حجت الاسلام غلامرضا حیدری‌ابهری در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا گفت: در حوزه کتاب های مذهبی کودکان مسیر خیلی خوبی را طی کرده ایم ولی به نوعی تکرار رسیده ایم که کار ما را ضعیف می کند و از طرف دیگر مخاطب را می رنجاند و در واقع طراوت کار را از بین می برد و تاثیرگذاری لازم را ندارد.
وی افزود: تصور ما از کار دینی فقط داستان های پیامبران و زندگی ۱۴ معصوم است ولی اسلام دین زندگی است و می توان بسیار وسیع تر به آن نگاه کرد. در یک زمانی اطلاعات عمومی در فضای دینی وجود داشت و برای یک نویسنده کافی به نظر می رسید تا در حوزه دین کتاب بنویسید و نیازی به غواصی نداشت. مثلا هر نویسنده ای می توانست با مراجعه به یک کتاب عمومی از داستان پیامبران یا یک تفسیر معمولی در حوزه مسائل دینی کتاب بنوسید ولی امروز نیاز به یک غواصی داریم یعنی کار عمیق تری باید در این حوزه انجام شود.
این کارشناس مذهبی افزود: فرض کنید همه ما از حرم امام خمینی (ه) به تماشای کوه دماوند نشسته ایم. بنابر این گزارش های ما تقریبا یکسان خواهد بود و تنوعی از گزارش ها وجود ندارد و تا زمانی که نقطه رصد را تغییر ندهیم، سخن تازه ای از دماوند نمی توانیم داشته باشیم ولی اگر کسی به دامنه یا قله دماوند برود، می تواند گزارش هایی ارائه دهد که تاکنون کسی نداده بود.
نویسنده کتاب محمد (ص) مثل گُل بود اضافه کرد: اگر استاد شهید مرتضی مطهری آنگونه داستان راستان را برای کودکان دوره خود نوشته است، نویسنده امروز باید حرف های ناب تری پیدا کند یا قالب جدیدی را با تکنیک های بهتری ارائه دهد در حالی که بیشتر تکنیک ها شبیه هستند و حرف های یکسان زده می شود و بیشتر کتاب ها مانند هم.
این کارشناس مذهبی غواصی و تحقیق در این حوزه را نیازمند زحمت دانست و گفت: اکثر کتاب های مذهبی که در حوزه کودک نوشته می شود، تکراری است و گویی ۲۰۰ کتاب کودک را یک نفر نوشته است. اگر چه چند نویسنده در این حوزه داریم بیشتر کتاب ها به بازنویسی حکایت های معصومین مانند ۱۴ حکایت از ۱۴ معصوم می پردازند.
منظر ما به مسائل مذهبی شبیه یکدیگر است
حیدری اضافه کرد: منظر ما به مسائل مذهبی نیز شبیه به یکدیگر است. مثلا اکثر نویسندگان به بازنویسی قصه معصومین (ع) می پردازند و مخاطب می گوید این کتاب ها را در دست پدر و سپس برادرم دیده بودم و حالا چرا باید همان کتاب ها را بخوانم. به همین دلیل چند ناشر به بازنویسی می پردازند ولی هیچیک از آنان داستان های آن زمان را با زندگی امروز پیوند نزده و از منظری دیگر و سبکی جدید ننوشته است.
اگر یک نویسنده تلاش کند تا یک سال با نهج البلاغه رفیق شود و با کلام امیرمومنان (ع) انس بگیرد، آنگاه می تواند برای کودکان به شکلی جدید و ساده قصه بنویسد درحالی که اکنون فقط جمله ای از نهج البلاغه را برای کودکان می نویسیم.
این کارشناس مذهبی افزود: در حوزه دختران کار جدید نمی بینیم. مثلا درباره بلوغ از منظر دینی شاید کتابی برای دختران نوشته نشده باشد. چون چنین نویسنده ای باید احکام بلوغ و روانشناسی بلوغ را فراگیرد و سوالات دختران را در این زمینه رصد کند.
وی ادامه داد: البته در بحث تصویرگری جلو هستیم. چون به اندازه کافی تصویرگر و گرافیست تربیت کرده ایم. ایرادهایی وجود دارد ولی می توان آن مشکلات را رفع کرد اما در متن می بینیم نویسندگان کمتر سراغ موضوع هایی می روند که زحمت داشته باشد و معمولا موضوع های تاریخی را کار می کنند و در واقع از روی آن به بازنویسی می پردازند و در اختیار کودکان قرارمی دهند.
حیدری افزود: البته همین کار نیز شایسته تقدیر است. چون نویسندگان زحمت می کشند ولی در چنین حوزه ای باید ابتدا سوالات کودکان و مسائل خانواده را رصد کرد و از جنبه روان شناسی و دینی مطالعات عمیق تری صورت گیرد و چنین کتاب هایی کمتر دیده می شود و زمانی که یک چنین کتابی منتشر می شود مورد استقبال جامعه قرار می گیرد.
وی اضافه کرد: من در کتاب پول، خدا، بچه ها ابتدا مسائل مالی کودکان را از خانواده پرسیدم، سپس کارهای غربی را رصد کردم و در ادامه مسائل دینی را از کتاب نهج الحیات که به مسائل اقتصادی اسلام پرداخته، استخراج و فیش برداری کردم و آنگاه مجموعه ای از سوالات کودکان را با نگاه دینی مطرح کردم.
نظر شما