تدوین طرح شناسایی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری

به گزارش روابط‌عمومی معاونت گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، ولی تیموری پیرو برگزاری نشست مشترک با گروه تدوین پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه بندی روستاهای هدف گردشگری، گفت: پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی مقاصد گردشگری کشور در دو بخش جاذبه‌های روستایی و شهری در دستور کار است تا بر مبنای پژوهش علمی، ارزش و جایگاه هر یک از جاذبه‌ها تعیین و به عنوان بستری قابل اتکا در عرصه تصمیم‌گیری‌های مختلف از جمله نرخ‌گذاری بسته‌های سفر به کار گرفته شود.

تیموری افزود: در این پروژه مرحله شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری انجام شده است تا بر مبنای این اقدام ابتدا ظرفیت همه روستاهای کشور احصاء و سپس طبق بررسی، انطباق با شاخصه‌ها و نیز الگوپذیری از مبنای علمی احصاء شده، به عنوان روستای هدف انتخاب شوند.

وی با اشاره به اینکه ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی روستا نیازمند مدلی انطباق‌یافته با ویژگی‌ها و ماهیت روستا است؛ یادآور شد: با توجه به افزایش تمایل به سفرهای روستایی و به طور کل توسعه گردشگری روستایی ضروری بود تا با بازنگری در فرایند شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری زمینه مدیریت و هدایت مطلوب آن‌ها تامین شود؛ بر این اساس تدوین طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف محقق شد.

معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، با اشاره به اینکه متاسفانه به لحاظ فقدان مدل فراگیر و منطبق، نبود پایگاه آماری روزآمد و فرابخشی بودن گردشگری روستایی، چارچوب استانداردی جهت تصمیم‌سازی مدیران در راهبری گردشگری روستایی وجود نداشته است؛ تاکید کرد: بر این اساس و همچنین با توجه به اینکه قبلا کار علمی و قابل دفاعی در راستای انتخاب روستاهای هدف وجود نداشته است؛ تدوین «طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری» در دستور کار قرار گرفت تا با تولید و به کار بستن مدل فراگیر و کارا توسعه گردشگری روستایی را بصورت هدفمند و متعادل هدایت کرد.  

معاون گردشگری در ادامه اهداف «طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری» را برشمرد و گفت: پیاده‌سازی مدلی فراگیر و پویا بر پایه معیارها و شاخص‌های علمی جهت شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری کشور، ایجاد پایگاه داده و اطلاعات به هنگام، جهت تصمیم‌سازی و اقدامات لازم توسعه و راهبری گردشگری روستایی، ایجاد بستری برای تجمیع، پردازش و انتقال بازخوردهای گردشگران و جامعه محلی به سازمان‌های مدیریت مقصد و نیز ایجاد فضای پویا و رقابتی میان مقاصد گردشگری روستایی به منظور ترغیب فعالیت‌های توسعه‌ای مستمر بخشی از اهداف تدوین مذکور به شمار می‌آیند.

وی ادامه داد: به کارگیری این مدل علاوه بر ایجاد مبنایی برای رتبه‌بندی کلی روستاهای کشور به صورت دوره‌ای، این امکان را فراهم می آورد تا رتبه و عملکرد روستا در هر یک از معیارها، شاخص‌ها و زیرشاخص‌های مدل با سایر روستاهای کشور که همسنگ هستند؛ مورد مقایسه قرار گیرد.

تیموری خاطرنشان کرد: همچنین یکی دیگر ازدستاوردهایی که در پی اجرای طرح تدوین شده مذکور محقق خواهد شد؛ تحقق روستای دوستدار گردشگر خواهد بود که توانمندسازی گردشگران، مدیران روستا، جامعه روستایی و نهاد متولی مربوطه را سبب خواهد شد.   

معاون گردشگری تاکید کرد: خروجی طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه بندی روستاهای هدف گردشگری مبنای قابل اتکایی برای شناسایی نقاط قوت و ضعف مقصد و خود تنظیمی و خود ارتقایی سازمان مدیریت مقصد است. در واقع این مدل با تلفیق رویکردهای عرضه و تقاضا محور، برآیند نظرات گروه‌های ذینفع شامل گردشگران داخلی و خارجی، جامعه محلی و سازمان مدیریت مقصد را مبنای رتبه‌بندی مقاصد گردشگری روستایی کشور قرار داده است.

معاون گردشگری افزود: در تدوین طرح مذکور تلاش شده است تا هرم توسعه گردشگری در روستاهای هدف در پنج قالب روستای دوستدار گردشگر، روستای مقصد گردشگری، روستای گردشگرپذیر، روستای متعهد به توسعه گردشگری و روستای مستعد توسعه گردشگری مورد بررسی قرار گیرد تا از نظر میزان شناخته بودن به عنوان مقصد گردشگری روستایی یا شهرگی، تجربه گردشگران از سفر به روستا و ادراک گردشگران از ظرفیت‌های موجود و سایر شاخصه‌های استخراج شده از جمله مولفه‌های مهمان‌نوازی، فضا، چشم‌انداز، امنیت، دسترسی‌پذیری و غیره مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرند.