده است، تقصیر او نبوده بلکه مربوط به ویروس چینی و کوتاهی دیگران است و او در این زمینه خوب عمل کرده است. دشوار بتوان گفت که مدیریت همه گیری تاثیری بر انتخابات آتی داشته باشد.

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در کمتر از یک ماه دیگر، روز سوم نوامبر (۱۳ آبان) برگزار خواهد شد.