به گزارش ایرنا، وقتی از کامِ شیرین سخن به میان میآوریم میخواهیم بگوییم که خشکسالی طی ۱۵ سال گذشته چنان سطح آبهای زیرزمینی جنوب کرمان خصوصا قلعهگنج را پایین آورده که آب بسیاری از چاههای این منطقه شور شده است. لایروبی چاههای کشاورزی برای رسیدن به آب، عمق این چاهها را به بیش از ۱۰۰ متر افزایش داده آن هم در منطقهای که میانگین ارتفاعش از سطح دریا حدود ۴۰۰ متر است.
احداث شبکه آبرسانی جدید در ۶ کیلومتری قلعهگنج طی چند روز گذشته کامِ اهالی هفت روستای دیگر این شهرستان را شیرین کرد. درواقع باید بگوییم طی سه سال گذشته ۷۷ روستای قلعهگنج به شبکه آبرسانی متصل شده و این، رقمی بیش از تمامی اقدامات انجام شده طی سه دهه گذشته است. به گفته مسوولان، برای تامین آب ۲۸ روستای دیگر این شهرستان ۳۱ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
اکنون که این گزارش را میخوانیم ۱۹۲ روستای قلعهگنج از نعمت آب آشامیدنی سالم بهرهمند هستند.
مقصد ما از میان هفت روستایی که دیگر مشکل آب آشامیدنی ندارند، توکلآباد است، روستایی که برخی اهالی قلعهگنج هنوز آن را با نام «بنیتراتُم» میشناسند. تُم در گویش محلی به معنی تپه است و بنیترا نیز نام شخص یا طایفهای است که برای نخستین بار در این روستا سکنی گزیدهاند. مردم این دیار بیشتر به زبانهای فارسی، بلوچی و گویش رودباری صحبت میکنند.
روستای توکلآباد در فاصله ۶ کیلومتری مرکز قلعهگنج و در حاشیه جاده قلعهگنج به کهنوج واقع شده است. این روستا از یک طرف به دشت چاهباغ و از سمت دیگر به کوه منتهی میشود.
۱۵ سال قبل، آب آشامیدنی لولهکشی این روستا به دلیل خشکسالی، ابتدا جیرهبندی و درنهایت به طور کامل قطع شد و اهالی ناچار بودند از شهر قلعهگنج دَبهها و گالُنهای آب را با موتورسیکلت و هر وسیلهنقلیه دیگری به منازل خود بیاورند.
سرگذشت روزهای سختی که بر اهالی توکلآباد گذشته را اگر از زبان مردم خونگرم و میهماننوازش نقل کنیم بهتر است.
بانو احمدی یکی از زنان خانهدار روستای توکلآباد یا همان بنیتراتُم است که سالها برای تهیه آب آشامیدنی، گالُنهای ۲۰ لیتری آب را همچون مردان بر روی سَر خود حمل کرده است، اظهار داشت: از آنجا که تهیه آب برایمان سخت بود، در مصرف هم بسیار حساس بودیم. آب آشامیدنی را از قلعهگنج با موتورسیکلت و خودرو میآوردیم و برای شستن ظرفها و لباسها و سایر موارد بهداشتی، از موتورپمپ کشاورزی که آنطرف جاده بود آب تهیه میکردیم.
وی با بیان اینکه طی سالهای گذشته شرایط سختی را تجربه کردیم افزود: گالُنهای آب را روی سر میگذاشتیم و از عرضِ جاده قلعهگنج به کهنوج عبور میکردیم. با وجود ترافیک و تردد خودروها و کامیونها، رد شدن از جاده کارِ خطرناکی بود. احمدی با بیان اینکه مردان روستا بیشتر اوقات در مزارع کشاورزی مشغول به کار بودند تصریح کرد: حتی کودکان هم به کمک ما میآمدند تا گالُنها را از عرض جاده رد کنیم. کامیونها بوق میزدند و صدای ترمزهای ناگهانی آنها برایمان همچون کابوسی وحشتناک بود.
نیاز به آب بیشتر در گرمای ۵۰ درجه تابستان
بانوی بنیتراتُم با اشاره به گرمای سوزان تابستانها اظهار داشت: در هوای گرم تابستان ناچار بودیم از آب چاه برای آشامیدن استفاده کنیم و هر موقع که موتورپمپ کشاورزی روشن میشد سریع خودمان را به حوضچه موتورپمپ میرساندیم و گالُنها را پُر میکردیم.
او اضافه کرد: برای شستن لباسها با کمبود آب مواجه بودیم و مجددا با کولهای از لباس راهی موتورِ آب میشدیم.
گفتم بانو احمدی از شرایط امروز هم برایمان بگویید و او توضیح داد: الان وضعیت کاملا فرق کرده و آب لولهکشی حدود ۱۰ روز است که با فشار زیاد در روستا وجود دارد و مردم هم از این اتفاق، بسیار خوشحال هستند چون آب آشامیدنی در خانهشان وجود دارد و هر لحظه که بخواهند به آب دسترسی دارند و از مسوولان شهرستان تشکر میکنیم که توانستند مشکل ۱۵ ساله روستایمان را رفع کنند.
امین چمنی یکی از معتمدان روستای توکلآباد قلعهگنج است. او نیز به تشریح همان مشکلاتی که بانو احمدی اشاره کرد پرداخت و بیان داشت: برخی اهالی روستا برای ذخیره و نگهداری آب با بلوکهای سیمانی، مقابل خانههای خود حوضچههای درست کرده بودند و روی آن را با پلاستیک یا چوپ و تخته میپوشاندند که حشره و گردوخاکی وارد آب نشود.
وی افزود: از آب داخل این حوضچهها برای سایر مصارف به جز آشامیدن استفاده میکردند.
« در روستای توکلآباد، فضای سبز و درختان زیادی وجود ندارد چون تا کنون آبی وجود نداشت که اهالی بتوانند یک نهال میوه مقابل خانهشان بکارند و پرورش دهند»
چمنی هم ضمن قدردانی از تلاش و پیگیری فرماندار و مدیر آب و فاضلاب قلعهگنج اظهار داشت: امروز مشکل آب اهالی توکلآباد رفع شده است و در ۲۴ ساعت شبانهروز آب آشامیدنی در شبکه وجود دارد. ما طی سالهای گذشته با تمامی وجودمان به ارزش آب پی بردهایم و برای این نعمت، خدا را شاکر و سپاسگزاریم.
مصطفی بازگیر دهیار روستای توکلآباد هم به خبرنگار ایرنا گفت: طی این سالها یک تانکر ثابت در روستا داشتیم و اهالی بابت آب آن ۵۰ هزار تومان به راننده کامیون پرداخت میکردند. البته آن کامیون همیشه در دسترس نبود. و روستاییان مجبور میشدند بابت تهیه آب، ۵۰ هزار تومان به وانتها پرداخت کنند تا چند گالُن ۲۰ لیتری از شهر برایشان بیاورند که البته این وانتها هم همیشه در دسترس نبودند.
«خشکسالی و کاهش آبهای زیرزمینی هم باعث شده بود که چاه کشاورزی این روستا هرساله عمیقتر شود بهگونهای که
آب موتور پمپ تقریبا شور شده بود و فقط برای مصارف خانگی و شستن لباس و ظروف قابلیت استفاده داشت»
مهدی شهسواری فرماندار قلعهگنج نیز با بیان اینکه در سنوات گذشته، آب آشامیدنی روستای توکلآباد از یک حلقه چاه در روستای چاهسنگی که در مجاورت توکلآباد بود تامین میشد اما به دلیل خشکسالی، آن چاه خشک شد و به گفته خود مردم، ۱۵ سال اهالی این روستا با معضل بیآبی مواجه بودند.
وی با اشاره به پیگیریهای مستمر برای تامین آب اهالی توکلآباد اظهار داشت: تصمیم گرفتیم یک حلقه چاه جدید در نزدیکی این روستا برای تامین آب آشامیدنی توکلآباد و روستاهای مجاور حفر کنیم و با همکاری مجموعه آب و فاضلاب، شبکه آبرسانی این روستاها با اعتبار چهار میلیارد تومان احداث و به بهرهبرداری رسید.
بختیار دهقانپور رییس اداره آب و فاضلاب قلعهگنج هم افزود: شبکه داخلی آبرسانی روستای توکلآباد به دلیل فرسودگی، به طور کامل تعویض شده است.
وی تصریح کرد: پس از حفر چاه و احداث مجتمع آبرسانی چاهباغ به طول ۲۷ کیلومتر، روستاهای تُمچِلی، شَمزان چاهباغ، شمزان جهاد، شَمزان هیات، دَشت چاهباغ و چاهسنگی و توکلآباد با یکهزار خانوار از آب آشامیدنی سالم برخوردار شدند.
تابستان گذشته، کمبود آب آشامیدنی به قدری اهالی این روستاها را کلافه کرده بود که یک روز مجبور شدند گالنهای خالی را در وسط جاده قلعهگنج - کهنوج قرار دهند. آن روز با پیگیری مسوولان مقرر شد تا زمانی که آب آشامیدنی آنها به طور دائم وصل نشده، آبرسانی به صورت سیار انجام شود و امروز تمامی آن هفت روستا از نعمت آب لولهکشی بهرهمند شدهاند.
«قلعهگنج با ۲۲۰ روستا در فاصله ۴۲۰ کیلومتری جنوب استان کرمان واقع شده است»