هیچ، سهم دانش‌آموزان نابینا از شاد

آنچه که از صحبت با معلمان و خانواده های دانش آموزان نابینا می توان جمع بندی کرد حالا دیگر صحبت از مناسب سازی کوچه و خیابان ، معابر عمومی، پارک ها، بانک ها و ادارات مختلف نیست بلکه حالا با شیوع کرونا و رفتن به سمت آموزش مجازی سخن از سختی ها و مناسب سازی نشدن بسترهای آموزش مجازی دانش آموزان نابینا است. 

بنا بر آمار رسمی اعلام شده تعداد دانش آموز استثنایی در کشور ۱۵۰ هزار دانش آموز است در استان لرستان نیز  حدود پنج هزار دانش آموز استثنایی مشغول تحصیل هستند که از این بین تعداد ۴۸ دانش آموز نابینا هستند.

مناسب سازی یکی از دغدغه های اصلی نابینایان است ، همان مطالبه و خواسته ای که اگر بدرستی محقق شود آنها را بی نیاز از کمک و دلسوزی اطرافیان می کند و پلی برای ارتباط موثر آنها با جامعه می شود.

اکنون با فراگیری کرونا که به نوعی تمام جوانب را تحت تاثیر خود قرار داده است علاوه بر مشکلات پیرامون مناسب سازی کوچه ها و معابر و اماکن عمومی در مورد نابینایان موضوع مناسب سازی نرم افزاهای آموزش مجازی است در شرایطی که امکان استفاده نابینایان از سامانه شاد به راحتی فراهم نشده است.

بنا بر گفته یک معلم که تدریس برای کودکان و نوجوانان استثنایی نابینا را انجام می دهد ؛ نابینایان توان ارتباطی خوبی با تجهیزات نوین ارتباطی اعم از گوشی های هوشمند  و کامپیوتر دارند اما برنامه شاد از یک سری قابلیت های مورد نیاز برای آموزش نابینایان برخوردار نیست که باید آموزش و پرورش تمهیدات لازم برای امکان بهره مندی نابینایان از این سامانه را فراهم کند.

وی می گوید: با توجه به توان مهارتی که نابینایان با وسایل ارتباطی جدید دارند با به کارگیری استانداردهایی در طراحی برنامه های آموزش مجازی می توان امکان استفاده نابینایان را نیز فراهم کرد.

 علی همت محمود نژاد ، مدیرعامل انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران نیز چندی قبل در گفت و گو با رسانه ها گفت: نابینایان برای دریافت آموزشهای شبکه شاد مشکلاتی دارند. در شبکه شاد معلمان علاوه بر آموزش بیانی، فعالیتهای صامتی نیز دارند و ممکن است بخواهند از توصیف نوشتاری هنگام تدریس بهره گیرند و هنگام آموزش یک مسئله یا فرمول، از "نوشتن" استفاده کنند. برنامه شاد نمی تواند برای دانش آموزان نابینا و ناشنوا برنامه کاملی باشد و تمام نیازهای این دانش آموزان را برطرف کند.

بنا بر گفته، رئیس سازمان استثنایی کشور در مجموع هشت هزار و ۳۷۳ دانش آموز نابینا و کم بینا در ۱۰۷ رشته و در ۹۱۳ مدرسه مشغول تحصیل هستند. هزار و ۲۰۰ معلم کار آموزش دانش آموزان با آسیب بینایی را بر عهده دارند.

در استان لرستان تعداد پنج هزار دانش آموز استثنایی به ۲ شیوه متمرکز در مدارس استثنایی و بصورت تلفیقی با پشتیبانی آموزش و پرورش استثنایی در مدارس عادی مشغول تحصل هستند.

امیر اسماعیلی رئیس آموزش و پرورش استثنایی لرستان در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در شهرستان بروجرد حدود ۲۰۰ دانش آموز استثنایی تحصیل می کنند که با توجه به اینکه شماری از این تعداد نابینایان هستند فراهم کردن بستر مناسب آموزش و مناسب سازی شبکه آموزشی مجازی برای این دسته از دانش آموزان ضروری است.

وی با یادآوری ۲۴ مهرماه بعنوان روز جهانی نابینایان و ۲۰ تا ۲۶ مهر ماه بعنوان هفته نابینایان گفت: این هفته زمانی برای یادآوری حقوق و مطالبات نابینایان است تا بتوان به موقعیتی رسید که این قشر از جامعه به حوقق قانونی و شهروندی خود برسند و بدون احساس دلسوزی و ترحم از جامعه با اعتماد بنفس به شکوفایی برسند.

اسماعیلی گفت: در مجموع تعداد ۴۸ دانش آموز آسیب دیده از نظر بینایی در لرستان مشغول تحصیل هستند که  از این تعداد هفت دانش آموز مربوط به شهرستان بروجرد است. تعداد هفت مدرسه مخصوص نابینایان در لرستان وجود دارد و تعدادی از دانش اموزان نابینا و یا کم بینا در مدارس عادی با کمک معلم تلفیقی و با هماهنگی بین آموزش و پروش و آموزش و پرورش استثنایی آموزش آنها صورت می گیرد.

رئیس آموزش و پرورش استثنایی لرستان بیان کرد: ۱۸ معلم، تدریس دانش آموزان نابینا در استان را برعهده دارند که از این تعداد سه معلم در شهرستان بروجرد فعالیت دارند.

وی با بیان اینکه هم اکنون آموزش مجازی دانش آموزان نابینا با کمک وات ساپ صورت می گیرد گفت: کندی سرعت و عدم کنترل بر گفت و گوی صوتی معلم با دانش آموز از جمله مهمترین مشکلات این نرم افزار است و مشکل دیگر اینکه، شاد برای دانش آموزان نابینای با سن پایین مناسب نیست و باید یک بزرگتر همیشه برای کمک در کنار آنها باشد.

اسماعیلی افزود: به علت نصب نرم افزار گویا برای دانش آموزان نابینا ، شاد بسختی برای آنها بالا می آید و دانش آموزان نیمه بینا بیشتر از طریق فایل های صوتی آموزش می بینند.

رئیس آموزش و پرورش استثنایی لرستان با اشاره به بازتاب مطلوب کمک های خیرخوانه در  تامین تجهیزات لازم دانش اموزان استثنایی گفت: در شرایط امروز و با توجه به نیاز دانش آموزان به تجهیزاتی اعم از گوشی هوشمند، تبلت و لپ تاپ یکی از بهترین جاهای خدمت به دانش آموزان استثنایی است و این آمادگی وجود دارد تا دانش آموزان استثنایی نیازمند واقعی به خیران و نیک اندیشان معرفی شود و با حضور خود خیران کمک ها به دست دانش آموزان نیازمند استثنایی رسانده می شود.

وی با اشاره به اینکه خیرین  در جاهای مختلف و بخصوص در  مدارس استثنایی  منشا خدمات زیادی بوده اند گفت: در حوزه های مختلف از قبیل ساخت مدرسه تا تامین هزینه کتب درسی ،خرید ملزومات مورد نیاز دانش آموزان  نیازمند ،بسته های غذایی ومعیشتی ،تبلت ودیگر ابزار مورد نیاز ،همواره یاریگر آموزش وپرورش استثنایی استان بوده اند
اسماعیلی یادآور شد: شرایط سخت اقتصادی در همراهی با کرونا عرصه را برای مردم تنگ تر کرده است به خصوص درحوزه هایی مانند آموزش وپرورش استثنایی  که عمدتا  والدین این گروه از دانش آموزان علاوه بر محدودیت های حسی فرزندانشان محرومیت های مالی راهم تحمل می کنند.

وی افزود: به مناسبت روز جهانی نابینایان طی روزهای اخیر توسط یکی از خیران تعداد ۱۰ عدد تبلت و تعدادی وسایل مورد نیاز دانش آموزان نابینا اهدا شد و در مجموع از ابتدای شیوع ویروس کرونا تاکنون با همت خیرین استان  ۲۵عدد تبلت  به دانش آموزان مدارس استثنایی استان اهدا شده است.

رییس آموزش و پرورش استثنایی لرستان  افزود: حضور چشمگیر نابینایان در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی، حرکت‌های منسجم در میان بخش‌های غیردولتی فعال در امور معلولان جهت اصلاح روند اجرای قوانین حمایتی و نقش پررنگ‌ آنان در تصمیم‌گیری‌ها، گویای این واقعیت است که نابینایان امروز از افرادی حمایت‌خواه به انسان‌هایی حمایت‌کننده و تاثیرگذار مبدل شده اند که نمی‌توان نقش آنها را در برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان نادیده گرفت.

رئیس آموزش و پروش استثنایی لرستان یادآور شد: یکی از جاهایی که اکنون باید دانش آموزان نابینا را مورد توجه قرار داد ، برنامه شاد و فراهم کردن زمینه استفاده آنها از این شبکه است با توجه به اینکه دانش آموزان نابینا، آموزش از راه دور را با تلگرام و واتس آپ پیگیری می کنند زیرا شاد تا کنون امکاناتی برای نابینایان ارائه نداده است.

منصوره کریمی، مسئول انجمن نابینایان و کم بینایان موج سپید زاگرس بروجرد می گوید: روز جهانی نابینایان روزی نیست که صرفا جشنی برگزار شود چون اینکه کسی نابینا شده باشد که جشن ندارد بلکه باید زمینه هایی فراهم شود که توجه به مشکلات نابینایان اولویت داده شود .

وی افزود: این انجمن حدود ۱۵۰ نفر عضو دارد که هر کدام از این افراد دچار درجاتی از نابینایی از خفیف تا شدید هستند و کلاس های مختلف آموزشی برای آنها برگزار می شود. کلاس هایی همچون آموزش خط بریل، تحرک و جهت یابی ، حفظ قرآن، آشپزی ، آموزش زبان انگلیسی و مشاوره های تحصیلی و خانوادگی برای نابینایان برگزار می شود.

رئیس اداره بهزیستی بروجرد گفت: حدود ۷۰۰ نابینا در شهرستان بروجرد تحت پوشش بهزیستی قرار دارند که تعدادی از این مجموع، دانش آموزان نابینا و کم بینا هستند که مورد حمایت هایی اعم از کمک هزینه ها و یا تامین وسایل توانبخشی این نهاد قرار دارند.

کرم رضا پیردایه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود:  خدمات رسانی در حوزه توانبخشی بصورت اهدای عصای سفید، کاغذ بریل، ساعت گویا و سایر وسایل مورد نیاز نابینایان صورت می گیرد و  آموزش خط بریل و جهت یابی ها از سوی واحد مرتبط با این موضوع در بهزیستی شهرستان برای نابینایان ارائه می شود.

۲۳ مهرماه بعنوان روز جهانی نابینایان و عصای سفید نام گذاری شده است روزیکه بنا بر گفته خود نابینایان نباید صرفا به برگزاری یک جشن و مراسم اکتفا شود چون نابینا شدن هیچ گاه اتفاق خوشایندی که برای آن جشن گرفته شود  نیست بلکه باید رسیدگی به مشکلات این قشر مورد توجه و بازبینی همه ساله قرار گیرد. 

مشکلاتی که با همه گیری کرونا بیشتر شده است از جمله این سختی ها که نمی توان آن را نادیده گرفت ؛ آموزش مجازی دانش آموزان نابینا است که به نظر می رسد انگونه که باید مورد توجه واقع نشده است در همین راستا مناسب سازی کتب درسی، گسترش رشته‌های تحصیلی، برگزاری کارگاه ها، تهیه ابزار و تولید محتوای مجازی در شرایط شیوع ویروس کرونا از جمله نیازهای دانش‌آموزان نابینا است که باید مورد توجه قرار گیرد .

در ایران ۲۰ تا ۲۶ مهر هفته نابینایان و روز ۲۴ مهر روز جهانی عصای سفید گرامی داشته می شود.