دکتر محمدحسین پاپلی‌یزدی روز چهارشنبه در همایش ملی "ابعاد نظری و کاربردی توسعه و امنیت پایدار مناطق مرزی با رویکرد آمایشی" در مشهد افزود: اتحاد کشورهای جهان اسلام و بویژه در منطقه ما از طریق تلاشهای اقتصادی محقق می‌شود بطوریکه اروپا نیز در این مسیر حرکت کرد.
وی ادامه داد: هزار سال است که در اروپا خواسته‌اند مرزها را بردارند اما بعد از جنگ جهانی دوم عقلای آنان مرزهای خود را بر پایه مرزهای فرهنگی ایجاد کردند و اکنون مرزهای اقتصادی و سیاسی در اروپا رنگ باخته است.
استاد جغرافیای سیاسی گفت: در حالی که مرزهای ما در این منطقه تحمیلی و بوسیله بیگانگان ایجاد شده است مانند مرز سیستان و ترکمن صحرا و برخی نقاط دیگر کشور و تنها سرحد باسابقه که وجود داشته مرز بین ایران و عثمانی بوده است، از سوی دیگر تا حدود ۶۰ سال قبل چیزی به نام "دبی" به جز یک بیابان برهوت نبوده است.
وی افزود: تاکنون مرزها در منطقه ما، مرز دولتی بوده است و نه ملتی، امروز مرزنشینها در یک سوی مرز نیازمند ارتباط با بستگان خود در آن سوی مرز هستند.
دکتر پاپلی ادامه داد: برای ثبات مرز تنها آبادی مرز کارساز نیست، اگر برای توسعه مرز دوغارون در خراسان رضوی با کشور افغانستان، بودجه تهران را اختصاص دهیم باز هم مرز در این منطقه آباد نخواهد شد چرا که آن سوی مرز فقر وجود دارد، همین توسعه یک طرفه موجب ناامنتر شدن مرز می شود.
وی گفت: از ۱۵۰ سال قبل و از زمان سید جمال الدین اسدآبادی برای اتحاد جهان اسلام کار می‌کنیم، تاکنون اقدامات سیاسی و مذهبی فراوان صورت گرفته، حتی در مقطعی اتحاد بین مصر، سوریه و لیبی در قالب اتحادیه ای به دست آمد، همچنین برای این اتحاد جنگهایی رخ داد و از طرف دیگر حتی کار دانشگاهی بسیار صورت پذیرفت و حرف زیادی زده شد اما کار اقتصادی برای اتحاد کشورهای اسلامی صورت نگرفت.
استاد دانشگاه فردوسی مشهد افزود: مرزهای فعلی ما ناشی از تفکر ناسیونالیسم غربی است و این در حالی است که در اسلام مساله مرز بین کشورها وجود نداشته، این مرزبندیها در منطقه ما زمانی روی داد که غرب به سوی جهانی شدن پیش می‌رفت اما آنان بر روی ملی گرایی و ناسیونالیسم ما تکیه دارند.
وی ادامه داد: علاوه بر اینکه حاکمان باید در خصوص اتحاد جهان اسلام صحبت کنند و زمینه تحقق آن را فرا کنند، باید در زمینه اقتصادی نیز فعالیت انجام شود و در گام نخست راه آهن سراسری جهان اسلام را راه اندازی کنند، راه آهنی که مسافران را از مراکش تا مرز چین جابجا کند.
دکتر پاپلی گفت: با توجه به ظرفیتهای ایران در مرحله نخست باید راه آهن بین ایران و افغانستان و دیگر کشورها ساخته شود و مسیر ریلی افغانستان، ایران، عراق، سوریه و لبنان تکمیل گردد.
وی افزود: هم اکنون مسیر خطوط لوله گاز، خطوط هوایی و خطوط توزیع برق به سوی اروپا است که باید این ظرفیتها در درون جهان اسلام و کشورهای منطقه تغییر جهت دهد.
این جغرافیدان ادامه داد: باید طرح های بلند مدت به گونه ای باشد که جهان اسلام به شکل یک بلوک اقتصای و تجاری بدون مرز درآید و اولین قدم در شرایط فعلی و با محوریت ایران این است که تا ۲۰ سال آینده مرز تجاری، اقتصادی و روادیدی بین این کشورها حذف شود.
وی گفت: برای دستیابی به این اهداف، اختلاف مرزی بین ایران و افغانستان معنایی ندارد، باید چالشهای ناشی از ترانزیت مواد مخدر در این مرز که موجبات شهادت جوانان مرزبان و اعدام بسیاری شده است با لغو محدودیتها پایان یابد و دیگر اختلافات در خصوص مساله آب نیز با توسعه دوجانبه رفع گردد.
دکتر پاپلی افزود: توسعه دشت مشهد باید همراه با توسعه در دشت هرات باشد، اگر در مشهد زمین و آب نداریم اما کارخانه، انرژی و مهندس داریم و می‌توانیم کمبودها را از دشت هرات برای توسعه دوجانبه تامین کنیم.
وی ادامه داد: برخی معتقدند توسعه یک کشور در فقر همسایه است و حال آنکه امروز پاکستان توسعه خود را در ناامنی همسایه شمالی خود یعنی افغانستان می داند، آری جنگ درآمد دارد و کشورهای منطقه را به خود مشغول می‌کند اما مذاکره ای نتیجه خواهد داد که برد برد و دوجانبه باشد، امنیت پایدار بر پایه توسعه متقابل شکل می‌گیرد.
استاد دانشگاه فردوسی گفت: به خاطر در هم تنیدگی اقتصادی در اروپا اکنون هیچ رییس جمهوری در فرانسه جرات ندارد مرز کشورش با آلمان را ببندد، چون سرمایه عظیمی در دو سوی مرز در جریان است.
نظر شما