این اندیشکده در گزارش خود نوشت: تنش خاورمیانه در ۳ سال نخست ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» چندان تغییر یا تحول خاصی را به خود ندید منازعه فلسطین و اسرائیل حتی با مانورهای فراوان رئیس جمهوری آمریکا در زمینه امضای توافق قرن حرکت و موفقیتی نداشت. حدود چهار ماه قبل از انتخابات ایالات متحده بود که با فشار و رایزنی ترامپ و مشاوران وی، در گام نخست دو کشور امارات متحده عربی و بحرین از عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی خبر دادند. مدتی بعد از آن سودان نیز اعلام کرد همین مسیر را طی خواهد کرد. تحلیلگران نسبت به آینده صلح در خاورمیانه در دوره ریاست جمهوری جو بایدن مطمئن نیستند.
اندیشکده «امریکن اینترپرایز» در گزارش خود با عنوان «مفهوم ریاست جمهوری بایدن برای صلح خاورمیانه» آورده است:
در انتخابات آشفته ریاست جمهوری آمریکا، طبیعی بود که فراموش شود سودان هم قصد خود را برای عادی سازی روابط با اسرائیل اعلام کرده است. این موضوع پس از توافقنامه تاریخی آبراهام(توافق ابراهیم) رخ داد و سودان را به سومین کشور عربی تبدیل کرد که در کمتر از سه ماه با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار کرد.رئیس جمهور دونالد ترامپ اظهار داشت که حداقل پنج کشور عربی دیگر نیز خواهان توافق صلح با تل آویو هستند. با وجود این، اگر قرار باشد توافق‌های بیشتری در دولت بایدن صورت بگیرد باید بر اساس روش‌های پیشین و ضرورت‌ها باشد نه دیپلماسی شخصی؛ آنگونه که در تیم ترامپ اتفاق افتاد.
گفته‌های جدید بایدن در مورد بازگشت مجدد به توافق هسته‌ای ایران هم احتمالاً برخی کشورهای عربی خاص را به سمت عادی سازی روابط با اسرائیل سوق می‌دهد. بایدن در یادداشتی عنوان داشت اگر ایران به برجام متعهد شود، ایالات متحده نیز به عنوان یک نقطه شروع به این توافق بازخواهد گشت. در صورتی که دولت بایدن تحریم‌های ایران را کاهش دهد، رقبای منطقه‌ای تهران باید خود را برای یک ایران که از نظر اقتصادی در صحنه بین المللی قوی تر است، آماده کنند.
هرچند رویکرد دوستانه دولت بایدن در قبال ایران متفاوت از رویکرد دولت ترامپ است، اما آمریکا سال‌ها است که از منطقه پا پس کشیده است. هر دو حزب سیاسی ایالات متحده کارزاری را برای پایان دادن به «جنگ‌های بی‌پایان» و حل مشکلات داخلی آمریکا راه انداخته‌اند. در بحبوحه همه‌گیری دائمی کرونا، ناآرامی‌های نژادی گسترده و اقتصاد رو به سقوط از جمله مسائل داخلی هستند که در اولویت دولت جدید بایدن قرار خواهد داشت. گرچه دلایل اقتصادی مهمی برای عادی سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل وجود دارد، اما دستاوردهای امنیتی آن در زمان عقب نشینی کاخ سفید از منطقه، قابل انکار نیست.
ترامپ صلح خاورمیانه را از طریق روابط شخصی پیش می‌برد. به نظر می‌رسد هدف نهایی دولت بایدن نیز مشابه ترامپ باشد اما هرگونه پیشرفت در آینده مبتنی بر کارهای قبلی ترامپ خواهد بود.ممکن است بایدن وظیفه‌ای را به سرانجام برساند که جارد کوشنر هم از انجام آن خسته شده بود. اما با توجه به اظهارات رئیس جمهوری منتخب در زمینه اتخاذ سیاست «ارزیابی مجدد» نسبت به روابط آمریکا با عربستان، ممکن است دولت بعدی ناخواسته پادشاهی سعودی را هم به اردوگاه اسرائیل سوق دهد.
*انتشار این مطلب به معنی تائید محتوای آن نیست.
نظر شما