به گزارش روز یکشنبه ایرنا، در پی ترور دانشمند هستهای و دفاعی ایران از سوی عوامل تروریستی، تحلیلگران انگشت اتهام را به سوی رژیم صهیونیستی نشانه رفتهاند زیرا تل آویو در برهه کنونی بیش از هر کسی از این اقدم منتفع میشود. نشریه «فرانکفورتر آلگماینه» آلمان با اشاره به این موضوع تاکید میکند؛ در بحبوحه انتقال قدرت در آمریکا و در حالی که قرار است رئیس جمهوری در این کشور بر سر کار بیاید که خواهان مذاکره با تهران است، اسرائیل با دست زدن به چنین اقداماتی، به دنبال پیچیدهتر کردن بازگشت آمریکا به توافق هستهای است.
این نشریه با اشاره به شواهد موجود در خصوص دیدارهای توطئهآمیز اخیر بین دشمنان ایران مینویسد: بتازگی «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا، «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل و «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی دیدار کردند. تنها چند روز بعد، عوامل تروریستی در حومه تهران به یک دانشمند هستهای ایران حمله کردند.
«محسن فخری زاده» مهره اصلی برنامه هستهای ایران، روز جمعه توسط این عوامل کشته شد. این نخستین قتل یک دانشمند هستهای نبود که به اسرائیل نسبت داده میشود، اما یکی از مهمترین آنها بود. فخری زاده به اندازه ژنرال قاسم سلیمانی فرمانده نیروهای ویژه قدس، که برنامههای منطقهای ایران را هماهنگ میکرد و در ژانویه توسط یک پهپاد آمریکایی کشته شد، در حوزه کاری خود مهم بود.
در خصوص ارزش این افراد، از دست دادن هر دو نفر فقدان بزرگی برای تهران بود؛ خصوصاً اینکه آنها برای چندین دهه صاحب تجربههای بزرگی در زمینه فعالیت خود بودند. اما همانطور که فعالیتهای منطقهای ایران پس از شهادت شهید سلیمانی تغییر اساسی نکرد، در پرونده شهید فخریزاده نیز ترور وی، برنامه هستهای ایران را خنثی نخواهد کرد.
پس از این عملیات تروریستی، یک مقام عالی رتبه اسرائیل به شبکه اسرائیلی کان گفت که اکنون برای ایران ادامه برنامه هستهایاش دشوار است. اما آیا باید واقعاً این ادعای تل آویو را باور کرد؟ عده کمی معتقدند که ترور یک فرد بتواند چنین تأثیری بگذارد. در عین حال این سوال مطرح میشود که چرا این اقدام در برهه زمانی کنونی انجام شده است؟ زیرا فخریزاده از سالها پیش شناخته شده و فعالیتهای او پنهان نبوده است. به ویژه اینکه «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل در سخنرانی خود در سال ۲۰۱۸ با نام بردن از این فیزیکدان ایرانی و نشان دادن تصویر او به مخاطبانش گفته است که فخریزاده را به یاد بسپارند.
چرایی این اقدام پیش از هر چیز به شرایط کنونی در منطقه و آمریکا باز میگردد. زمان این ترور در تقویم سیاسی واشنگتن معنا پیدا میکند. اسرائیل میخواهد تا زمانی که جو بایدن در ۲۰ ژانویه (اول بهمن) ریاست جمهوری را به دست میگیرد، فشارهای خود بر ایران را افزایش دهد و با استفاده از اختیاراتی که از دولت ترامپ گرفته، تا جای ممکن، تواناییهای اقتصادی و نظامی تهران را تضعیف کند. هرچند این اقدامات تا کنون موفقیت تاکتیکی به همراه نداشته است. همانطور که حمله به مرکز هستهای نطنز در تابستان که به اسرائیل نسبت داده میشود، در برنامه هستهای ایران خللی وارد نکرد. اما هدف اصلی این اقدام، از بین بردن شانس آغاز دور جدیدی از مذاکرات با ایران توسط بایدن و احتمالاً احیای مجدد توافق هستهای است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۸، تنها چند روز پس از رونمایی نتانیاهو از اسناد هستهای ادعایی وی از توافق هستهای خارج شد. با این اسناد ادعایی، اسرائیل میخواست اثبات کند که ایران در سال ۲۰۰۳ به برنامه تسلیحاتی خود پایان نداده و تحقیق در مورد آن را ادامه داده است. نتانیاهو در سخنانش از فخریزاده به عنوان چهرهای نام برد که باید به خاطر سپرد. اسرائیل برنامه هستهای ایران را تهدیدی وجودی برای امنیت خود میداند و سعی میکند آن را از همه جهات به تأخیر بیندازد. اما زرادخانه در حال رشد موشکهای دوربرد ایران که گمان میرود فخریزاده روی آن کار کرده باشد، همچنان به عنوان نگرانی تل آویو به قوت خود باقی است.
همانطور که رادیو ارتش اسرائیل گزارش داده، سطح هشدار نیروهای مسلح اسرائیل در آخر هفته افزایش یافته و تدابیر امنیتی برای منافع این رژیم در مناطق مختلف جهان شدت گرفته است. در همین ارتباط «عاموس یادلین» رئیس اطلاعات سابق ارتش اسرائیل میگوید؛ این حمله میتواند تهران را به یک واکنش خشونت آمیز سوق دهد که به نوبه خود بهانهای برای حمله آمریکا به تأسیسات هستهای ایران است. این امر حداقل باعث تأخیر در مذاکرات هستهای جدید شده و راه حلهای دیپلماتیک بعدی را دشوارتر میکند.
پاسخ به این سوال را که رایزنیهای ترامپ یا ترور فخریزاده، چه تغییری در رویکرد تهران و واشنگتن و مناسبات منطقهای و بین المللی آنها ایجاد میکند، فقط زمان مشخص خواهد کرد و احتمالاً برای این کار باید در انتظار تاریخ پس از بیستم ژانویه بود.
نظر شما