به گزارش ایرنا، اندیشکده بین المللی مطالعات ایران در عربستان نوشت: پیروزی "جوبایدن" کاندید حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در شرایط سخت خاورمیانه صورت گرفته است. خاورمیانه با تغییرات پرآشوبی روبرو است و بدون تردید پیروزی او نشان می‌دهد که تغییرات مشخصی در رویکرد واشنگتن درباره تنش‌های منطقه‌ای رخ خواهد داد. در بخش دیگری از این گزارش آمده است: بایدن احتمالا در سیاست خاورمیانه‌ای خود بر روی حمایت از منافع آمریکا و هماهنگی با همپیمانان واشنگتن تمرکز کند و سوریه ،عراق و یمن از جمله مسائل تاثیرگذار در آینده روابط ایران و آمریکا خواهد بود.
بایدن در مسیر بازگشت به توافق هسته‌ای
اظهارات اخیر بایدن نشان می‌دهد که احتمال دارد او درباره برخی مسائل منطقه خاورمیانه شیوه جدیدی را در پیش گیرد. او هشدار داده است که سیاست «فشار حداکثری» دولت ترامپ سبب شده است که اصولگرایان دست برتر را داشته باشند و برای به دست گرفتن دولت آینده ایران تلاش کنند. بایدن متعهد شده است در صورتی که ایران به طور کامل به بندهای توافق هسته‌ای پایبند باشد، آمریکا بار دیگر به توافق هسته‌ای بازخواهد گشت. تحریم‌هایی که دولت ترامپ علیه ایران وضع کرده سبب شده است بایدن در مسیر بازگشت به توافق هسته‌ای با سختی‌هایی روبرو شود. از این رو، بایدن از رویدادها پیشی گرفته و گفته است هرگونه تعامل با ایران بر پایه پایبندی تعهدات واشنگتن به همپیمانان منطقه‌ای خود خواهد بود. برپایه این گزارش، سیاست آمریکا درباره ایران متکی بر راهبرد هدفمند آمریکا در راستای تامین منافع آمریکا و حفظ موازنه قدرت در منطقه خواهد بود. در شرایطی که در داخل آمریکا مردم خواهان عقب‌نشینی نیروهای آمریکا از منطقه و پایان دادن به جنگ‌های بی‌پایان هستند این موضوع نگرانی‌هایی را برای بایدن به ویژه درباره تعامل با همپیمانان منطقه‌ای آمریکا به دنبال داشته است.
تغییرهای احتمالی در سیاست بایدن
سیاست بایدن در منطقه درباره برنامه هسته‌ای ایران در روش و ابزارهای با سیاست ترامپ تفاوت خواهد داشت. شماری از مشاوران بایدن هم گفته‌اند که دولت آینده آمریکا شیوه‌های مشخصی را در دستور کار قرار خواهد داد.
«آنتونی بلینکن» مشاور بلندپایه بایدن در روابط خارجی از شیوه ترامپ درباره ایران انتقاد کرده است. او گفته است روابط آمریکا با ایران اکنون در مقایسه با گذشته بسیار بدتر شده است. او درباره ماهیت رویکرد احتمالی بایدن درباره ایران گفته است بایدن در رویکرد دیپلماسی خود با همپیمانان آمریکا هماهنگ خواهد بود.
در این زمینه «جیک سالیوان» که سمت مشاور امنیت ملی بایدن در دوره «اوباما» را بر عهده داشت و در مذاکرات درباره موضوع هسته‌ای ایران نقش‌آفرین بود معتقد است؛ سیاست خارجی آمریکا در خلیج فارس از طریق مذاکره با همپیمانان منطقه‌ای آمریکا فراگیرتر خواهد بود. واشنگتن باید بر روی پرونده هسته‌ای ایران و مذاکره درباره آن تمرکز کند و روند مذاکره در سطح منطقه را تسهیل کند تا بازیگران منطقه‌ای هم بتوانند در آن نقش‌آفرین باشند. با پذیریش این رویکرد از سوی دولت بایدن می‌توان میان ملاحظات راهبردی و تاکتیکی آمریکا با هدف کاهش تنش‌های منطقه‌ای و حمایت از منافع اقتصادی و نظامی به ویژه در تنگه‌های اصلی منطقه موازنه ایجاد کرد.
از نامشخص بودن سیاست بایدن در سوریه تا نگرانی وی در مورد عراق
سوریه یکی از مهمترین همپیمانان ایران در منطقه است. بایدن به طور آشکار در مناسبت‌های مختلف از نظام سوریه و «بشار اسد» رئیس جمهوری این کشور انتقاد کرده است، با وجود همه این مسائل هنوز هم مشخص نیست که دولت بایدن در سایه تنش‌های رو به رشد با ترکیه در سوریه دقیقا چه سیاستی را در پیش خواهد گرفت.
عراق هم منبع نگرانی بایدن است. او به دلیل اینکه درباره مواضع خود درباره عراق با انتقادهایی از سوی حزب جمهوریخواه و دموکرات روبرو شد، رنج برده است. در شرایط کنونی گزینه نخست و مهم بایدن تعامل با دولت کنونی عراق خواهد بود. او به کاهش نیروهای نظامی آمریکا در عراق تمرکز خواهد کرد. اما گزینه عقب‌نشینی فراگیر را کنار خواهد گذاشت. همچنین بایدن بر اهمیت نظام‌های کارآمد و دولت‌سازی برای پایان دادن به تنش‌ها و جنگ‌ها در منطقه تاکید کرده است. پیش‌بینی می‌شود دولت آمریکا تحت رهبری بایدن با دولت «مصطفی کاظمی» در عراق تعامل داشته باشد. اما نفوذ ایران در عراق مایه نگرانی وی خواهد بود. تظاهراتی که در عراق در مخالفت با دخالت خارجی در این کشور صورت گرفته است بر چالش‌های بایدن برای رویارویی با نفوذ ایران و حمایت از دولت مستقر عراق خواهد افزود.
لبنان در راس اولویت‌های واشنگتن نیست
حضور حزب الله در منطقه در نتیجه سیاست های آینده ایران و آمریکا با نقطه عطفی روبرو خواهد شد. لبنان همواره با بی‌ثباتی سیاسی و رکود اقتصادی روبرو است و این موضوع به ویژه پس از انفجار سنگین بندر بیروت وضعیت این کشور را در شرایط ناگواری قرار داده است. بایدن پس از انفجار بندر بیروت با مردم لبنان ابراز همدردی کرده است. پیش‌بینی می‌شود وی «سعد الحریری» و دولت وی را زیر فشار قرار دهد تا اصلاحات متناسب با کشور را در دستور کار قرار دهند. هنوز زود است که درباره رویکرد بلندمدت بایدن درباره لبنان گمانه‌زنی کرد. زیرا لبنان در راس اولویت‌های واشنگتن نیست. از این رو، دولت بایدن منتظر خواهد ماند تا طرح دولت جدید لبنان را ارزیابی کند. حمایت واشنگتن از هرگونه برنامه اصلاحاتی در لبنان موضوعی اساسی است. رویکرد فرانسه هم در پرونده برنامه اصلاحات لبنان در این زمینه نقش مهمی بازی خواهد کرد.
بازنگری نقش آمریکا در یمن
بایدن گفته است برای پایان دادن به جنگ یمن نقش آمریکا در یمن را مورد بازنگری قرار خواهد داد. با وجود اینکه بایدن پیش از این از اهمیت بازنگری در موضع آمریکا در حمایت از عربستان و همپیمانان آن در جنگ یمن سخن به میان آورده است بازهم اینگونه گمانه‌زنی می‌شود که بایدن بدون مشورت ریاض و همپیمانان آن در منطقه وارد پرونده یمن نشود. این موضوعی است که آمریکا، کشورهای اروپایی و عربستان بر روی آن اتفاق‌نظر دارند.
نظر شما