کدام گروه از تالاسمی‌ها می‌توانند، خون اهدا کنند؟

اهدای خون نجات دهنده جان بیماران نیازمند به خون است زیرا هر واحد خون جان سه بیمار را نجات می دهد به همین دلیل بسیاری از افراد در اقشار مختلف تمایل دارند در این کار انسان دوستانه مشارکت کنند حتی در این بین افرادی هستند که نیازمند به دریافت خون بوده اما با وجود این تمایل دارند جزء اهدا کنندگان خون نیز باشند.

تالاسمی جزء بیماری هایی است که با توجه به نوع بیماری و اینکه در کدام گروه از این بیماری اعم از ماژور یا مینور قرار می گیرند، می توانند خون اهداء کنند.

تالاسمی از جمله بیماری های ژنتیکی است که بر اثر آن هموگلوبین، ساختار طبیعی خود را از دست می دهد و هموگلوبین غیر موثر در بدن تولید می شود که به علت معیوب بودن، قادر به اکسیژن رسانی مطلوب به اعضای بدن نیست. در واقع کمبود کلی هموگلوبین وجود ندارد، بلکه هموگلوبین غیرطبیعی افزایش یافته است.

افرادی که در آنها هموگلوبین به میزان کافی پروتئین آلفا تولید نمی کند به «تالاسمی آلفا» مبتلا می شوند، چهار گونه تالاسمی آلفا وجود دارد که با توجه به آثار آن‌ها بر بدن از خفیف تا شدید تقسیم بندی شده اند. تالاسمی بتا نیز در افرادی که هموگلوبین پروتئین بتا کافی تولید نمی کند، ایجاد می شود. سه گونه تالاسمی بتا وجود دارد که با توجه به آثار آنها در بدن از خفیف تا شدید تقسیم بندی می شوند،  در ایران این نوع تالاسمی شایع تر است.

سخنگوی سازمان انتقال خون روز دوشنبه به ایرنا گفت: تالاسمی نوعی اختلال خونی ارثی است که موجب کاهش هموگلوبین بدن نسبت به حالت طبیعی می شود. هموگلوبین سلول های قرمز خون را قادر به حمل اکسیژن می کند. تالاسمی می تواند باعث کم خونی شود و خستگی را در پی داشته باشد.

بشیر حاجی بیگی افزود: علت بروز بیماری تالاسمی جهش DNA سلول هایی است که هموگلوبین را می سازند.  جهش های مرتبط با تالاسمی از والدین به کودکان منتقل می شود و فرد بیمار نقشی در ابتلای خود نداشته است.  مولکول های هموگلوبین از زنجیره هایی به نام زنجیره های آلفا و بتا ساخته شده اند و می توانند تحت تاثیر جهش ها قرار گیرند و در تالاسمی تولید زنجیره های آلفا یا بتا کاهش می یابد و منجر به تالاسمی آلفا یا بتا می شود.

وی ادامه داد: در تالاسمی آلفا، شدت تالاسمی به شمار جهش های ژنی که از والدین به ارث می رسند، بستگی دارد. هرچه ژن جهش یافته تر باشد، تالاسمی شدیدتر خواهد بود. در تالاسمی بتا شدت به آن بخش از مولکول هموگلوبینی که تحت تأثیر قرار گرفته است، بستگی دارد.

فرد مبتلا به تالاسمی مینور می تواند خون اهدا کند

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: در صورت ابتلای فرد به تالاسمی خفیف نیازی به درمان نیست و چنانچه هموگلوبین فرد مبتلا به انواع مینور در محدوده نرمال و بالاتر از  ۱۲.۵ گرم بر دسی لیتر باشد، می تواند با مراجعه به مراکز اهدای خون سراسر کشور خون اهدا کند.

فرد مبتلا به تالاسمی ماژور تا آخر عمر امکان اهدای خون را ندارد

حاجی بیگی افزود: افراد مبتلا به تالاسمی ماژور در حالت های شدیدتر به انتقال خون منظم نیاز دارند، این افراد به دلیل کم خونی و دریافت مکرر خون، امکان اهدای خون به دیگران را تا پایان عمر نخواهند داشت. بیش از ۲۰ درصد خون های اهدایی در کشور را بیماران تالاسمی ماژور استنفاده می کنند.

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: بیماران تالاسمی که از مصرف کنندگان همیشگی خون هستند، توجه داشته باشند که خون مورد نیاز آنها، در مراکز درمانی و بیمارستانی تامین است و نگران تامین و کیفیت خون نباشند.

حاجی بیگی افزود: اکنون در برخی استان ها میزان اهدای خون به دلیل شیوع کرونا کاهش یافته که مردم به دلیل تعطیلی مدارس و دانشگاه ها کمتر در جامعه حضور دارند. خون مورد نیاز کشور با استفاده از شبکه خون رسانی ملی و با تقویت این شبکه، خون و فرآورده های خونی مورد نیاز  بیمارستان ها و مراکز درمانی تامین می شود.