بوتولیسم علت قطعی مرگ پرندگان میانکاله اعلام شد

به گزارش ایرنا ، تلفات مشکوک پرندگان مهاجر تالاب میانکاله از نهم بهمن ماه امسال مشاهده شد و همچنان ادامه دارد.

طبق اعلام محیط زیست مازندران تا پایان وقت روز دوشنبه ۱۱ اسفند در مجموع بیش از ۱۹ هزار قطعه لاشه پرندگان تلف شده از سطح آب ، لنجزارهای حاشیه و خشکی اطراف تالاب میانکاله جمع آوری شده است.

دامپزشکی کشور که پیش از این هم با توجه به تجربه مرگ مشکوک پرندگان میانکاله در سال ۹۸ احتمال بیماری بوتولیسم را برای دومین سال مطرح کرده بود ، در اطلاعیه ای که امروز سه شنبه منتشر کرد ، کارهای انجام شده برای رسیدن به این نتیجه قطعی را هم تشریح شده است.

روابط عمومی سازمان دامپزشکی کشور در اطلاعیه خود مراحل ۱۳ گانه ای را که این سازمان برای نتیجه گیری قطعی علت مرگ پرندگان مهاجر پیموده ، تشریح نمود و از جمع آوری اطلاعات میدانی ، تحلیل داده ها ، تهیه تابلوی بالینی غالب پرندگان بیمار ، تهیه تابلوی کالبد گشایی از پرندگان مریض و تازه تلف شده ، ارزیابی خواص  فیزیکو شیمیایی آب و رسوب میانکاله ، ارزیابی اولیه تغییرات اکوسیستمی محل ، انجام اپیدمیولوژی توصیفی ، ارائه فرضیه های احتمالی ، انجام تست های آزمایشگاهی برای تایید و یا رد فرضیه های احتمالی ، تحلیل نتایج آزمایشگاهی دریافتی از آزمایشگاه های مجاز و معتبر برای تایید و یا رد فرضیه های احتمالی به عنوان بخشی از این مراحل یاد کرده است.

در این اطلاعیه تاکید شده است که اطلاعات میدانی برای انجام کارهای تحقیقاتی توسط نیروهای سازمان حفاظت محیط زیست و دامپزشکی در قالب فرم های خاصی جمع آوری شده که در آن فاکتورهای محیطی ، تخمین زمان شروع مرگ و میر ، گونه های درگیر ، سن و جنس پرندگان درگیر ، تعداد پرندگان مریض یا مرده ، جمعیت در معرض خطر ، ویژگی های محل تلف شدن پرنده و تغییرات جمعیتی پرندگان جدیدی که وارد منطقه شدند ، مورد توجه بوده است.

دامپزشکی کشور پس از تشریح اقدامات میدانی و عملیاتی انجام شده ، نتیجه گیری کرده است که با توجه به آلگوریتم آزمایشگاهی در محورهای ششگانه بیماری های فرامرزی بر اساس تست های پیشرفته مولکولی، بیماری های باکتریایی با کشت در محیط های اختصاصی، مسمومیت های ناشی از سموم ارگانوفسفره، مسمومیت های ناشی از سموم ارگانوکلره، فلزات سنگین و بیوتوکسین و مطالعات میدانی عملیاتی انجام گرفته بر روی جمعیت حیات وحش دامی منطقه از جمله گراز یا خوک وحشی ، عامل اصلی رخداد مرگ و میر بالای پرندگان تالاب میانکاله سم بیوتوکسین حساس به حرارت یا بوتولیسم بوده است.

این سازمان در عین حال آمادگی خود را برای مشارکت مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی که " دارای صلاحیت و  امکانات تشخیصی پیشرفته " انجام محورهای ششگانه آزمایشگاهی هستند ، اعلام کرده است تا تحقیقات بیشتر انجام شود.

اعلام بوتولیسم به عنوان علت قطعی مرگ پرندگان مهاجر تالاب میانکاله در واقع تایید فرضیه ای است که چند روز پس از آغاز تلفات پرندگان با حضور رییس سازمان دامپزشکی کشور به میانکاله و بر اساس تجربه سال ۹۸ مطرح شده بود.

دکتر علی صفر ماکنعلی ۱۴ بهمن ماه به خبرنگار ایرنا گفته بود که طبق بررسی های اولیه علت مرگ پرندگان مانند سال گذشته بوتولیسم است و توضیح داده بود که ورود مواد آلی خاکی حاصل  لاشه موجودات زنده ، برگ پوسیده درختان و سایر فلورهای طبیعی دیگر به تالاب میانکاله و خلیج گرگان سبب افزایش سطح  مواد آلی در داخل آب این مناطق شده و اکسیژن را در سطح این منابع آبی کاهش داده است و با چنین شرایطی احتمال تکثیر میکروارگانیسم های خاص که تولید بیوتوکسین می کنند نیز افزایش می یابد.

وی با اعلام این که فرضیه اولیه سازمان دامپزشکی بیماری آنفلوانزا یا نیوکاسل بوده ، گفته بود : فرضیه اولیه ما پس از بررسی میدانی و انجام نمونه گیری از لاشه پرندگان بیماری آنفلوانزای و نیوکاسل بود که در سال های قبل نیز در برخی مناطق همانند تالاب سرخرود سابقه داشت، امادر بررسی آزمایشگاهی این فرضیه ها به طور کامل رد شد.
مرگ مشکوک پرندگان مهاجر تالاب میانکاله دومین سالی است که تکرار می شود. پارسال تلفات مشکوک از چهارم بهمن ماه شروع شده و تا پایان فصل مهاجرت و بازگشت پرندگان به زیستگاه اصلیشان ادامه داشت. امسال هم پیش بینی شده است که تلفات تا پایان فصل مهاجرت یعنی اواخر اسفند ماه ادامه یابد.

پارسال در مجموع بیش از ۵۳ هزار بال پرنده از ۱۳ گونه بر اثر بوتولیسم در میانکاله تلف شده بود ولی امسال تاکنون به ۱۹ هزار و ۴۲۶ لاشه از ۲۳ گونه رسیده است.

تالاب بین المللی میانکاله با حدود ۴۰ هزار هکتار مساحت در شرق استان مازندران واقع است و تا اینچه برون در استان گلستان ادامه دارد. این تالاب همه ساله به خاطر داشتن ذخایر غذایی مناسب یکی از مهم ترین کانون های فرود پرندگان مهاجر در مازندران به شمار می رود. طبق آمارهای رسمی به طور میانگین سالانه بیش از ۱۳۰ تا ۱۵۰ گونه از پرندگان مهاجر و بومی با جمعیت ۱.۵ میلیون بالی از این تالاب تغذیه می کنند.