روزنامه مردم سالاری در یادداشتی به قلم حبیب‌الله طاهرخانی، مدیرعامل شرکت عمران شهرهای جدید، آورده است: در این راستا دولت چند هدف را از اجرای طرح اقدام ملی مسکن تعریف کرده است. با توجه به کاهش عرضه مسکن در سال‌های اخیر توسط بخش خصوصی، هدف اول این است که جریان مستمر و پایداری برای تولید و عرضه مسکن فراهم شود.
از سوی دیگر با توجه به اینکه قیمت زمین به ویژه در کلانشهرها بخش عمده‌ای از هزینه مسکن را به خود اختصاص می‌دهد، دولت با در اختیار گذاشتن زمین، سعی دارد که قیمت زمین را برای اقشار میانی و بعضا اقشار کم درآمد کنترل کند. همچنین دولت درصدد است تا با انبوه‌سازی، هزینه‌های ساخت را تحت کنترل دربیاورد تا دسترسی اقشار نیازمند به مسکن تاحدودی تسهیل شود.
باتوجه به اینکه فعال شدن بخش مسکن فعالیت بخش‌های اقتصادی متعددی را به دنبال دارد، هدف سوم دولت از اجرای طرح مسکن ملی کمک به ایجاد اشتغال در کشور است. هدف چهارم نیز هدایت نقدینگی‌های سرگردان و سرمایه‌های خرد به یک بخش مولد اقتصادی است.
در این میان به دلیل اینکه در کلانشهرها دولت زمین کافی برای اجرای طرح مسکن ملی در اختیار ندارد در شهرهای جدید مسئولیت بیشتری برای اجرای این طرح پذیرفته شده است. براین اساس شرکت عمران شهرهای جدید دو مدل را برای اجرای طرح مسکن ملی پیش بینی کرده است. در مدل اول پیمانکاران در قالب نظام فنی و اجرایی کشور انتخاب و اجرای پروژه‌ها با مشارکت پیمانکاران شروع می‌شود و سپس متقاضیان واجد شرایط از لحاظ تخصیص واحدها و تامین مالی، به پروژه‌ها وصل می‌شوند. مدل دیگر مربوط به بحث کارگزاری است. یعنی دولت برای اینکه کمتر درگیر جزئیات اجرای طرح مسکن ملی شود و عمدتا مدیریت کلان را برعهده بگیرد، در برخی از استان‌ها با مشارکت مجموعه پیمانکاران و انجمن‌های انبوه‌سازان اقدام به پیشبرد طرح اقدام ملی مسکن می‌کند.
مزیت تولید مسکن در مجموعه شهرهای جدید چه در قالب پروژه‌های مشارکتی و یا حتی توسط بخش خصوصی، این است که جامعه مخاطب این واحدها جزو اقشار میانی اجتماع هستند. یعنی در شهرهای جدید، مسکن لوکس به آن معنا وجود ندارد و نقطه اصابت این واحدها اقشار متوسط اجتماعی خواهند بود که دسترسی آنها به مسکن مختل شده است. با این نگاه، مدل مشارکت با بخش خصوصی نیز با هدف توسعه عرضه مسکن از سال‌های قبل در شهرهای جدید اجرایی شده است. در مدل مشارکت با بخش خصوصی، دولت عموما هزینه زمین و پروانه ساختمانی و بخش خصوصی نیز هزینه ساخت را تامین می‌کند. درنهایت بخش خصوصی متناسب با آورده خود، از پروژه‌های ساخته شده سهم می‌برد. در عین حال در این فرآیند، سه هدف دولت یعنی ایجاد جریان مستمر برای عرضه مسکن، اشتغال زایی و همچنین بهره‌مندی اقشار میانی از عرضه مسکن محقق می‌شود.
اما بدیهی است که صرفا ساخت مسکن کافی نیست و برای افزایش جذابیت سکونت در شهرهای جدید باید امکانات و خدمات مورد نیاز ساکنان در این مناطق فراهم شود. از همین‌رو اولویت اساسی شرکت عمران شهرهای جدید تسهیل دسترسی بین شهرهای جدید و کلانشهرها یا شهرهای مادر آنها به خصوص با تاکید بر حمل و نقل ریلی یا مترو است. چرا که تامین حمل و نقل مناسب نقش اساسی در توفیق و جمعیت پذیری شهرهای جدید دارد.
درواقع یکی از عوامل گرانی مسکن در کلانشهرها ناشی از تمرکز جمعیت در این شهرها به دلیل ضعف سیستم حمل و نقل حومه‌ای است. این در حالی است که اگر سیستم حمل و نقل مناسبی ایجاد و دسترسی مردم به شهرهای مادر به منظور رفت و آمد به محل کار، انجام امور ضروری و... تسهیل شود، آنها تمایلی نخواهند داشت که دردسرهای حمل و نقل شخصی از جمله صرف هزینه گزاف و ترافیک را به جان بخرند و یا هزینه‌های کلانی را برای تامین مسکن خود در قالب اجاره و تملک در کلانشهرها متحمل شوند. درصورت تامین سیستم حمل و نقل مناسب، مردم حتی سکونت در مناطق حومه‌ای را به لحاظ برخورداری از آب و هوای مطلوب ترجیح می‌دهند.
اولویت دوم شرکت عمران شهرهای جدید، ارتقای کیفیت زندگی در این شهرها با تامین خدمات موردنیاز در حوزه‌های مختلف است. در عین حال به لحاظ اینکه شهرهای جدید، در مدت زمان کوتاهی ایجاد می‌شوند، این نقد وجود دارد که در این شهرها اجتماعات باهویتی شکل نمی‌گیرند. بنابراین هویت و اجتماع‌سازی اولویت سوم شرکت عمران شهرهای جدید است که این هدف را از طریق تامین زیرساخت‌های اجتماعی از قبیل فضاهای فرهنگی، مذهبی، ورزشی و همچنین برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای مختلف به منظور دیدار، آشنایی، شناخت و تعامل بیشتر ساکنان شهرهای جدید با یکدیگر دنبال می‌کند.
نظر شما