تاکید اهالی فرهنگ بر اهمیت کتاب در روزگار سخت کرونایی

به گزارش روز چهارشنبه گروه فرهنگی ایرنا، بیست و چهارم آبان، آغاز هفته کتاب است و دغدغه اهالی فرهنگ و هنر و حتی مدیران صاحب مقام کشور، درباره این اتفاق مهم حوزه کتاب، است.

تجلیل از مولفان و نویسندگان، رونق گرفتن کتابخوانی، برنامه‌های معاونت فرهنگی شهرداری تهران و بررسی کتاب‌های دفاع مقدس، از موضوعاتی بود که امروز، در این حوزه مطرح شد.

کتاب باید آسان و ارزان به مخاطب برسد

عضو شورای اسلامی شهر تهران با تاکید براین که رویداد هفته کتاب در رونق بازار کتاب بسیار تاثیرگذار است، اظهارداشت: سعی داریم با استفاده از بستر فضای مجازی و شیوه‌های جدید ارتباطی و بهره‎گیری از توان و ظرفیت‎های دستگاه‎های ارتباطی، کتاب را آسان و ارزان به دست شهروندان برسانیم.

احمد مسجدجامعی در گفت وگو با ستاد خبری بیست‎وهشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، در رابطه با ویژگی‌های هفته کتاب امسال، با توجه به شرایط پیش آمده به دلیل بیماری کرونا، گفت: این وضعیت با وجود محدودیت‏ هایی که ایجاده کرده اما می‌تواند اتفاق مثبتی نیز برای حوزه کتاب و کتابخوانی محسوب شود. تا پیش از این، شرایط به گونه‎ای بود که ما به کتابفروشی‎ها برای دیدار کتاب می‌رفتیم و حالا کتاب هست که به دیدار ما می‎آید. 

وی افزود: کتاب در هر شرایطی و در هر دوره تاریخی، وجود داشته است و توانسته مخاطبان خود را پیدا کند و در این زمینه مثال‌ها و نمونه های متعددی وجود دارد.

عضو شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به ظرفیت ‏های جدید ایجاد شده برای عرضه و توزیع کتاب، اظهارداشت: در حال حاضر این شرایط پیش آمده نیز دوره‎ای است که موضوع کتاب و کتابخوانی متناسب با آن در حال تحول و تغییر است. 

وی ادامه داد: هم‎اکنون با استفاده از بستر فضای مجازی و شیوه‌های جدیدی ارتباطی که در دسترس عموم قرار دارد، ظرفیت های خوبی برای فروش و عرضه کتاب به وجود آمده است و بر همین مبنا سعی داریم برای فعالیت کتابفروشی‎ها نیز از تسهیلات دستگاه‎های ارتباطی بهره بیشتری برده و شرایطی را فراهم کنیم که به شهروندان نیز خدمات بهتری در این زمینه ارائه کنیم تا کتاب آسان و ارزان به دست مخاطبان برسد.

مسجدجامعی در مورد اهمیت هفته کتاب و نقش آن در ایجاد توجه بیشتر به اهمیت حوزه کتاب و کتابخوانی گفت: هفته کتاب و برنامه‎هایی که در طول این یک هفته اجرا می‎شود، بسیار مهم و تاثیرگذار است و مورد استقبال مخاطبان قرار می‎گیرد.

وی افزود: به اذعان خود مدیران کتابفروشی‎ها در روز آخر هفته کتاب که به عنوان روز کتاب‎گردی هست، این مکان‏ها از رونق بسیار خوبی برخودار می‎شوند و به قولی حضور مردم در کتابفروشی‎ها شبیه شلوغی‎های شیرینی فروشی‎ها در شب عید می شود. این اتفاق و رویدادها، نشان می‌دهد که ما در زمینه خرید و مطالعه کتاب بسترهای خوبی داریم و کتاب‎های خوبی نیز با موضوع‎های متنوع برای مخاطبان با سلیقه‎های مختلف، وجود دارد و رویداد مهمی همانند هفته کتاب در این زمینه، بسیار تاثیرگذار است.

عضو شورای اسلامی شهر تهران، تصریح کرد: ناشران و به ویژه کتابفروشان و شبکه توزیع نقش محوری در تقویت تولید، نشر و رونق بازار کتاب دارند و ضروری است برنامه‎ریزی‎ها با هماهنگی و تعامل این فعالان عرصه نشر و توزیع کتاب باشد.

مولفان و نویسندگان کتاب‌ها در هفته کتاب تجلیل شوند

راضیه تجار نویسنده حوزه ادبیات داستانی و دبیر انجمن قلم ایران، با اشاره به ویژگی‌های هفته کتاب در طول سالیان مختلف، گفت: دوره‌های مختلفی که هفته کتاب برگزار شده است و دولتمردان در هر دوره‌ای برای ادامه پیدا کردن این مسیر اهتمام کرده‌اند، نشانه اهمیت دادن به موضوع کتاب است و اگرچه در هر دوره افت و خیزهایی داشته اما رو به تکامل بوده است.

عضو شورای سیاستگذاری بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: در یک نگاه عمیق و کارشناسانه باید گفت که ادامه ۲۸ ساله برگزاری هفته کتاب نشان‌دهنده این سیر بوده است که توقفی نداشته است و به طور یقین هر دوره‌ای سعی شده کاستی‌های دوره قبل جبران شود و رو به رشد باشد.

تجار با اشاره به برنامه‌های امسال هفته کتاب عنوان کرد: سال گذشته برنامه‌های بسیار متنوع و خوبی در این هفته برگزار شد و برنامه‌ها خیلی کارشناسانه پیش‌بینی شد و امسال هم در ادامه راه سال گذشته است.

وی همچنین درباره برنامه‌های مختلفی که برای هفته کتاب پیش‌بینی شده است، توضیح داد: به نظرم در کنار همه برنامه‌ها یا در دل برنامه‌ها از تعدادی از مولفان کتاب‌ها به شکل‌های مختلف تجلیل و تقدیر شود و به نقش آن‌ها در حوزه کتاب توجه شود.

دبیر انجمن قلم ایران تاکید کرد: اگر نویسنده و مولفی نباشد در حقیقت کتابی هم وجود نخواهد داشت و اگرچه بخشی به حوزه ترجمه و پژوهش اختصاص دارد اما مولفان و خالقان اثر باید بیشتر دیده شوند.

وی با بیان اینکه بهتر است هفته کتاب فقط مختص یک هفته یا ده روز نباشد، گفت: به نظرم این هفته یک زنگ و هشدار به صورت نمادین در حوزه کتاب است و توجه را به سوی کتاب جلب می‌کند اما در طول سال باید به کتاب توجه کرد به خصوص اکنون که بخش اقتصاد روی فرهنگ تاثیر زیادی گذاشته است.

تجاری همچنین یادآور شد: باید به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که حداقل‌های موجود در حوزه فرهنگ و کتاب از بین نرود؛ هم از نظر کیفی و هم کمی باید به مقوله کتاب در طول سال توجه شود.

وی با اشاره به ورود صدا و سیما به این حوزه افزود: بخش مثبت قضیه این است که صدا و سیما به گود آمده و برنامه خوبی مثل کتاب‌باز دارد که به حوزه کتاب جهت می‌دهد و طیف گسترده‌ای در میان مردم به این برنامه علاقه دارند اما در کنار دقت به مقوله کتابخوانی باید به نویسندگان و مشکلات و مسایل آن‌ها توجه بیشتری شود تا با فراغ بال بیشتر به نوشتن و تولید اثر بپردازند.

شیوع کرونا و قرنطینه خانگی، فرصتی برای افزایش سرانه مطالعه ایجاد کرده است

معاون فرهنگی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، برنامه‌های این سازمان در بیست و هشتمین دوره هفته کتاب و کتابخوانی را تشریح کرد و گفت: شیوع بیماری کرونا و اهمیت قرنطینه خانگی، فرصتی را برای افزایش سرانه مطالعه در جامعه ایجاد کرده است.

سید علیرضا فاطمیان پور، با بیان اینکه، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با دارا بودن بزرگترین شبکه متمرکز کتابخانه‌ای در شهر تهران، در هفته کتاب امسال، برنامه های متنوعی در حوزه ترویج فرهنگ کتابخوانی تدارک دیده است، گفت: به روزرسانی و تامین منابع کتابخانه‌ها، اهدای کتاب‌های کمک آموزشی انتشارات قلم‌چی به کتابخانه‌های سازمان، تقدیر از کتابداران و روسای کتابخانه‌های سازمان در قالب بسته تشویقی، آئین نامگذاری کتابخانه دکتر طوبی کرمانی، مسابقه کتابخوانی و همچنین آئین امضای تفاهم‌نامه همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران با شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه در راستای راه‌اندازی کتابخانه سیار از جمله برنامه‌های این سازمان در هفته کتاب امسال است.

وی افزود: همچنین، پویش ۲۰۲۰ در قالب تبلیغات محیطی و پخش تیزرها و برنامه‌های رادیویی و تلویزیونی در رسانه ملی و همچنین بیلبوردها و پرتابل‌های شهری، به منظور نهادینه سازی «ساعت ۲۰ به‌عنوان ساعت رسمی کتابخوانی خانواده‌ها» از دیگر اقدامات پویش فرهنگ کتابخوانی این سازمان به شمار می‌آید که از هفته کتاب شروع شده و تا پایان سال ادامه خواهد داشت. 

وی در ادامه اظهار کرد: همچنین با راه اندازی کمپین در شبکه‌های اجتماعی و دعوت از مسوولان، شخصیت‌ها، نویسندگان، هنرمندان و مشاهیر به پیوستن در این پویش و معرفی کتاب‌های مناسب برای مطالعه، از شهروندان دعوت می شود که ساعت ۲۰ هر شب ۲۰ دقیقه را به امر مطالعه اختصاص دهند.

فاطمیان‌پور تصریح کرد: توزیع بسته‌های کتاب و اقلام بهداشتی در مناطق محروم شهر تهران در قالب برنامه‌های جهادی با مشارکت مناطق ۶ و۱۸، فرهنگسرای انقلاب اسلامی و حوزه مقاومت بسیج سازمان و همچنین استفاده از ظرفیت کانون های جهادی مرکز مشارکت های فرهنگی هنری و نیز حضور کتابداران سازمان، از دیگر برنامه‌های هفته کتاب است.

به گفته وی، افزون بر این برنامه‌ها، کتابخانه‌های سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در هفته کتاب سال جاری نیز از ۲۴ لغایت ۳۰ آبان ماه، ۲۰۹ عنوان برنامه محله‌ای منطقه‌ای با محوریت فضای مجازی را اجرا خواهند کرد.

برگزاری هفته کتاب،‌ شور و شوق عمومی را برمی‌انگیزاند

نایب‌رئیس انجمن صنفی ویراستاران معتقد است برگزاری هفتة کتاب،‌ از این بابت که شور و شوق عمومی را برمی‌انگیزاند، می‌تواند به خرید و مطالعه‌ کتاب و رونق نسبی بازار کتاب هم بینجامد. 

هومن عباسپور با اشاره به تاثیر هفته کتاب بر فرهنگ کتابخوانی و مطالعه در جامعه گفت: برای یک اظهارنظر علمی نتیجه و میزان این شور و شوق را بیشتر باید در آمارهای درست نهادهای رسمی و معتبر جست وجو کرد؛ وگرنه به صورت حدس و گمان نمی‌توانیم تصویر دقیقی از این رویداد فرهنگی به دست بیاوریم. 

وی در ادامه صحبت هایش اظهار کرد: طبعاً رسیدن به پاسخ درست نیازمند انجام پژوهش پیرامون آن است. قطعا در طی این سال‌ها که این اتفاق فرهنگی رخ داده است، باید پژوهشی نیز در کنار آن شکل گرفته باشد که بتواند نتیجه این همه تلاش را بیان کند.

وی همچنین درباره برنامه‌های انجمن ویراستاران در هفته کتاب گفت: انجمن صنفی ویراستاران همواره از رویداد هفته کتاب استقبال کرده و هر سال جلسات سخنرانی، بزرگداشت، نقد و نظر درباره نشر و ویرایش برگزار کرده است. بیشتر تلاش این انجمن تجمیع آرای صاحب‌نظران و دریافت تجارب گذشته و موجود بوده است تا راهکارهایی برای بهبود روند فعالیت‌های نشر و ویرایش پیدا کرده و یا پیشنهاد دهد. 

عباسپور افزود: امسال هم دو نشست در موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران خواهیم داشت. یکی از این نشست ها با عنوان «اهمیت ویرایش در متون کودک و نوجوان» است و دیگری «ظرافت‌های ویرایش در متون ترجمه‌ای» نام دارد.

وی تصریح کرد: یکی دیگر از فعالیت‌های انجمن مرهون تلاشی است که همکارانمان در کمیسیون امور صنفی و حقوقی انجمن پیگیری کرده‌اند و طی گفت‌وگوهایی با برخی ناشران توانسته‌اند برای ماه آبان، ماهی که فعالیت‌های فرهنگی نسبتاً چشمگیری در کشور انجام می‌گیرد، تخفیف‌هایی از ۱۵ تا ۳۰ درصد برای اعضای انجمن فراهم کنند.

عباسپور در ادامه صحبت‌هایش در رابطه با این فعالیت گفت: هدف از انجام این کار تشویق اعضای انجمن به خرید کتاب و امکان داشتن تسهیلاتی در خرید آن بود است. امیدواریم با این اقدامات بتوانیم در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی در جامعه گام مثبتی برداریم.

هفته کتاب بهترین فرصت برای بررسی جریان کلی کتاب

سردار علی ناظری گفت: هفته کتاب بهترین فرصت است تا فرهیختگان و کارشناسان حوزه کتاب جریان کلی کتاب و فعالیت‌های انجام شده در این زمینه را مورد بحث و بررسی قرار دهند تا بدانیم که آیا در مسیر درستی حرکت می‌کنیم، سرعت ما چقدر است و میزان تاثیرگذاری ما چگونه است.

 رئیس هیئت‌مدیره مجمع ناشران دفاع مقدس، اظهار کرد: در هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران باید مروری بر اتفاقاتی که ظرف یکسال گذشته در حوزه کتاب رخ داده، صورت گیرد و مسائل مثبت و منفی که طی این مدت رخ داد مورد بررسی قرار گیرد؛ در این صورت مشخص می‌شود که اگر برنامه‌های هفته کتاب سال گذشته نتیجه‌ای به همراه دارد می‌تواند یکسال بعد را پوشش دهد و آنچه که خوب بود حمایت شود و آنچه که اشکالاتی داشت مورد اصلاح قرار بگیرد. 

وی افزود: جریان کلی کتاب نیز باید نقطه‌ بررسی و ارزیابی داشته باشد. به نظر من هفته کتاب بهترین فرصت است تا فرهیختگان و کارشناسان حوزه کتاب جریان کلی کتاب و فعالیت‌های انجام شده در این زمینه را مورد بحث و بررسی قرار دهند تا بدانیم که آیا در مسیر درستی حرکت می‌کنیم، سرعت ما چقدر است و میزان تاثیرگذاری ما چگونه است. 

او همچنین بیان کرد: همچنین دریابیم اهداف کلی و کلان ما در کشور در حوزه کتاب چیست و چگونه در این راستا عمل می‌کنیم. در همین راستا می‌توان نقش سازمان‌ها را نیز مورد ارزیابی قرار داد، یعنی فعالیت‌هایی که در طول یکسال در این حوزه صورت گرفته است مورد بررسی قرار بگیرد. 

رئیس هیئت‌مدیره مجمع ناشران دفاع مقدس ضمن اشاره به این که در چند ماه اخیر با ویروس کرونا که همه جریان زندگی را تحت تاثیر قرار داد مواجه شدیم، گفت: هر چه که پیش می‌رویم نیز گویا اتفاقاتی که در گذشته انجام می‌شد دیگر غیرقابل بازگشت است و باید وارد صحنه‌های جدیدتر شویم در نتیجه اگر بخواهیم به برنامه یک سال گذشته مجمع ناشران دفاع مقدس رجوع کنیم باید بگویم این بیماری برنامه این مجمع را نیز تحت تاثیر قرار داده است و ما در طول یکسال برنامه‌های متفاوتی را برنامه ریزی کرده بودیم که مجبور به لغو آن‌ها شدیم.

وی در ادامه اظهار کرد: برای هفته کتاب نیز برنامه‌هایی را پیش‌بینی کرده بودیم که ناچار به لغو آن شدیم و در حال حاضر تنها یک برنامه را در دستور کار خود داریم که امیدواریم بتوانیم آن را برگزار کنیم. 

سردار ناظری همچنین بیان کرد: در واقع پیش‌بینی مجمع ما این بود که کمک‌های مومنانه‌ای که برای محرومین، مستضعفین و آن‌هایی که آسیب بیشتری از جریات کرونا دیده‌اند در کنار بسته‌های حمایتی که اهدا می‌شود کتاب‌هایی با موضوع دفاع مقدس و مربوط به شهدا قرار دهیم؛ یعنی همانطور که کمک‌های جسمی و مادی می‌شود کاری آموزشی و تربیتی نیز صورت بگیرد، ولی هنوز موفق به انجام این کار نیز نشده‌ایم. از این رو می‌توانم بگویم دستاورد ما، هم تک تک ناشران حوزه دفاع مقدس و هم به صورت جمعی در یک سال گذشته به همین دلیل صفر بوده است.

سردار ناظری در پایان گفت: یکی از خروجی‌ها و رویکردهایی که می‌توان از هفته کتاب انتظار داشت و باید به این سمت حرکت کنیم این است که به گمانم نباید در هفته کتاب سراغ برنامه‌ها و فعالیت‌هایی رفت که در طول سال نیز در حال انجام آن هستیم بلکه باید کارهایی را انجام دهیم که در سال گذشته موفق به انجام آن نشدیم و شاید ضرورت نداشته باشد که انجام شود ولی در این هفته ضرورت دارد و این امر نیازمند نقد و بررسی و آسیب‌شناسی فعالیت‌هایی است که در طول یکسال انجام شده است.

هفته کتاب در یک نگاه

در سال ۱۳۷۲ خورشیدی ۲۴ آبان به عنوان روز کتاب و کتاب‌خوانی تعیین شد. در سال‌های گذشته هفته پایانی آبان ماه، هفته کتاب نام‌گذاری شده است.

نخستین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در روزهای چهارم تا دهم دی ماه سال ۱۳۷۲ با پیام رهبر فرزانه انقلاب اسلامی برگزار شد.

در هفته کتاب، در مدارس، مساجد، دانشگاه‌ها، و استان‌های کشور نمایشگاه‌ها و جشن‌های کتاب و سخنرانی در موضوع چاپ و نشرِ کتاب برگزار می‌شود.

بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار دانایی؛ مانایی ۲۴ آبان ماه تا ۳۰ آبان ماه برگزار می‌شود.