به گزارش روز پنجشنبه مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، جلسه ١۴١ ستاد نقشه جامع علمی کشور به ریاست سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حضور محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، امیر سرتیپ امیر حاتمی وزیر دفاع، سردار قرائی آشتیانی جانشین رییس ستاد کل نیروهای مسلح و سایر اعضای حقیقی و حقوقی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.
سعید رضا عاملی در این جلسه افزود: حوزه دفاعی کشور با همه تنوع و ظرفیتی که در آن وجود دارد، یکی از سرمایه‌های بزرگ ملی کشور است.
وی با بیان اینکه بیشترین اعتماد ملی در کشور به حوزه دفاعی اختصاص دارد، گفت: حوزه دفاعی کشور هم بُعد بازدارنده‌ای برای هر نوع خطرزایی برای کشور و هم فضای احساس امنیت را برای مردم و کشور فراهم کرده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره بودجه تحقیق و توسعه دفاعی کشور آمریکا گفت: ۴۱ درصد بودجه تحقیق و توسعه آمریکا در سال ۲۰۲۱ متعلق به حوزه دفاعی و ۳۱ درصد متعلق به حوزه سلامت است که حاکی از این است که در حوزه علم وفناوری، حوزه دفاعی وزدن‌دهی بیشتری دارد.
رییس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور ابراز امیدواری کرد: شرایطی در دنیا ایجاد شود که نیاز به اعتبارات دفاعی کاهش یابد و بیشتر به حوزه سلامت، غذا و... توجه شود؛ اما با وجود فضای دشمنانه، گریزی نیست که سرمایه‌گذاری جدی در کشورمان به حوزه دفاعی اختصاص پیدا کند.
وی در مورد نقشه جامع علمی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان کرد: جلسات متعددی برای تدوین این سند در ستاد نیروهای کل مسلح و ستاد علم و فناوری شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده که امید است با تصویب این سند، شاهد موفقیت‌های بیشتر در حوزه دفاعی کشور باشیم.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: برنامه‌های دراز مدت در حوزه دفاع برای طی کردن یک مسیر یکپارچه در این حوزه ضرورت دارد.
عاملی خاطرنشان کرد: ١۶ دانشگاه و بیش از ۲۰ مرکز تحقیقاتی و پژوهشی در نیروهای مسلح فعال هستند که یک عرصه گستره دانش و پژوهشی دفاعی را به خود اختصاص می‌دهد؛ اما متأسفانه حتی برای تصویب رشته‌ای دانشگاهی در این حوزه سازوکار مناسبی شکل نگرفته است.
رییس ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور خاطرنشان کرد: ۶٨ هزار واحد ساعت، ٢ هزار متخصص و چندین جلسه برای تصویب سند علمی، دفاعی و امنیتی کشور اختصاص پیدا کرده است.
عاملی با بیان اینکه حوزه دفاعی کشور جنبه‌های تخصصی خاص خود را دارد، تأکید کرد: حوزه دفاعی باید برای تحقیق و توسعه و آموزش از بدنه دانشگاهی کشور استفاده کند؛ چرا که در این صورت موفقیت بیشتری به دست خواهد آورد؛ البته در حال حاضر نیز بخش زیادی از اقدامات و پژوهش‌های دفاعی کشور در دانشگاه‌ها انجام می‌شود.
هدف دشمنان از حذف دانشمندان کشور فاصله گرفته نخبگان از کارهای علمی و موثر است
منصور کبگانیان دبیر ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز خاطرنشان کرد: در راهبرد کلان ۷ نقشه جامع علمی کشور، ۲ اقدام ملی بسیار مهم ذکر شده است که به راهبرد اصلی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در حوزه فناوری‌های دفاعی و امنیتی با رعایت سیاست‌های مصوب تأکید شده است.
وی ادامه داد: حوزه دفاعی و حوزه غیرنظامی کشور به یکدیگر وابسته هستند؛ چرا که سر ریز حوزه دفاعی برای اقتصاد، علم و فناوری کشور سرمایه است که متأسفانه به طور کامل از این ظرفیت استفاده نشده است.
کبگانیان افزود: هدف دشمنان کشور از حذف دانشمندان صرفاً حذف فیزیکی یک نفر نیست، بلکه آنها می‌خواهند نخبگان و دانشمندان ما از انجام کارهای علمی و مؤثر برای کشور فاصله گیرند.
محمدرضا عارف عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه ترسیم و تدوین نقشه راهبردی علمی، دفاعی و امنیتی برای کشور یک ضرورت است، تصریح کرد: برای تدوین و اصلاح این سند از ظرفیت همه دانشگاه‌های کشور استفاده شود.
وی ادامه داد: این سند باید با نگاه به آینده و آینده‌نگری در حوزه علم و دفاعی کشور تدوین شود و امید است با تدوین این سند، بیانیه گام دوم انقلاب با شتاب بیشتری اجرایی شود.
محمدمهدی طهرانچی رییس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه تدوین یک سند فرابخشی علمی ـ دفاعی در کشور ضرورت دارد، گفت: این سند فرابخشی باید بین نهاد علم، دفاع، سیاست خارجی و نهاد امنیتی پیوند ایجاد کند.
وی تصریح کرد: در حوزه دفاعی و امنیتی باید برتری خلق شود و برای تحقق این امر از ظرفیت دانشگاه‌ها و نخبگان کشور استفاده شود.
رییس دانشگاه آزاد اسلامی بر لزوم حمایت از حوزه دفاعی توسط جامعه علمی کشور تأکید کرد و افزود: زندگی جامعه علمی یک کشور به سرزنده بودن حوزه دفاعی یک کشور وابسته است و در واقع علم یک کشور با سرآمد بودن بخش دفاعی سرآمد می‌شود.
محمدرضا مخبر دزفولی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: شیوه تدوین سند علمی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران برای اینکه این سند قابل دفاع باشد، بسیار مهم است که به عقیده بنده با مباحثه به نتیجه خواهیم رسید.
وی یادآور شد: نظارت بر اجرای سند علمی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران نباید صرفاً درون سازمانی باشد. پیوندگاه، روششناسی، نظارت و ارزیابی این سند نیاز به مباحثه و مشارکت بیشتر جامعه علمی دارد.
محمدی عراقی: موفقیت های عظیم در حوزه موشکی دفاعی با تعامل علم و دفاع بدست آمده است
حجت‌الاسلام والمسلمین محمود محمدی عراقی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه تدوین سند علمی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران اقدام بسیار مبارکی است، افزود: موفقیت‌های عظیم کشور در حوزه موشکی، هسته‌ای و دفاعی با وجود هماهنگی و تعامل حوزه علم و دفاع به دست آمده است.
وی خاطرنشان کرد: در کشورهای پیشرفته دنیا تمام قله‌های پیشرفت و علم و فناوری از حوزه دفاعی آن کشور شروع شده است؛ به عنوان مثال فناوری اطلاعات و اینترنت در آمریکا توسط ارتش این کشور، ایجاد شد.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: تجربه‌ها و دستاوردهای بزرگی در بخش دفاعی کشور کسب شده و همیشه به حوزه دفاعی کشور افتخار کرده‌ایم.
حجت الاسلام محمدی عراقی به حدیثی از امام علی (ع) که می‌فرمایند «العِلمُ سُلطانٌ مَن وَجدَهُ صالَ بِهِ وَ مَن لَم یَجِدهُ صیلَ عَلَیه" دانش، سلطنت و قدرت است، هر که آن را بیابد با آن یورش برد و پیروز شود، و هر که آن را نیابد بر او یورش برند و مغلوب گردد» اشاره کرد و افزود: ارتباط بین حوزه علم و حوزه دفاعی ارتباطی دوطرفه است؛ چرا که همانطور که علم و فناوری به پیشرفت دفاعی نیاز دارد، دفاع هم به پیشرفت علم و فناوری نیاز دارد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه رابطه بین علم و قدرت رابطه‌ای تنگاتنگ و بدیهی است، خاطرنشان کرد: هم اعتقادات دینی ما و هم تجربه‌های بشری این اصل را بیان می‌کند.
حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی رستمی رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها با گرامی داشتن یاد و خاطره سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، اظهار داشت: سند علمی، دفاعی و امنیتی کشور ۲ رسالت اصلی بر عهده دارد. اول اینکه باید حرکت علمی مجموعه‌های دفاعی و علمی کشور را شتاب دهد و تسهیل کند.
وی افزود: دومین رسالت این سند نیز این است که جریان علمی کشور را به سمت نیازهای دفاعی کشور هدایت کند.
رییس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها تصریح کرد: باید در فرآیند تأیید، تعریف و اجرای پژوهش‌های مراکز علمی کشور تغییر رویکرد، انجام شود و با طراحی یک سامانه نظام مسائل تعریف شود و هر پژوهشگر امکان انتخاب پژوهش را داشته باشد.
احمد معتمدی رییس دانشگاه امیرکبیر خاطرنشان کرد: در زمان جنگ تحمیلی تمام توان دانشگاه‌ها برای کمک به نیروهای دفاع مقدس به کار گرفته شد و کارهای بزرگی آن زمان با این همکاری و تعامل انجام شد.
وی ادامه داد: در مقایسه با زمان دفاع مقدس، دانشگاه‌ها و واحدهای تحقیقاتی نظامی کشور رشد و پیشرفت بسیار خوبی داشته‌اند اما متأسفانه ارتباط بین حوزه دفاع و دانشگاهی کاهش پیدا کرده است.
رییس دانشگاه امیرکبیر پیشنهاد داد: نقش دانشگاه و جامعه علمی در سند علمی، دفاعی و امنیتی کشور ولو در اجرا نیز لحاظ شود.
معتمدی ادامه داد: گاهی مشاهده می‌شود فعالیتها در حوزه آموزشی دفاع در عرض هم است که برای اصلاح نیاز است از فعالیت‌های موازی در این حوزه جلوگیری شود.
دستور این جلسه به ارائه پیش نویس سند نقشه جامع علمی، دفاعی و امنیتی کشور اختصاص داشت که پس از ارائه آن در جلسه، اعضا به بحث و بررسی پیرامون آن پرداختند. در پایان جلسه پس از بحث و بررسی اعضا پیرامون سند جامع علمی، دفاعی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران؛ کلیات این سند با اصلاحاتی نهایی سازی شد و مقرر شد اصلاحات طرح شده صورت گیرد.
نظر شما