کارت ترامپ برای رسانه‌ها سوخته است

روزنامه آفتاب یزد در گفت و گو با علی بیگدلی کارشناس مسایل بین الملل می آورد: مایکل وولف در کتاب «خشم و آتش؛ نگاهی به درون کاخ سفید ترامپ» در مورد انتخابات ۲۰۱۶ می‌نویسد: «یک هفته قبل از انتخابات ترامپ به آیلز گفت: «حتی در رویاهای خود نیز عظمتی تا این اندازه را تصور نمی‌کردم. من اصلا به شکست در انتخابات فکر نمی‌کنم چون اصلا شکستی در کار نیست. من هرچه می‌خواستم به دست آورده ام. ما در مجموع تا همین الآن هم برنده شده ایم.» علاوه بر این ترامپ برای افکار عمومی در خصوص شکست خود پاسخی آماده کرده بود: «تقلب شده و نتیجه انتخابات را دزدیدند.»
این روزها در کنار میلیون‌ها خبر و تحلیل و تفسیر از فضای انتخاباتی آمریکا که تمام فضای مجازی و خبرگزاری‌های مهم دنیا را در تصاحب خود درآورده است برخی خبرها حکایت از تقابل قابل تامل رسانه با برخی مسائل دارد.
توئیتر چندین و چند توئیت ترامپ را برچسب هشدار می‌زند، اکانت استیو بنن را بعد تهدید مخالفان ترامپ معلق می‌کند و در حالی که رئیس جمهوری فعلی آمریکا در حال سخنرانی با حضور خبرنگاران به صورت زنده بود چون به تقلب و این گونه مسائل اشاره کرد، سخنرانی او را قطع کردند و این یعنی باید به رسانه در آمریکا به گونه‌ای دیگر نگریست.
در همین رابطه با دکتر علی بیگدلی که اگر چه سال‌ها است در عرصه تحلیلگر مسائل بین‌المللی با رسانه‌ها همکاری دارد اما خود از پیشکسوتان روزنامه نگاری است به گفتگو پرداخته ایم. نخست از او می‌پرسیم چنین به نظر می‌رسد که رسانه در حال مدیریت کردن فضای انتخاباتی آمریکا به ویژه ترامپ و اطرافیان او است که این استاد دانشگاه می‌گوید: خیر قائل به این مسئله نیستم. توئیتر یک سازمان خصوصی است و ارتباطی با دولت ندارد. مثل یک روزنامه با آن کار و برخورد می‌کنند و این اجازه را دارد که وقتی رئیس جمهور خلاف منافع ملی و خلاف شان و الگوهای اخلاقی سیاست
جامعه شان صحبت می‌کند آن را نشان دارکنند و یا وقتی دارد حرفی بر زبان می‌آورد که ممکن است ایجاد تنش و تشنج اجتماعی کند آن رسانه می‌تواند آن سخنان را قطع کند.
رسانه اصلا تحت تاثیر دایره قدرت قرار نمی‌گیرد
وی ادامه می‌دهد: مجموعه سیستم خبررسانی آمریکا خصوصی است و قابلیت اعتراض از این جهت ندارند. ترامپ در سخنرانی در حال گفتن مواردی بود که شاید خلاف منافع و پرستیژ عمومی بود و به همین دلیل وسط سخنرانی، برنامه را قطع کردند. بیگدلی معتقد است: در جوامع پیشرفته به ویژه آمریکا رسانه اصلا تحت تاثیر دایره قدرت قرار نمی‌گیرد. مگر اینکه بر خلاف قواعد و سنت‌های جامعه دروغ بگوید و یا مخالف قانون باشد. در برابر قانون همه برابرند چه رئیس جمهور باشی و چه یک فرد معمولی.
این روزنامه نگار پیشکسوت خاطرنشان می‌کند شاید در پس حوادث و اتفاقات اخیر دیدگاه عده‌ای بر این استوار شده است که اساس دموکراسی در آمریکا مقداری دچار تزلزل شده در حالی که این چنین نیست. وی اظهار می‌دارد: اگر انتخابات آمریکا این قدر پیچ و خم دارد و مردم مسقیما و مستقلا نمی‌توانند رئیس جمهور را انتخاب کنند به این دلیل است که در گذشته اعتقاد بر این بود که تعداد زیادی بی‌سواد هستند و برای اینکه کسی آرا را از این اشخاص نگیرد سیستمی را طراحی کردند که آن سیستم مسلط باشد. البته الان این ایراد را وارد کرده‌اند که اکنون دیگر مردم بی‌سواد نیستند و می‌توانند مستقلا رای دهند اما به دلیل فاصله زیاد و نفوذی که قدرت‌ها در ایالات متحده ی آمریکا می‌توانند داشته باشند جلوی این قضیه را گرفته اند. البته در جاهایی هم به نظر می‌رسد که سیستم انتخاباتی آمریکا غیر دموکراتیک باشد. بر این مبنا که در نظام دموکراتیک همه چیز مبتنی بر اراده ملی است.
علی بیگدلی در پاسخ به این پرسش که تفاوت برخورد رسانه در ۲۰۱۶ تاکنون چه مسئله‌ای بوده است؟ به آفتاب یزد می‌گوید: به نظر بنده فرق چندانی نکرده است. اختلافات بین آقای ترامپ و مخصوصا شبکه‌های اجتماعی دارای سابقه است. به عنوان مثال چند ماه پیش این اختلاف به وجود آمد و آقای ترامپ معترض به این مسئله بود که چرا صفحات من را حذف می‌کنید اما صفحات برخی از رهبران دنیا دچار چنین محدودیت‌هایی نمی‌شود اما رسانه در برابر رئیس جمهور آمریکا کوتاه نیامد استناد آن هم این بود که رسانه در حوزه بخش خصوصی هاست وترامپ حق ندارد در مسائل خصوصی رسانه دخالت کند. رسانه معتقد است چون سیستم اداری نیست که کسی بخواهد به او دستور دهد که چه کاری را انجام دهد و چه کاری را انجام ندهد پس باید پذیرفت آزادی عمل و قدرت رسانه به طرز قابل توجهی بیشتر از تمام دنیا است.
بیگدلی می‌افزاید: در آمریکا همه چیز پول است. کسانی که قانون اساسی آمریکا را نوشتند همه آنها ثروتمند بودند. بنابراین وقتی با یک آمریکایی برخورد می‌کنیم می‌پرسد چقدر پول می‌سازی؟ یعنی آمریکا یک جامعه عاطفی نیست اساسا جامعه سرمایه داری جامعه عاطفی نیست. جوامع عقب افتاده و جهان سومی عاطفی هستند. یکی از دلایل پیشرفت غرب این بود که خرد را جایگزین خرافه کرد این مسئله را در حوزه رسانه به وضوح می‌بینیم. در جامعه سرمایه داری مثل آمریکا پول حرف اول را می‌زند و اینکه گفته می‌شود وقت طلا است معنا و مفهوم کاملا سرمایه داری دارد و باید پذیرفت که قدرت یعنی پول و پول یعنی قدرت و این موضوع واقعیتی است در این جوامع واقعا به این جمله اعتقاد دارند.
 آزادی رسانه در آمریکای تبلیغات زده است
این استاد دانشگاه با اشاره به برخوردهای پررنگی که این روزها از سوی رسانه با ترامپ صورت می‌گیرد تاکید می‌کند:ترامپ دیگر کارتش سوخته است و رسانه‌ها دیگر روی او سرمایه‌گذاری نمی‌کنند. این کارشناس مسائل آمریکا در پایان اضافه می‌کند: رسانه در آمریکا تا حدود زیادی می‌توانست که به گونه‌ای عمل کند که رای‌ها بیشتر به سمت ترامپ برود و یا جو بایدن اصلا وارد این مسیر نشود که اگر دقت کرده باشیم اثرگذاری‌هایی که داشته را به جامعه القا کرده است چرا؟ چون خبررسانی و در معنای کل، رسانه در آمریکا بسیار قدرت دارد.
علی بیگدلی می‌گوید: جامعه غرب و به خصوص جامعه آمریکا یک جامعه تبلیغاتی است یعنی یک آمریکایی از صبح تا بعدازظهر که به خانه برمی گردد با چیزی حدود ۱۸۰۰ پیام تبلیغاتی مواجه می‌شود. بنابراین در این جامعه مطبوعات بسیار تاثیرگذار هستند و می‌توانند ذهن انسان‌ها را فتح کنند. جامعه آمریکا یک جامعه مصرفی و تبلیغات زده است و در این جامعه تبلیغاتی و مصرف زده، جایگاه رسانه، جایگاه بسیار ویژه‌ای است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی می‌افزاید: وقتی می‌بینیم رسانه‌ها در آمریکا هر ده سال یک بار سندهای بسیار بسیار محرمانه را منتشر می‌کنند یعنی در آمریکا هیچ چیز محرمانه نیست اما در جوامع غیرمدرن پنهانکاری داریم و به تبع آن رسانه آن گونه که در آمریکا قدرت دارد در آن جوامع ندارد. بیگدلی در قسمت پایانی گفتگوی خود خاطرنشان می‌کند: در آمریکا آزادی‌های عمیق و واقعی به رسانه داده شده و قانون هم تضمین کرده و جامعه آمریکا هم از جهت اخلاقی متضمن بقای آزادی و استقلال برای مطبوعات و رسانه است شاید باور کردن آن سخت باشد اما رسانه در زمانی در آمریکا حضور داشت که دانشگاهی در این کشور تاسیس نشده بود و شاید بتوان این ادعا را مطرح کرد که رسانه از جمله ی نهادهای اولیه‌ای می‌باشد که در ایالات متحده آمریکا به وجود آمده است.