به گزارش ایرنا، در شرایطی که بحران لیبی در شمال آفریقا همچنان ادامه دارد، کمی آن طرف‌تر، در منطقه مورد مناقشه «صحرای غربی»، از سرگیری یک بحران دیگر و درگیری نظامی میان «مغرب» تحت حمایت آمریکا و اسرائیل و «جبهه پولیساریو» تحت حمایت الجزایر و موریتانی، نگرانی‌ها را در این منطقه افزایش داده است.
حملات نظامی مغرب به صحرای غربی و متقابلا واکنش نظامی جبهه پولیساریو که خواهان استقلال این منطقه مورد مناقشه است، طی هفته‌های اخیر به خصوص پس از توافق سازش رباط و تل آویو، در میان سکوت رسانه‌های غربی و منطقه‌ای شدت پیدا کرده است، به همین دلیل به باور بسیاری از کارشناسان، نقض آتش صحرای غربی از سوی مغرب با چراغ سبز آمریکا و اسرائیل صورت گرفته است.
«صحرای غربی» منطقه مورد مناقشه پولیساریو و مغرب
صحرای غربی منطقه‌ای است در شمال غرب آفریقا و جنوب کشور مغرب که غنی از ماهی و فسفات بوده و از زمان پایان استعمار اسپانیا در سال ۱۹۷۴ میلادی در معرض حملات مغرب قرار داشته است.
جبهه پولیساریو که به عنوان یک سازمان سیاسی نظامی در صحرای غربی شناخته شده است، در سال ۱۹۷۳ به عنوان یک گروه مقاومت علیه تسلط استعمار اسپانیا بر صحرای غربی و با هدف استقلال این منطقه تشکیل شد و به مخالفت با اقدام اسپانیا در تقسیم صحرای غربی میان مغرب و موریتانی پرداخت.
جبهه پولیساریو سه سال پس از خروج اسپانیا در سال ۱۹۷۶، در راستای تحقق استقلال صحرای غربی با موریتانی توافقنامه صلح امضا کرد.
ده سال پس از این توافق، آتش‌بس در صحرای غربی میان جبهه پولیساریو و مغرب در سال ۱۹۹۱ به امضا رسید و بدین ترتیب ۱۶ سال جنگ و درگیری میان دو طرف خاتمه پیدا کرد، اما پادشاهی مغرب تمام منطقه شمالی صحرای غربی را که «الساقیة الحمراء» نامیده می‌شود، در اشغال خود نگه داشت و به اراضی خود ملحق کرد.
مغرب خواهان حکومت خودگردان وابسته به خود در صحرای غربی و وجود دولت و پارلمان محلی تحت حاکمیت خود در این منطقه است و در سال ۲۰۰۷ رسما پیشنهاد اعطای حکومت خودگردان به صحرای غربی را مطرح کرد.
نقض آتش‌بس ۳۰ ساله همزمان با توافق سازش مغرب با اسرائیل
اواسط آبان ماه گذشته، درست زمانی که موضوع توافق سازش کشورهای امارات و بحرین و پس از آن سودان و مغرب با رژیم صهونیستی داغ شده بود، سازمان ملل متحد تأیید کرد که درگیری‌هایی میان نظامیان ارتش مغرب و جبهه پولیساریو در صحرای غربی به وقوع پیوست و همزمان «محمد ششم» پادشاه مراکش، نسبت به هرگونه تهدید علیه امنیت این کشور و نقض توافق آتش‌بس هشدار داد.
«عبدالله حبیب» از مسئولان نظامی جبهه پولیساریو نیز در اظهارات مشابهی از وقوع جنگ در طول نوار مرزی با مغرب خبر داد و گفت که نیروهای این تشکیلات «تلفات انسانی و نظامی به اشغالگران مراکشی» وارد کردند.
زمان دقیق درگیری مجدد بین دو طرف و نقض آتش ممشخص نیست، اما پس از این کشمکش‌ها بود که هر از گاهی درگیری‌هایی میان دو طرف رخ داده است و همچنان در میان سکوت مجامع بین المللی و رسانه‌های غربی ادامه دارد.
در همین ارتباط، تلویزیون دولتی الجزایر اخیرا در گزارشی با استناد به ابلاغیه صادره ارتش صحرایی این کشور، تصاویر عملیات نظامی الجزایر علیه مواضع ارتش مغرب در صحرای غربی در چهل و چهارمین روز از نقض آتش بس را منتشر کرد.
در این گزارش آمده که «مواضع دشمن مغرب» در منطقه روس الشیظمیه هدف قرار گرفت و رادارهای ارتش مغرب در منطقه به طور کامل منهدم شده است.
ماجرا چیست؟
اوایل ماه نوامبر گذشته حدود ۲۰۰ راننده کامیون مغربی اعلام کردند که مسیر حرکت‌شان در پایگاه مرزی «گرگرات» میان صحرای غربی و موریتانی «مسدود شده» و از نیروهای مغربی وموریتانی درخواست کمک کردند.
پس از آن دولت مغرب اعلام کرد که این کامیون‌داران مراکشی در مرز و در سمت موریتانی از سوی «جدایی‌طلبان پولیساریو» متوقف شده‌اند.
پس از آن، پولیساریو اعلام کرد که هرگونه ورود «نیروی نظامی و غیرنظامی» مغربی به پایگاه مرزی گرگرات به عنوان «یک تجاوز آشکار» در نظر گرفته خواهد شد و این سازمان بر اساس «حق مشروع دفاع» به آن واکنش نشان خواهد داد.
از سوی دیگر، برخی فعالان مغربی در شبکه‌های اجتماعی عنوان کردند از زمانی که مغرب تصمیم گرفته از این جاده به‌ویژه برای صادرات محصولات خود به کشورهای آفریقایی استفاده کند، تنش میان مراکش و جبهه پولیساریو افزایش یافته است.
سرانجام درگیری‌های اخیر در منطقه صحرای غربی از نوامبر گذشته در میان سکوت مجامع بین المللی آغاز شد. در این روز، مغرب عملیاتی نظامی را در منطقه حائل گرگرات شروع کرد تا جاده را بازگشایی کند. این جاده بالاخره بازگشایی شد، اما تنش‌ها متوقف نشده و تا به امروز ادامه یافته است.
چرایی مخفی شدن درگیری‌ها در صحرای غربی
رسانه‌های مغربی و شبکه‌های آمریکایی و غربی مانند آسوشیتدپرس، خبرگزاری فرانسه و همپچنین رسانه‌های اسرائیلی و سعودی از پوشش جنگ و درگیری در صحرای غربی خودداری کرده‌اند.
رسانه‌های مغربی نیز از اطلاع رسانی درباره وقوع این جنگ که پس از عادی سازی روبط مغرب و رژیم صهونیستی آغاز شده و همچنان ادامه دارد، خودداری کرده‌اند و تنها کانال یک تلویزیون دولتی مغرب با ارائه گزارشی در این زمینه، وجود هرگونه جنگ و درگیری و نقض آتش بس که ۳۰ سال پیش به امضا رسید، تکذیب کرده است.
همزمان تلویزیون الجزایر به سرعت به کانال یک تلویزیون دولتی مغرب که وقوع هرگونه درگیری بین دوطرف در صحرای غربی را تکذیب کرده بود، تاخت و بر نقض آتش بس ۳۰ ساله پس از توافق سازش مغرب با رژیم صهیونیستی به وساطت دولت ترامپ تأکید کرد.
دولت مغرب تلاش می‌کند تا به افکار عمومی جهان بگوید حادثه «گرگرات» که منجر به فروپاشی توافق آتش بس پس از ۳۰ سال شده است، باعث ایجاد جنگ و درگیری نشده است.
این مساله نشان می‌دهد که رباط نگران پاسخگویی به افکار عمومی و نقض توافق آتش بسی است که سال ۱۹۹۱ زیر نظر سازمان ملل میان دو طرف امضا شد.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا همزمان با امضای توافق سازش میان مغرب و رژیم صهیونیستی، در توئیتی بر حاکمیت مغرب بر صحرای غربی تأکید و اعلام کرد که دولت آمریکا حاکمیت رباط بر این منطقه مورد مناقشه را به رسمیت می‌شناسد؛ توئیتی که خشم پولیساریو و دولت الجزایر را به همراه داشت.
نظر شما