به گزارش ایرنا، در حالی که مقام های اقلیم کردستان عراق و رسانه های کرد زبان شمال این کشور از این توافق ابراز خرسندی کردند در مقابل رسانه های عرب زبان و فعالان عراقی در شبکه های اجتماعی به آن واکنش منفی نشان داده و هشتگی با عنوان «#الکاظمییبیعسنجار» (الکاظمی سنجار را می فروشد) راه اندازی کردند.
شماری از اهالی رسانه، فعالان شبکه های اجتماعی و شخصیت های ایزدی که سنجار (شنگال) خاستگاه تاریخی این اقلیت دینی در عراق به شمار می رود، به شدت با توافق صورت گرفته مخالفت کرده اند.
در این راستا «نائف بن داوود» امیر ایزدی ها در عراق و جهان در اظهاراتی امروز (شنبه ) گفته است که این توافق به مفهوم بازگرداندن نیروهای پیشمرگ کرد به سنجار است امری که نمی توان آن را پذیرفت.
وی با اشاره به حوادث تابستان سال ۲۰۱۴ که طی آن نیروهای پیشمرگ وابسته به حزب دمکرات کردستان عراق (مسعود بارزانی) سنجار را بدون هیچ مقاومتی تحویل گروه تروریستی داعش دادند، افزوده است که چرا باید نیروهای پیشمرگ دوباره به سنجار بازگردند در حالی که پیش از این اهالی سنجار را تحویل داعش داده بودند.
وی تاکید کرده است که هرگونه توافق درباره سنجار باید با اطلاع و موافقت اهالی و کسانی که در دفاع از ساکنان سنجار با گروه تروریستی داعش جنگیدند صورت گیرد و با هرگونه نمایندگی از خارج سنجار مخالفیم.
این در حالی است که نزدیکان دولت «مصطفی الکاظمی» از این توافق حمایت کرده و در این راستا «احمد ملاطلال» سخنگوی دولت، توافق را «تاریخی» توصیف کرده است.
در عین حال منتقدان این توافق، آن را به مثابه سرآغاز واگذاری کل مناطق تحت ماده ۱۴۰ قانون اساسی موسوم به «مناطق مورد مناقشه» به ویژه کرکوک غنی از نفت، به اقلیم کردستان عراق دانستند.
دولت عراق: این توافق آغازی برای حل مشکلات در مناطق مورد اختلاف است
دفتر نخست وزیری عراق از توافق دیروز (جمعه) به عنوان توافق با هدف بازگرداندن ثبات و عادی سازی اوضاع در سنجار از توابع استان نینوا یاد کرده است.
طبق این بیانیه، در نشست دیروز بین دولت مرکزی و دولت اقلیم که با حضور «جنین هنیس پلاسخارت» نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق صورت گرفت، در باره پرونده های اداری و امنیتی در این شهرستان توافق شد تا بازگرداندن آوارگان ایزدی به آن تسهیل شود.
دولت عراق توافق صورت گرفته را در فضایی «برادرانه» و در «چارچوب دولت مرکزی» عنوان و ابراز امیدواری کرده که بازتاب مثبتی در حوزه داخلی و بین المللی به دنبال داشته باشد.
دفتر نخست وزیری عراق همچنین امیدوار است که این توافق آغازی برای حل مشکلات در دیگر مناطق مورد اختلاف که دارای تنوع قومی و دینی در عراق است، شود.
طبق بیانیه، دولت مصطفی الکاظمی با هماهنگی دولت اقلیم کردستان عراق نقش اساسی خود را در راستای اجرایی کردن توافقات به شکل صحیح آن با کمک اهالی سنجار انجام می دهد تا دستاورد موفقیت آمیزی به دنبال داشته باشد.
در این بیانیه به اصرار دولت عراق بر خالی بودن سنجار از هرگونه گروه های مسلح – خواه بومی یا گروه های مسلح خارجی – تاکید کرده و افزوده است که امنیت غرب استان نینوا در حیطه اختیارات دولت مرکزی عراق است.
در این بیانیه آورده شده است که عراق با هرگونه استفاده از سرزمینش توسط گروه های مسلح برای تعرض به کشورهای همسایه چه ترکیه و ایران یا هر همسایه دیگر مخالف است.
دولت الکاظمی در عین حال از حمایت های نمایندگی سازمان ملل از تلاش های دولت عراق به ویژه در خصوص پرونده آوارگان و بازگرداندن ثبات به این مناطق قدردانی کرده است.
بیانیه افزوده است که این توافق که در برگیرنده بازگرداندن ثبات به شهرستان سنجار است موارد اداری، امنیتی و خدماتی متعددی را در برمی گیرد.
به نوشته بیانیه، در خصوص مسائل اداری با دولت اقلیم و استاندار نینوا توافق صورت می گیرد و در این راستا خواسته های اهالی شهرستان نیز مدنظر قرار خواهد گرفت.
طبق بیانیه، در بخش مسائل امنیتی همه این موارد و صلاحیت ها با دولت مرکزی و هماهنگی با دولت اقلیم کردستان خواهد بود اما موضوع خدمات به کمیته مشترک بین دولت مرکزی، دولت اقلیم و استاندار نینوا واگذار خواهد شد.
توافق اربیل - بغداد؛ گام نخست و مهم در راستای حل اختلافات
نماینده دبیرکل سازمان ملل در عراق در بیانیه ای این توافق را گام نخست و مهم در راستای حل اختلافات بغداد و اربیل دانست و ابراز امیدوار کرد که این توافق مسیر را برای آینده ای بهتر هموار کند.
این بیانیه با اشاره به جنایت ها و مصیبت هایی که بر سنجار در دوره داعش رفته گفته است که از زمان شکست نظامی داعش، قربانیان و نجات یافتگان سنجار با موانع زیادی در خصوص هماهنگی های امنیتی و فراهم کردن خدمات عمومی و نبود یک مدیریت واحد مواجه شدند.
مسعود بارزانی: امیدوارم این توافق آغازی برای حل مشکلات بین اربیل و بغداد باشد
«مسعود بارزانی»، رهبر حزب دمکرات کردستان عراق نیز در بیانیه ای از توافق صورت گرفته میان بغداد و اربیل ابراز خرسندی کرده است.
وی در پیامی گفته است که توافق دولت مرکزی و دولت اقلیم کردستان عراق برای بازگردان ثبات و عادی سازی اوضاع در «شنگال» (سنجار) ، گامی مثبت و در مسیر درست است.
بارزانی ابراز امیدواری کرده است که این گام مهم میان دو طرف، آغازی برای حل تمامی مشکلات و اختلافات موجود «هولیر» (اربیل) و بغداد شود.
در همین حال مسعود بارزانی متعاقب این توافق با نخست وزیر عراق تماس گرفت و از دستیابی به آن ابراز خرسندی کرد.
بر اساس بیانیه حزب دمکرات کردستان عراق، بارزانی و الکاظمی در این تماس تلفنی تاکید کردند که این توافق نشان دهنده اعتماد بزرگ میان دولت مرکزی و دولت اقلیم کردستان عراق است.
مسرور بارزانی: این توافق آغازی برای اجرای ماده ۱۴۰ قانون اساسی است
«مسرور بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان عراق نیز در بیانیه ای گفته است که این توافق مهم در خصوص سنجار، نتیجه ماه ها کار جدی و رایزنی بین مسوولان اربیل و بغداد است.
وی ادامه داد که این توافق به آوارگان سنجار که از گروه تروریستی داعش، رنج بسیار کشیدند اجازه می دهد که با امنیت و کرامت به سرزمین اجدادی خود بازگردند.
مسرور بارزانی افزود که عادی سازی اوضاع در سنجار با همکاری اهالی آن صورت می گیرد و آنها هستند که آینده خود را ترسیم می کنند.
نخست وزیر اقلیم کردستان عراق ادامه داده است که اداره سنجار از حیث اداری، امنیتی و خدماتی به صورت مشترک خواهد بود و این توافق آغازی برای اجرای ماده ۱۴۰ قانون اساسی است.
بارزانی ادامه داد که بعد از مدت کوتاهی از توافق با مصطفی الکاظمی نخست وزیر تماس گرفته و از امضای توافق ابراز خرسندی و از تیم مذاکره کننده نیز به خاطر دستیابی به آن قدردانی کرده است.
نخست وزیر دولت اقلیم کردستان عراق همچنین از نقش جنین پلاسخارت نماینده دبیرکل سازمان ملل در حصول این توافق قدردانی کرد.
تردیدها درباره پایان حضور گروه های مسلح در سنجار
از سوی دیگر برخی از فعالان اجتماعی و سیاسی معتقدند که یکی از مهمترین دستاوردهای این توافق پایان بخشیدن به حضور گروه مسلح «پ.ک.ک» است که ترکیه از آنها بهانه ای برای دخالت نظامی در شمال عراق ساخته است.
به اعتقاد کارشناسان، این امر تنها بر پایان حضور گروه «پ.ک.ک» محدود نمی شود بلکه همه گروه های مسلح ایزدی که زیر عنوان مقاومت در ۲۰۱۴ در برابر داعش ایجاد شدند را نیز در بر خواهد گرفت.
همین امر یکی از نقاط اختلاف برخی از جریان های ایزدی با توافق یاد شده است و معتقدند که به جای کمک گرفتن دولت مرکزی از نیروهای پیشمرگ کرد، چرا دولت عراق از نیروهای بومی ایزدی که توانستند از این منطقه در برابر داعش دفاع کنند، بهره نمی گیرد.
این نگرانی وجود دارد که بازگشت نیروهای پیشمرگه به سنجار، مسابقه سیاسی بین احزاب کردستان عراق بر سر حضور در منطقه راهبردی سنجار را تقویت کند و این رقابت سیاسی بر اوضاع سنجار تاثیرهای منفی و امنیتی به دنبال داشته باشد.
دو حزب حاکم در اقلیم کردستان عراق (دمکرات و اتحادیه میهنی کردستان عراق) به شدت بر سر حضور در سنجار با هم رقابت دارند.
گرچه توافق انجام شده از دید دولت اقلیم و دولت مرکزی عراق و حتی نمایندگی سازمان ملل مهم ارزیابی شده است اما همچنان در عراق طیف وسیعی که بخشی از آن ایزدی های سنجار هستند، به این توافق به دیده بدبینی نگاه می کنند.
شهر سنجار به عنوان مرکز شهرستان سنجار در غرب استان نینوا در فاصله ۸۰ کیلومتری از موصل واقع شده و از این منطقه به عنوان خاستگاه تاریخی اقلیت دینی ایزدی یاد می شود.
طبق اعلام استاندار نینوا این شهرستان در نتیجه هجوم داعش در ۲۰۱۴ بین ۶۰ تا ۸۰ درصد ویران شده و دستکم حدود ۲۰ میلیارد دلار اعتبار برای بازسازی آن نیاز است.
«نجم الجبوری» گفته است با توجه به توافق جدید میان دولت مرکزی و دولت اقلیم کردستان عراق، در آینده نزدیک یک مدیریت جدید برای اداره شهرستان سنجار انتخاب می شود.
نظر شما