این پدیده جوی خشن روزها تردد رهگذران پیاده را در گذرگاه ها دچار مشکل کرده و شبانگاهان با به لرزه در آوردن ساختمان‌های بلند و یا منازل کم دوام روستاها و محله‌های محروم شهر، اهالی را دچار نگرانی و هراس می‌کند.
این پدیده جوی همچنین دست فروشان ،پاکباانان شهر، ماموران راهنمایی و رانندگی، نگهبانان و نظایر آن را که به خاطر نوع کارشان اغلب در معرض باد و توفان قرار دارند، آزار می‌دهد.
توفان‌های متناوب و مقطعی که باتوجه به وضعیت جوی و پوشش سطحی زمین گاهی با کولاک برف و یا گرد و غبار و سرمای آزاردهنده همراه می‌شوند همچنین سبب مشکلاتی در تردد رهگذران پیاده و سواره در گذرگاه‌های درون و برون شهری منطقه شده‌اند.
خطرهایی ازجمله پرتاب تابلوها، شکستن چراغ و پارگی سیم‌های برق، احتمال واژگونی خودروها به دره در جاده و گردنه‌ها، آسیب براثر شکسته شدن شیشه درب و پنجره‌های اماکن، سقوط شاخه‌های بزرگ درختان روی رهگذران و خودروها و نشت گاز منواکسید کربن از بخاری و لوازم گازسوز به درون اتاق‌ها می‌تواند از دیگر پیامدهای منفی ادامه تندباد باشند.
این روزها که باوجود قرار داشتن در اوج چله زمستان، ساخت و سازها در اردبیل رونق خاصی دارد خطر پرتاب انواع مصالح ساختمانی از اجسام آهنی، میل گرد و تیرآهن گرفته تا سنگ و آجر روی رهگذران و یا خودروهای پارک شده در حواشی خیابان ها را تهدید می‌کند.
ازسویی در چنین وضعیت جوی بعضی افراد و به خصوص نوجوانان و جوانان ماجراجو که هوس رفتن به کوه و دشت می‌کنند با خطرهایی مانند دگرگونی ناگهانی هوا و گرفتاری در برف و کولاک و سقوط بهمن از دامنه کوه‌های بلند مواجه می‌شوند.
به گزارش خبرنگار ایرنا، وزش تندبادهایی که گاهی بیشینه سرعت آن ها از 100 کیلومتر در ساعت فراتر می‌رود از اوایل بهمن ماه و پس از بارش برف سنگین و استقرار هوای سرد در اردبیل و دیگر نقاط پهنه مرکزی این استان شامل سرعین، مشکین شهر ، نمین ، گرمی و نیر آغاز شده است که از لحاظ زمان طولانی ماندگاری کم سابقه هستند.
در بعضی روزها طی این مدت بر اثر تشدید مقطعی تندباد خساراتی به تعدادی از بناهای کم دوام، شاخه‌های درختان، تابلوها و بیلبوردهای شهری، آنتن‌های تلویزیون، تاسیسات و خطوط انتقال نیرو، چراغ‌های روشنایی پارک‌ها، گذرگاه‌ها و مکان‌های گردشگری و تفریحی در شهرستان‌های منطقه وارد شده است.
بیشترین خسارات را طی این بازه شهرستان گرمی که بیشینه سرعت توفان در آن به شکل مقطعی به 115 کیلومتر در ساعت رسید متحمل شده است.
تازه‌ترین الگوهای هواشناسی از ماندگاری توفان‌های پی در پی با شدت و ضعف متناوب طی روزهای آینده در اردبیل و دیگر نقاط پهنه مرکزی این استان و ضرورت آمادگی و احتیاط مردم در مواجهه با این پدیده جوی حکایت دارند.
مدیرکل مدیریت بحران استان اردبیل گفت: باتوجه به پیش‌بینی هواشناسی مبنی بر ادامه و تشدید توفان‌های مقطعی طی اکثر روزهای هفته جاری ساکنان این استان باید مراقب خطرهای ناشی از این پدیده مخرب جوی باشند.
فرهاد عبدالعلی‌پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: مردم باید به هشدارهایی که از رسانه‌ها مبنی بر در پیش بودن پدیده‌های مخاطره آمیز جوی اعلام می‌شود توجه کرده و ضمن رعایت جوانب احتیاط و ایمنی برای به حداقل رساندن احتمال خسارات و تلفات آمادگی داشته باشند.
وی یادآوری کرد: ارگان‌های ذیربط و اعضای ستاد مدیریت بحران استان اردبیل از چندین روز گذشته و در پی بروز تندباد و توفان‌های متناوب در بعضی از نقاط این استان در آمادگی کامل هستند.
بیشترین سرعت تندباد روز شنبه در اردبیل ثبت شد و بیشینه سرعت این پدیده جوی در این شهرستان به 95 کیلومتر در ساعت رسید. این تندباد برخلاف ماهیت خود که بطور معمول بر دمای هوا می‌افزاید با برودت هوا همراه بود.
از شهرستان‌های سرعین، مشکین شهر، نمین ، گرمی و نیر هم وزش باد شدید گزارش شده که بین 65 تا 80 کیلومتر در ساعت سرعت دارد.
این تندباد که اغلب در نیمه دوم سال از جانب جنوب غرب و یا جنوب وزیدن می گیرد در اصطلاح هواشناسی به باد فون و در میان ساکنان محلی منطقه اردبیل به گرمیج و در بین مردم آذری زبان غرب گیلان به گرمش موسوم است.
باد گرمیج براثر ایجاد اختلاف و شیب فشاری میان مرکز کم فشار بر فراز پهنه آبی خزر و پرفشار حاکم بر پهنه فلات مرکزی ایران وزیدن می گیرد. در بعضی سال‌ها به خاطر بالا بودن میزان اختلاف فشار میان این دو توده هوا سرعت باد به مراتب افزایش یافته و تبدیل به توفان می‌شود.
شهرستان‌های واقع در منطقه مرکزی اردبیل از زمان ثبت پدیده‌های جوی طی نیم قرن گذشته تاکنون وزش توفان‌هایی از نوع گرمیج را با بیشینه سرعت 135 کیلومتر در ساعت در کارنامه دارند که با خسارات و تلفاتی همراه می شود.
پیشینیان و سالخوردگان اردبیل بر این باورند که تندباد گرمیج پس از چندین روز وزش اغلب با توده هوای بسیار سرد در سطح زمین که درست در نقطه مقابل آن قرار دارد و به مه موسوم است و از جانب شمال شرق و پهنه آبی خزر وزیدن می‌گیرد به عقب رانده شده و هوای بسیار سرد با بارش برف بر منطقه حاکم می شود.
آنها همچنین تقسیم‌بندی‌های جالبی از روزهای سال باتوجه به شرایط آب و هوایی منطقه انجام داده و برای ما در روزگار پیچیده ماشینی و دیجیتالی به یادگار گذاشته‌اند و چهار روز مانده از چله بزرگ (از ششم تا دهم بهمن) و چهار روز اول چله کوچک را (از دهم تا چهاردهم بهمن) را خدر نامیده‌اند.
آنان بر این باور بوده اند که اوج ریزش برف و سرمای هوا مربوط به این روزها می‌شود یعنی همین روزهایی که اکنون در آن قرار داریم.
در تقسیم‌بندی روزهای فصل و شرایط جوی، بعضی روزهای دیگری را هم داریم که هنوز فرا نرسیده‌اند. چله بچه (چله خروس)، کورداوغلی احمد (فرزند پسر احمد از اهالی کردستان) و قاری کولگی (کولاک پیرزن) که هر سه مورد به 12 روز اول اسفند ماه مربوط می‌شوند ازجمله این ایام برای امکان بارش برف و استقرار هوای سرد در منطقه اردبیل می باشد.
ازسویی براساس تجارب و نیز سوابق آماری موجود در اداره کل هواشناسی اردبیل در اکثر سال‌ها تا اواخر اردیبهشت امکان ریزش برف و استقرار هوای سرد تا منفی چندین درجه در منطقه اردبیل وجود دارد ولی بطور معمول وقوع بارش‌های سنگین و سرماهای شدید در پس از عید اغلب به حال باغداران و کشاورزان مفید واقع نمی‌شود هرچند برای رهایی منطقه از مشکل کم آبی موثر می‌باشد.
نظر شما