کرونا در حال لاغر کردن سینما است

سی و نهمین جشنواره فیلم فجر امروز روز پایانی خود را از سر می‌گذراند. جشنواره‌ای پر حرف و حدیث که پیش از شروع و حتی در شروع راه با کنایه‌ها و تهدیداتی جدی از بابت برگزاری و عدم برگزاری مواجه بود و منتقدان برگزاری این جشنواره خواستار عدم برگزاری یا موکول شدن آن به زمانی دیگر بودند.

از سوی دیگر موافقان برگزاری این جشنواره را همراستای زندگی می‌دیدند که تعطیلی بردار نیست و هم این که در فضای ترس و وحشت ناشی از یک بیماری واگیردار نباید همه چیز را تعطیل و به آینده واگذار کرد.

آنچه در ادامه می‌آید صحبت‌های یکی از منتقدان سینمایی پیرامون برگزاری جشنواره فیلم فجر، کیفیت آثار اکران شده و چالش‌های سینماگران با بحران کرونا است.

برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر اتفاق خوبی بود

آرش خوشخو منتقد و فعال سینمایی در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا و با اشاره به لزوم برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر بیان کرد: برگزاری سی و نهمین جشنواره فیلم فجر به شکلی که رغم خورد اتفاق خوبی بود چرا که سینمای ما صنعتی هست که دست کم هزاران نفر بر آن کار می کنند و صنعتی‌ست که روی پای خودش ایستاده بوده است.

پیش‌تر سینمای ما به عنوان یک صنعت، در آستانه ورشکستگی قرار داشت و باید کاری انجام می شد تا مردم به سوی سینما بازگردند و به نظرم این جشنواره شروعی بود برای این که سینما را برای مردم دوباره مهم گردانند.

وی افزود: مضاف بر این که در فضای ناامیدی که در سطح کشور وجود دارد یک رویداد فرهنگی آن هم در این سطح کاری بسیار مفید بود.

برخورد آدم ها در بازار تهران، مترو و زمین های فوتبال و... بسیار بیشتر از برخورد آدم ها در سالن های بزرگ سینما با تهویه ها و درهای باز شکل می گیرد و در مجموع خطر کمی مردم را تهدید می کرد و این تهدید در مقایسه با سایر حوزه ها بسیار کم بود و برگزاری آن کاری لازم بود.

این دوره، یکی از دوره‌های ضعیف جشنواره فیلم فجر بود

عضو هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر در سال 83 در پاسخ به این پرسش که کیفیت سی و نهمین جشنواره فیلم فجر را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: این دوره یکی از دوره های ضعیف جشنواره فیلم فجر بود؛ چون صنعت سینما در این مدت خوابیده بود و پول ها به سمت سریال سازی و شبکه های خانگی رفته است.

امسال تعداد فیلم های خوب که بتواند شمای مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد کم بود که البته این موضوع طبیعی است چرا که در تمام دنیا امروز این بحران و چالش متاثر از شیوع یک پاندمی وجود دارد.

خوشخو تصریح کرد: همچنان که امسال در اسکار هم فیلم هایی که کاندید اکران شده‌اند به نسبت سالهای پیش، مطمئنا فیلم های ضعیف تری خواهند بود.

گیجگاه فیلمی سالم و مفرح بود

این منتقد سینمایی در پاسخ به این سوال که از فیلم‌های امسال کدام فیلم را در مجموع پسندیده است، خاطرنشان کرد: از فیلم هایی که بیشتر روی من اثر گذاشت (لازم است بگویم که فیلم های یدو، زالاوا و مامان که ظاهرا فیلم های مهمی هم بوده اند و در قسمت های متعددی کاندیدای دریافت سیمرغ شده اند را ندیده ام) فیلم تی تی ساخته آیدا پناهنده فیلم بسیار خوبی بود و با فاصله و اختلاف نسبت به سایر فیلم های که دیدم قرار می گیرد.

وی افزود: فیلم روشن ساختۀ روح الله حجازی را دوست نداشتم اما بر مخاطب اثر گذار است؛ فیلم مصلحت تلاش کرده بود تا یک تریلر سیاسی را به تصویر بکشد و فیلمی پرهیجان از آب دربیاید که به عقیده ام فیلم بدی نبود البته انتهای فیلم بسیار سازشکارانه تمام می شود و کوتاه می آید.

در نهایت فیلم گیجگاه هم فیلمی سالم و مفرح بود که از دیدن آن پشیمان نیستم؛ یعنی این فیلم حال و هوای کمدی های دهه 70 داشت و نوعی ادای دین به دهه هفتاد ایران بود و بسیار شبیه کارهای مرضیه برومند بود و همان کمدی را تداعی می کرد.

انتظارم از محمدحسین مهدویان بیش از اینها بود

خوشخو در پاسخ به این پرسش که فیلم شیشلیگ جزو فیلم‌های پرمخاطب از لحاظ آراء مردمی بود را چطور ارزیابی می‌کند، گفت: انتظارم از محمدحسین مهدویان بیشتر از اینها بود و دلم می خواست فیلمی متفاوت از او ببینم ولی این فیلم را هرکسی می توانست بسازد و نیاز به مهدویان به عنوان یک سینماگر تکنیکی نداشت چرا که فیلم فیلمنامه بود.

رابطه قصه شیشلیگ با واقعیت مشکل داشت در این معنا که واقعیتی که در ایران هست را به خوبی نمایش نمی داد چون خواسته بود آن واقعیت را به شکل کمدی به تصویر بکشد و مبالغه آمیز مطرح سازد در نتیجه تاثیرش روی تماشاگر کم می شد.

این منتقد سینمایی در تایید این مطلب که امسال جشنواره فیلم‌های سیاه با دستمایه اجتماعی کمتری داشت، اظهار داشت: البته فیلم روشن فیلم بسیار فیلم تلخی بود اما آن نوع از سینمای شهری سیاه که معمولا طبقه متوسط را به بن بست می کشاند که راه فراری نیست، کمتر ساخته شده بود و کلا تهران در فیلم های امسال کم بود و یا حاشیه های شهری بود یا روستاهای ایران و یا تاریخ قدیم و جدید.

کرونا در حال لاغرکردن سینمای ما است

خوشخو در انتها و در تاکید بر اثرات غیرقابل انکار کرونا بر سینمای ایران، یادآور شد: پس از بحران شیوع کرونا پروژه های مهم کم شده است و بسیاری از فیلمسازان پروژه هایشان را کنار گذاشته اند یا جذب سینمای خانگی شده اند و کلا کرونا در حال لاغرکردن سینمای ما است.

فکر نمی کنم خود بیماری کرونا به صورت فیزیکال تاثیری بر سینمای ما داشته است چون تعداد هنرپیشه ها و عوامل فنی که کرونا گرفتند به نسبت سایر صنوف زیاد نیست؛ مثلا مهندس ها هم به همین اندازه کرونا گرفتند و شاید حتی بیشتر و رانندگان و فوتبالیست ها و ... به همین ترتیب به این بیماری مبتلا شدند.

وی افزود: خوشبختانه در سینما نمی بینیم که کرونا تلفات سنگینی داشته باشد ولی به لحاظ روحی بسیار از این جریان آسیب دیده است چرا که صنعتی است که به شکل جمعی ساخته می شود؛ به همین دلیل سینمای ما نحیف شده و از کرونا اثر گرفته است و امیدوارم شر این بیماری هرچه زودتر از سر ما و جامعه مان کم شود.

جشنواره فیلم فجر در یک نگاه

جشنواره فیلم فجر هرساله و همزمان با دیگر جشن‌های پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه میزبان علاقه‌مندان هنر سینماست. این جشنواره که از سال ۱۳۶۱ کار خود را آغاز کرد تا سال ۱۳۷۴ محل رقابت تولیدات سینمای ایران بود؛ اما از آن پس به صورت بین المللی برگزار می‌شود و در بخش بین الملل بر بررسی فیلم‌هایی از سینمای جهان به ویژه خاورمیانه،آسیای مرکزی، قفقاز و آناتولی و آثار ملهم از آموزه‌های راستین پیامبران الهی، پیام صلح و دوستی تمرکزی ویژه دارد. بخش بین‌الملل جشنواره از دوره سی‌وسوم (سال ۹۳) از بخش

ملی جدا شد و در اردیبهشت هر سال میزبان فیلمسازان مطرح جهانی است.شرکت‌کنندگان جشنواره فیلم فجر در بخش‌ رقابتی اصلی؛ سودای سیمرغ برای دریافت سیمرغ بلورین با هم رقابت می‌کنند. طی سالیان اخیر مسابقه‌های سینمای مستند، فیلم کوتاه ومسابقه مواد تبلیغاتی و اطلاع‌رسانی نیز به بخش‌های سینمای ایران اضافه شده‌ است.

سی و نهمین جشنواره فیلم فجر در چهل‌ودومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران (بهمن ۱۳۹۹)، به دبیری سید محمدمهدی طباطبایی‌نژاد در حال برگزاری است. فیلم‌های سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر در ۷۰ سینما در ۳۰ استان و ۵ منطقه آزاد به نمایش درمی آید. امسال نیمی از آثار جشنواره فیلم‌ اولی هستند.همچنین نشست های خبری بعد از این رویداد سینمایی در فضای مجازی و هم به صورت زنده پخش با حضور جمعی از اصحاب رسانه برگزار می شود. جشنواره امسال تحت تاثیر همه‌گیری کرونا و با تاکید بر شیوه‌نامه‌های بهداشتی تجربه‌ای جدید را پیش می برد.