امروز شنبه سی ام آذر ماه است و آخرین روز از فصل پاییز و فردا روزی دیگر وارد فصل سرما و زمستان می شویم و شب زایش خورشید و بلندترین شب سال را پشت سر می گذاریم.
کشورمان ایران کشوری برگرفته از ریشه ها و فرهنگ های مختلف است که هرچه از آن می گذریم، درمی یابیم که در لحظه لحظه های آن درس هایی نهفته است؛ یکی از ارزشهایی که از گذشته تاکنون بدان اهمیت ویژه ای داده شده، یلدا، شب چله یا بلندترین شب سال است که در حقیقت پیام های زیبایی را با خود به نسل های بعدی منتقل می کند.
تکریم بزرگترها، صلح رحم و گردهمایی های بزرگ فامیلی از بارزترین نکات شب چله است و هر یک به نوبه خود دارای ارزش های ویژه ای بوده که می تواند درکاهش آسیب های اجتماعی موثر باشد ولی متاسفانه امسال شب یلدا متفاوت تر از همه سالها است.
بیماری کرونا که از اسفند ماه سال گذشته در کشور شیوع پیدا کرد، نه تنها سبک زندگی ایرانی ها را تغییر داد بلکه موجب شد تا آیین ها و آداب و رسوم های ایرانی نیز تغییر کند.
زمانی نگران کمرنگ شدن دورهمی ها و سرگرم شدن مردم با فضای مجازی به جای خوش و بش کردن در کنار هم بودیم اما امسال یلدا را در فضای مجازی جشن می گیریم و مردم را به محدود کردن دورهمی ها تشویق می کنیم.
دورهم نشستن های فامیلی که در شب یلدا بزرگتر فامیل در صدر مجلس می نشست و از فردوسی و حافظ و سعدی و داستانهای حماسی ایرانی و اشعار بی بدیل شاعران سخن به میان می آورد، امسال رنگ و شکل دیگری به خود گرفته است.
گرچه شب یلدا در سنت ما ایرانی ها کنار هم بودن را تعریف می کند ولی درس های بزرگی نیز به همراه دارد. بیاییم از سنتی که مملواز دروس اخلاقی است به راحتی نگذریم. آدابی که به ما می آموزد بزرگترها جایشان در صدر است و تمامی این محدودیت ها در شب یلدا برای حفظ سلامتی آنان و دیگر اعضای خانواده می باشد.
اساس برگزاری شب یلدا رشد دوستی، محبت و حفظ و توسعه روابط انسانی است که در شرایط سخت کنونی می توان از این شب بلند درس های بسیار آموخت و دست های بسیاری را گرفت تا شاید کمی برخستگی پرستاران و کادر درمان کم شود؛ دل های مردم شادتر باشد؛ آمار فوتی های کرونایی کاهش یابد و روزی را شاهد باشیم که دوباره در کنار هم جمع شده و یلدایی دیگر جشن می گیریم.
آداب و رسوم دماوندی ها در شب چله
ایرانیان از دیرباز با باور اینکه فردای شب یلدا با طلوع خورشید روزها بلندتر شده و تابش نور ایزدی افزون تر می شود، به همین دلیل اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می خوانند و برای این شب جشنی بزرگ برپا می دارند.
یک از اهالی شهر دماوند، معتقد است انتخاب هندوانه به عنوان میوه شب یلدا به دلیل آن است که سبزی برون آن و قرمزی درونش سمبل خورشید محسوب می شود و به همین دلیل به عنوان میوه شاخص شب یلدا از آن بهره می گیرند.
علی ملکی افزود: از دیگر سنن شب یلدا، تفال به دیوان حافظ است که با نیت بهروزی و شادکامی دیوان را می گشایند و فال دل خویش را از او طلب می کنند و چه زیبا حافظ به آنان و نیات درونشان پاسخی در خور می دهد.
ملکی افزود: شاهنامه خوانی از دیگر رسومات سنتی در شب چله از قدیم بوده است و چون در گذشته افراد باسواد در هر منزلی نبود کسانی که از خواندن و نوشتن بهره ای داشتند با حضور در جمع فامیل شاهنامه را برای حضار قرائت می کردند.
طیبه صفری از بانوان دماوندی در خصوص سنت های شب یلدا در دماوند گفت: آجیل شب یلدا شامل لب لبو(هسته تلخ زردآلو)، هسته شیرین زردآلو، آغچه نبات (بادام های کوچک منطقه) و گردو است که ترشیجات نیز چاشنی آن می شود و "ازگیل ترشی" سرآمد آن بوده است.
وی افزود: حلوا لوز، نَشکنک و توتک از جمله شیرینی های مورد مصرف در شب یلدا است که بسیار مقوی و از ترکیباتی چون آرد، عسل، گردو و زعفران است.
این بانوی دماوندی گفت: مهمترین نکته در شب یلدا جمع شدن فامیل در مکانی بوده است که بزرگ فامیل سکونت داشته که به نوعی هم صله رحم صورت می گیرد و هم اینکه به احترام وی همه فامیل به حضور بزرگ فامیل می رسند.
گردهمایی خانوادگی در دماوند از دیرباز دربین همه مرسوم بوده است و همچنین استفاده ازکرسی برای گرم کردن خانه هایشان معمولا ازشب یلدا شروع می شد که خانواده ها دور کرسی می نشستند و به جشن و شاد کامی که برگرفته از روح زیبا و طبع لطیفشان بود، می پرداختند.
در دماوند بسیاری از مردم در شب یلدا تا سپیده دم در کنار یکدیگر به گفت و شنود می پرداختند و صبح همانروز با صرف صبحانه شامل چای دارچین، کله پاچه، عدسی، حلیم، لبو و آب لبو و... با انرژی کامل به کار و فعالیت روزمره مشغول می شدند.
*فعالیت اصناف دماوند متفاوت تر از شب یلدا هرسال
رضا میرزا کریمی، رئیس اتاق اصناف شهرستان دماوند در این خصوص اظهار داشت: گشت و بازرسی از صنوف به صورت مداوم و روزانه در حال انجام است، اما از عصر جمعه گشت و بازرسی با چهار اکیپ در سطح شهرستان آغاز شد.
وی ادامه داد: بر اساس مصوبه هیئت رئیسه اتاق اصناف در طی گشت و بازرسی از صنوف در این روزها تا پایان آذرماه، اعضای هیئت مدیره اتاق اصناف، روسای اتحادیههای نانوایان، پروتئین، خواروبار و قنادان حضور خواهند داشت.
رئیس اتاق اصناف شهرستان دماوند فعالیت تمامی گروهها و مشاغل صنفی به غیر از مشاغل گروه یک، در دو روز پایانی آذرماه را از ساعت ۱۸ به بعد ممنوع اعلام کرد و بیان داشت: در صورت عدم توجه به دستورات ستاد کرونا مکان صنفی پلمب و از فعالیت آن طبق ضوابط قانونی جلوگیری خواهد شد.
میرزا کریمی بیان داشت: با توجه به اهمیت موضوع سلامت، از مردم فهیم شهرستان تقاضا داریم ضمن رعایت تمامی پروتکلهای بهداشتی از برگزاری دورهمی در شب یلدا به منظور حفظ سلامتی یکدیگر خودداری نمایند.
کاهش ۳۰ درصدی مرگ و میر ناشی از کرونا در دماوند
حسن خیرخواه، رئیس شبکه بهداشت و درمان شهرستان دماوند همچنین با اشاره به اینکه با تلاش مردم و دستگاههای اجرایی، طی دو هفته گذشته آمار مبتلایان و مرگ و میر ناشی از کرونا در کشور و به تبع آن در دماوند کاهش یافته است، گفت: اما این جدیت باید همچنان ادامه یابد چراکه شهرستان دماوند همچنان در وضعیت نارنجی قرار دارد.
وی با بیان اینکه در شب یلدا و شلوغی اصناف، تیم های ما نیز در گشتهای نظارتی شرکت خواهند کرد، گفت: توصیه ما به شهروندان این است که در شب یلدا در خانه بمانیم چراکه مهمانی های خانوادگی عامل انتشار کرونا هستند و با دورهمی شب یلدایمان را تلخ نکنیم.
این مقام مسئول با تاکید براینکه بیش از ۶۰درصد انتقال ویروس از دورهمی های خانوادگی و دوستانه است، افزود: به کافه ها، رستوران ها و باغ های اطراف شهرها که از حالا خود را برای شب چله آماده می کنند، هشدار جدی می دهیم که برخورد قاطع و قانونی خواهیم داشت.
اعمال محدودیت ها با هدف حفظ رنگ نارنجی دماوند
ابوالفضل حلیم زمهریر، معاون سیاسی و انتظامی فرمانداری دماوند نیز اظهار داشت: بنا به تصمیم ستاد ملی مدیریت کرونا، به منظور پیشگیری از تجمعات در شب یلدا، در روزهای شنبه و یکشنبه محدودیتهایی در خصوص ساعت فعالیت اصناف و تردد خودروها در شهرستان دماوند اعمال شده است.
معاون سیاسی و انتظامی فرمانداری دماوند بیان داشت: ستاد مدیریت کرونا محدودیتهایی از لحاظ فعالیت اصناف و تردد خودروها در روزهای ۲۹ و ۳۰ آذرماه ابلاغ کرده که لازمالاجراست.
حلیم زمهریر تاکید کرد: محدودیتهای ابلاغی در خصوص فعالیت اصناف در این ایام، طی مکاتبهای از سوی اتاق اصناف به رؤسای اتحادیهها ابلاغ شده و در صورت عدم رعایت موارد، برخورد جدی صورت میگیرد.
این مقام مسئول با بیان اینکه بازرسان اتاق اصناف و تعزیرات در روزهای مذکور، از ساعت ۱۷ در پنج شهر شهرستان دماوند مستقر خواهند بود، گفت: همچنین در ساعات تعیین شده، از سد معبر در شهرها، فعالیت دستفروشان و وانتبارها در مسیر جادهها و معابر نیز جلوگیری میشود.
وی ادامه داد: با توجه به مصوبات ستاد مدیریت کرونا در مورد عدم فعالیت پیست اسکی آبعلی، شاهد حضور به موقع دستگاهها و رعایت مصوبات ابلاغی در این منطقه و اراضی اطراف بودیم.
نظر شما