روزنامه آرمان ملی یکشنبه ۳۰ آذر در گفت وگو با دیاکو حسینی تحلیلگر ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری می آورد: تمدید مهلت رسیدگی به لوایح چهارگانه در مجمع تشخیص مصلحت نظام امیدی بود که در این روزها ایجاد شد تا اندکی از فشار بر عرصه مالی و بانکی کشور کم شود. گروه ویژه اقدام مالی بارها عنوان کرده است که تنها دو کشور ایران و کره شمالی از پیوستن به این کنوانسیون بین‌المللی استنکاف کرده‌اند. مخالفان این لوایح اما اهمیت چندانی برای این موضوع قائل نیستند و آن را ناکام گذاشتن دشمنان از دسترسی به اقدامات کشور می‌دانند اما واقعیت آن است که قرار گرفتن ایران در فهرست سیاه FATF بیش از آنکه ۲۰۰ کشور جهان را ناکام گذارد، اقتصاد نابسامان ایران را نابسامان‌تر کرده است. رئیس‌جمهوری، وزرای اقتصادی، معاونان دولت، کارشناسان اقتصادی بارها و بارها طی سال‌های گذشته درباره تبعات این استنکاف سخن گفتند.
سیاسی شدن موضوعی اقتصادی روزنه‌های باقیمانده برای مبادلات تجاری را بست و کشورهایی را که حتی در شرایط تحریم هم تا حد امکان در کنار ایران بودند به امتناع از همکاری وادار کرد. این محدودیت‌ها حتی در دوران تحریم نبودن ایران و اجرای برجام هم ایران را تحت فشار قرار داد و دلیل آن هم به ماهیت فنی و اقتصادی این کارگروه بازمی‌گردد. ایران در آن زمان هم به دلیل عدم برخورداری از استانداردهای بانکی اروپا و جهان، بهره‌برداری از گشایش‌های برجامی را با دشوار تجربه می‌کرد؛ امری که امید است در بررسی‌های مجدد به آن توجه شود. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌وگویی با دیاکو حسینی، تحلیلگر ارشد مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری داشته است که در ادامه می‌خوانید.
در بررسی مجدد FATF به کدام جنبه از این لوایح در مجمع تشخیص مصلحت نظام باید توجه شود؟
اولین ذهنیتی که باید داشته باشیم این است که توسعه اقتصادی ایران بدون داشتن مراودات بین‌المللی و ادغام شدن در شبکه تجاری و مالی بین‌المللی امکان‌ناپذیر است. ممکن است این ادغام هزینه‌هایی برای ایران داشته باشد که تحت تاثیر تنش‌های ایران با برخی کشورهای غربی است اما در عین حال نیز مشارکت نکردن در آن می‌تواند پیامدهای به مراتب بدتری برای کشور داشته باشد. در مقام مقایسه و در نگاهی بدبینانه پذیرفتن این لوایح می‌تواند کمک به طی کردن راه توسعه برای ایران شود. در این شرایط ایران می‌تواند خود را با خطرات احتمالی سازگار کند. در این چارچوب پذیرفته‌شده باید راه‌حل‌هایی پیدا شود که نظام خود را ایمن کرده و از منافع آن به بهترین شکل استفاده کنیم.
امروز کاملا بدیهی است که رد کردن لوایح FATF می‌تواند منجر به زیان‌های بلندمدت برای کشور شود. نوعی ساختار خودتحریمی در این راستا برای ایران طراحی می‌شود که سالیان سال تاثیرات منفی آن در اقتصاد ایران مشاهده خواهد شد. باید یک اراده سیاسی و یک شجاعت در این میان وجود داشته باشد تا واقعیت‌های بین‌المللی را پذیرفته و لوایح را تصویب کند و یک ذکاوت نیز وجود داشته باشد تا اجازه ندهد این لوایح تصویب‌شده برای ایران محدودیت‌هایی ایجاد کند. اگر به این اراده و ذکاوت برسیم می‌توان امید داشت در این مرحله لوایح تصویب خواهد شد.
آیا تصویب لوایح FATF مـنجر به محدود شدن روابط ایران با متحدانش در جهان خواهد شد؟
این مباحث بارها تکرار شده است و آنچه به نظر می‌رسد این است که تصویب این لوایح بر روابط ایران با متحدانش تاثیرگذار نیست و آن را محدود نخواهد کرد. واقعیت امر این است که متحدان ما صرفا به‌خاطر پول به قدرت و نفوذ در منطقه و جهان دست نیافته‌اند. همواره مبادلات میان ایران و متحدانش نیز کلان نیست و راه‌های زیادی نیز برای تداوم این تعاملات وجود دارد. امروز در جهان بسیاری از کشورها این لوایح را پذیرفته و از متحدان خود در سایر نقاط جهان نیز حمایت می‌کنند، متحدانی که حتی در چشم بسیاری از جهانیان تروریست و خرابکار هستند اما این لوایح مانع ارتباط آنها نشده است. بنابراین روابط ایران با پذیرفتن این لوایح محدود نخواهد شد و چنین خطری به صورت جدی ایران را حل نمی‌کند. ذکاوتی که در این میان نیاز است دقیقا مربوط به این حوزه است. ذکاوتی که سایر کشورها نیز در این عرصه به کار بسته‌اند و به دنبال آن نیز هیچ مشکلی برای آنها به‌وجود نیامده است.
عدم تصویب لوایح FATF چه تاثیری بر اتفاقات مهم سیاست ایران خواهد گذاشت؟
مشخصا عدم تصویب این لوایح مانعی است که خودمان بر سر راه خودمان ایجاد خواهیم کرد. اگر در گفت‌وگوهای آینده قادر به لغو تحریم‌ها شویم و با سایر کشورها به توافق برسیم، تا زمانی که مساله FATF در داخل کشور برای ما حل و فصل نشود، مذاکرات فایده کافی نخواهد داشت. آن دسته از کشورهایی که همواره از توسعه ایران هراس داشته‌اند نیز در این میان از عدم تصویب لوایح به‌شدت خوشحال خواهند شد و از آن استقبال خواهند کرد زیرا ایران مانعی بر مسیر خود قرار می‌دهد تا نتواند از منافع برجام استفاده کند و عملا هزینه دشمنان کشور کمتر می‌شود. این یک بهانه محکم دست کشورهای مخالف ایران است که با ایران مراوده تجاری انجام ندهند. به نظر می‌رسد که ایران باید دقت را به صورت ویژه‌تری در دستورکار قرار دهد. صحبت‌هایی که اخیرا رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بیان کرده است، در واقع برداشتن مانع FATF در حقیقت همان اصل خنثی‌سازی تحریم‌ها را عملیاتی می‌کند که رهبری بر آن تاکید کرد. اگر قرار است به این صحبت رهبری الزام داشته باشیم، ضرورت دارد که این خودتحریمی را که در دست خودمان است برطرف کنیم. اگر این اقدام را انجام ندهیم عملا کوچک‌ترین تلاشی برای خنثی‌سازی تحریم‌ها نیز انجام نداده‌ایم. این کوچک‌ترین و راحت‌ترین اقدامی است که می‌توان در این عرصه انجام داد.
نظر شما