به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، چرا می توان لقب غیرعادلانه را بر این انتخابات نهاد، زیرا این انتخابات لزوما منعکس کننده آرا اکثریت مردم نیست.
به عنوان مثال، هیلاری کلینتون در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶میلادی نزدیک به سه میلیون رای بیشتر از دونالد ترامپ رقیب جمهوریخواه خود به دست آورد اما رقابت را باخت، زیرا به میزان کافی از آراء الکترال برخوردار نشد.
ماجرا از این قرار است که در آمریکا مردم به جای آنکه مستقیما به شخص رئیس جمهوری رای دهند، به افرادی رای می دهند که نمایندگی رئیس جمهوری را برعهده دارند و عنوان کالج انتخاباتی یا الکترال کالج را یدک می کشند.
این افراد، الکتور به معنای انتخاب کننده نامیده می شود. در مجموع ۵۳۸ رای الکترال برای ۵۰ ایالت بعلاوه ناحیه کلمبیا شامل پایتخت آمریکا (واشنگتن دی سی) وجود دارد که برنده انتخابات باید ۲۷۰ رای الکترال یعنی نصف بعلاوه یک ۵۳۸ رای را احراز کند.
برای نمونه، ایالت کالیفرنیا ۵۵ رای الکترال و ایالت وایومینگ ۳ رای الکترال را به خود اختصاص می دهد.
در اکثریت ایالت ها به جز دو ایالت، چنانچه الکتورهای یک نامزد رای بیشتری به دست آورد، همه آرا الکترال آن ایالت از آن وی می شود.
به عنوان مثال، جورج دبلیو بوش در سال ۲۰۰۰ از مجموع شش میلیون رای ریخته شده در صندوق ها در فلوریدا، توانست ۲۵ رای الکترال این ایالت را از آن خود کند و با همین نتیجه به کاخ سفید راه یابد. همین ساز وکار باعث پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ شد.
در آن سال، از مجموع آرا سه ایالت میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین، تعداد آرا الکتورهای ترامپ ۸۰ رای بیش از رقیب بود و از اینرو، تمام آرا الکترال این سه ایالت به ترامپ رسید. این سه ایالت از سال ۱۹۹۲ همواره در اختیار دموکرات ها بود و این حزب به طور معمول پیروز این ایالت ها بودند.
اما نظرسنجی های مربوط به انتخابات پیشرو آمریکا، از پیشتازی جو بایدن نامزد دموکرات ها نسبت به ترامپ نامزد جمهوریخواهان با اختلاف بیش از ۱۰ درصد حکایت دارد. با این حال، همانطور که شرح آن رفت، باید آرا الکترال را مورد توجه خاص قرار داد.
ترامپ اگر بخواهد پیروزی را از آن خود و دور دوم ریاست جمهوری اش را تثبیت کند، باید تقریبا در تمام ایالت هایی که رقابت در آن نزدیک است، موفق شود که صد البته این کار آسانی نیست.
یافته های نظرسنجی ها نشان می دهد که به احتمال قوی، نتیجه انتخابات در چند ایالت که از آن به صحنه نبرد یاد می شود، سرنوشت انتخابات و اینکه چه کسی در چهار سال آینده در شماره ۱۶۰۰ خیابان پنسیلوانیا ساکن خواهد بود، تعیین می کند. این ایالت ها عبارت از پنسیلوانیا، فلوریدا، ویسکانسین، میشیگان و کارولینای شمالی هستند.
در این میان، پیش بینی می شود که انتخابات سال جاری با استقبال بالای مردم آمریکا مواجه شود و رکورد مشارکت مردمی از سال ۱۹۰۸ شکسته شود.
اما به دلیل شیوع کووید–۱۹، تعداد افرادی که از طریق پست رای می دهند، سر به دهها میلیون نفر خواهد زد. در ایالت فلوریدا با ۲۵ رای الکترال این احتمال وجود دارد که در روز انتخابات، فرد پیروز شناخته شود. این ایالت که یکی از صحنه های نبرد است، نقش تعیین کننده ای در انتخابات دارد و آرا پستی ۲۲ روز قبل از انتخابات پردازش می شود. بدان معنا که پاکت رای باز و رای دهنده راستی آزمایی می شود. همچنین امضا رای دهنده و در برخی موارد امضا شاهد بررسی می شود. سپس برگه های رای دسته بندی شده و برای شمارش آماده می شود. از اینرو، روز رای گیری نتیجه آرا پستی و حضوری به سرعت در دسترس قرار می گیرد.
چنانچه اختلاف آرا دو نامزد یا به عبارتی الکتورهای وابسته به آن دو زیاد باشد، به ویژه اگر به نفع بایدن باشد، این مساله می تواند نشان از پیروزی وی داشته باشد. اما درصورت کم بودن اختلاف (۲ درصد یا کمتر)، باید انتظار داشت که جناح ترامپ با طرح دعوا، کنترل مجدد برگه های رای را مطالبه کند و بدین ترتیب، روزها و شاید هفته ها عملیات بازبینی ادامه داشته باشد.
در این میان، وضعیت بدتر ممکن است در ایالت های میشیگان، پنسیلوانیا و ویسکانسین روی دهد.
در این سه ایالت کلید نتیجه نهایی انتخابات در روز ۳ نوامبر (۱۳ آبان) و یا حتی روزها بعد از آن مشخص نخواهد شد. اما چرا اینگونه است؟
پاکت های آرا پست شده در پنسیلوانیا و ویسکانسین تا روز انتخابات نباید باز شود و در میشیگان نیز ماموران انتخاباتی تنها روز قبل از انتخابات می توانند پاکت ها باز و راستی آزمایی کنند و کنترل امضا و بررسی های مربوطه دیگر در مورد سلامت ورقه رای را انجام دهند. ممکن است این عملیات، ساده به نظر رسد، اما زمانی که میلیون ها رای مطرح باشد، اوضاع فرق می کند.
پیش بینی ها حاکی است که در پنسیلوانیا ۲.۵ میلیون، در میشیگان ۳ میلیون و در ویسکانسین حداقل یک میلیون نفر از طریق پست رای دهند.
چنانچه قرار باشد مدتی طول بکشد تا نتیجه نهایی این ایالت ها مشخص شود و در صورتی که اختلاف آرا دو نامزد رقمی در حدود دو درصد یا کمتر باشد، کار به بازشماری آرا می کشد و مشخص نیست که نتیجه نهایی چه زمانی مشخص می شود.
نباید این مساله را نادیده گرفت که ترامپ از دادن تعهد نسبت به انتقال صلح آمیز قدرت در صورت شکست در انتخابات سال جاری خودداری کرده و در مورد احتمال تقلب در آرا پستی، معترض است.
طبق قوانین فدرال، نتیجه انتخابات همه ایالت ها باید تا ۸ دسامبر (۱۸ آذر) به دفتر بایگانی ایالات متحده ارسال شود و در روز ۱۴ دسامبر (۲۴ آذر) الکتورها به نامزد مورد خود رای دهند.
در صورت آغاز جنگ های حقوقی که احتمال نیز وجود دارد و نرسیدن به موقع نتیجه ایالت به نشست انتخا کننده ها، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
طبق ماده ۲ قانون اساسی آمریکا، مجالس محلی از حق تعیین الکتورها برخوردار هستند. مجالس ایالتی هر پنج ایالت موسوم به صحنه نبرد در اختیار جمهوریخواهان است و به احتمال زیاد، الکتورهایی با گرایش جمهوریخواهی از نظر تعداد دست بالا را خواهند داشت که این مساله شانس ترامپ برای انتخاب شدن را افزایش می دهد. با این همه، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در تاریخ مدرن آمریکا، هرگز این وضعیت تجربه نشده است.
اما چنانچه این مساله اتفاق افتد، آیا به مثابه اتمام کار است؟ خیر. کنگره جدید که ۶ ژانویه (۱۶ دی) و به عبارتی دو ماه بعد از انتخابات تشکیل می شود، با بر انتخاب مجالس ایالتی مهر تائید گذارد. آن وقت باید دید که دو مجلس سنا و نمایندگان کنگره در کنترل کدام حزب است.
درصورت توافق دو مجلس، الکتورهای منتخب مجالس ایالتی، رئیس جمهوری را تعیین می کنند.
به گفته «چارلز استوارت» استاد علوم سیاسی انستیتو فناوری ماساچوست (ام‌آی‌تی)، اگر دو مجلس به توافق نرسند، همچون وضعیت کنونی که سنا در دست جمهوریخواهان و مجلس نمایندگان در دست دموکرات هاست و به احتمال زیاد توافقی حاصل نخواهد شد، طبق یک قانون تقریبا ۱۳۰ ساله مصوب سال ۱۸۸۷، فرمانداران ایالت ها از قدرت تعیین الکتورها برخوردار خواهند بود. چهار فرماندار از پنج ایالت موسوم به صحنه نبرد، دموکرات هستند و بدین ترتیب، بایدن به احتمال زیاد رئیس جمهوری بعدی آمریکا خواهد بود.
در صورتی که نظرسنجی ها به واقعیت تبدیل شود، قاعدتا بایدن باید پیروز انتخابات باشد. اما اگر اختلاف آرا به ویژه در ایالات مورد بحث کم باشد، ممکن است شاهد انتخاباتی بی سابقه در تاریخ آمریکا باشیم.
نظر شما