اجرای پروژه راه آهن قزوین - رشت از سال ۱۳۸۵ آغاز شد و نیمه اسفند سال ۹۷ به بهره برداری رسید ِ، راه آهن قزوین - رشت به صورت یک خطه از ایستگاه سیاه چشمه در استان قزوین شروع شده و با عبور از روستاهای کوهین و شیرین سو در محدوده شهرهای لوشان، منجیل، رودبار، رستم آباد و امامزاده هاشم ادامه مسیر داده و به ایستگاه رشت می رسد.
این مسیر ریلی از ایستگاه رشت دو شاخه شده که یک شاخه با عبور از شهر پیربازار به بندرانزلی متصل شده و شاخه دوم آن به شهر مرزی آستارا در منتهی الیه غرب گیلان می رسد. این طرح علاوه بر آنکه از لحاظ حمل و نقل داخلی بار و مسافر برای استان های قزوین و گیلان اهمیت دارد، از نظر ایجاد یک کریدور ریلی جدید برای صادرات و واردات کشور و همچنین ترانزیت کالا از مناطق شمالی کشور به خلیج فارس و آب های آزاد بینالمللی و دیگر کشورهای همسایه ایران بسیار مهم است.
برای احداث راه آهن قزوین - رشت ۲۲ میلیون متر مکعب خاکبرداری و خاکریزی انجام و افزون بر یک هزار و ۸۵۰ میلیارد تومان هزینه شد که در زمان بهره برداری با قیمت گذاری روز، حدود پنج هزار میلیارد تومان برآورد می شد.
موقعیت ممتاز جغرافیایی ایران در منطقه و ارتباط آن با آب های خلیج فارس و دریای عمان در جنوب و دریای خزر در شمال، ایران را به یکی از مهمترین مسیرهای ترانزیتی بین المللی در منطقه تبدیل کرده است.
اکنون راه آهن رشت - قزوین و در ادامه مسیر رشت - انزلی و آستارا هدفگذاری شده که مسیر رشت- کاسپین آن شتابان پیش می رود و نه تنها برای گیلوندان بلکه از لحاظ ملی و بین المللی مهم است و حلقه مفقوده در کریدور جنوب - شمال با تکمیل آن کامل می شود.
پروژه راه آهن رشت – انزلی- آستارا علاوه بر اتصال راه آهن قزوین- رشت به بنادر کاسپین منطقه آزاد، انزلی و آستارا باعث اتصال خط راه آهن جمهوری اسلامی ایران به راه آهن جمهوری آذربایجان، اروپا و کشورهای مستقل مشترکالمنافع ( cis ) می شود.
اجرای این پروژه، علاوه بر تکمیل شبکه حمل و نقلی کشور به عنوان یک شاهراه بین المللی و اتصال استان به شبکه ریلی کشور و کریدور ترانزیت بین المللی تمام ریلی شمال- جنوب منجر به اتصال شبکه ریلی دو کشور آذربایجان و ایران در مرز آستارا و ارتباط با بازارهای منطقه ای و دسترسی به بازار مصرف بالای ۲۶۰ میلیونی کشورهای مشترک المنافع را با سهولت فراهم می کند.
با بهره برداری از این طرح ها استان گیلان به عنوان درگاه استراتژیک حمل و نقل ریلی، جاده ای و ترکیبی می تواند، تاثیر قابل توجهی در توسعه گردشگری، ترانزیت و رشد حجم تجارت در کشورهای منطقه و مسیر شمال جنوب ایفا کند.
به گفته دست اندرکاران مسیر ریلی رشت- قزوین قابلیت جابجایی سالانه ۱۰ میلیون تن بار و سه میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر را دارد. پروژه ریلی گیلان از احداث خط آهن رشت- قزوین و ادامه آن در مسیر رشت- انزلی و کاسپین، و رشت- آستارا یکی از اولویت های دولت یازدهم و دوازدهم محسوب می شود.
اگرچه توسعه صادرات و یا درآمدهای ناشی از عواید ترانزیتی بسیار مهم و غایت هدف احداث پروژه راه آهن رشت – قزوین محسوب می شود اما واقعیت اینست که آنچه برای مردم هم اکنون ملموس تر است سفر با این وسیله نقلیه است.
مدیرعامل شرکت توسعه زیرساخت و حمل و نقل کشور مسیر ریلی رشت - قزوین را شاهکار و افتخار مهندسی دانست و گفت: راهآهن قزوین-رشت یک ابر پروژه عمرانی است که به لحاظ طول تونلها و پلهای خاص بزرگترین پروژه ریلی کشور محسوب میشود.
خیرالله خادمی افزود : این مسیر ریلی واقع در کریدور شمال- جنوب بهعنوان یکی از فرصتهای مهم اقتصادی ایران نه تنها میتواند درآمد سرشاری از محل ترانزیت نصیب کشور کند، بلکه جایگاه سیاسی کشور را هم ارتقا خواهد داد.
خادمی ادامه داد: این خط آهن با اتصال به آستارا و از آنجا به کشورهای آذربایجان و روسیه در نهایت به اروپا خواهد رسید که تأثیر مهمی در شبکه حمل و نقل بینالمللی دارد و مسیر انتقال بار از هند به اروپا را نصف و هزینههای حمل را نیز ۳۰درصد کاهش میدهد.
معاون وزیر راه و شهرسازی، استان گیلان را بهعنوان یکی از کانون های گردشگری کشور معرفی و خاطرنشان کرد: با توجه به زیباییهای طبیعی مسیر این خط ریلی خود میتواند مقصد گردشگری باشد و با در نظر گرفتن شرایط، پیشبینی جابهجایی بار و مسافر بالایی از طریق این خط صورت میگیرد.
زیباترین و بزرگترین پل ریلی کشور بر روی سد منجیل واقع شده است
از زمان راه اندازی راه آهن رشت -قزوین؛ دو مسیر ریلی رشت – تهران و رشت – مشهد برای آن تعریف شد که روزانه مسافران بسیاری از این مسیرهای خط آهن سفر می کنند؛ مسیری با مزیت های بسیار که یکی از زیباترین مسیرهای شبکه ریلی از حیث گردشگری است.
عبور از جنگل ها، شالیزارها، تردد قطار در دل کوه و قرار گرفتن بر روی بزرگترین پل ریلی کشور به طول یک هزار و ۴۳۰ متر بر روی سد منجیل و پل شاهرود را از چشم اندازهای بی بدیل این مسیر می توان عنوان کرد.
راه آهن شمال ۲ دارای شیب و فراز غالب ۳۰ در هزار می باشد که بیشترین شیب و فراز در سطح راه آهن را داراست. خطوط ریلی این منطقه برای سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت طراحی شده است. هم اکنون بیش از ۱۷ درصد از مسیر دارای سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است.
این منطقه دارای ۱۶۰ دهانه پل کوچک و آب رو و ۶۲ پل بزرگ است که بزرگترین آن ها به طول یک هزار و ۴۳۰ متر در منطقه منجیل قرار دارد.
مسافران این مسیر، رضایت خوبی از راه اندازی آن دارند در همین ارتباط یکی از مسافران به خبرنگار ایرنا گفت: من درهمان اوایل راه اندازی قطار رشت؛ از مشهد به سمت رشت حرکت کردم که باوجود اینکه مدت زمان سفر در مقایسه با اتوبوس تفاوت چندانی نداشت اما رفاه و راحتی به ویژه برای استراحت شبانه ترجیح مرا برای استفاده از این وسیله دو چندان می کند؛ ضمن آنکه در طول روز در حوزه استحفاظی گیلان شاهد مسیر بسیار زیبایی بودم که خستگی مسیر را با وجود طولانی بودن آن حس نکردم.
پیوستن قطارهای گردشگری و زندگی گامی در جهت توسعه در مسیر ریلی گیلان
البته همین قطار نیز مرحله به مرحله توسعه یافت ؛ پس از گذشت مدتی کوتاه از عمر قطار رشت؛ قطار گردشگری راه اندازی شد که تا قبل از شیوع کرونا هفته ای یکبار ، به عنوان تور یک روزه ریل گردی از تهران حرکت می کرد و از روی پل ها، کنار بناها و داخل تونل های مهم با سرعت کمتر عبور می کرد تا گردشگران بتوانند عکس ها و فیلم های مود علاقه خود را تهیه کنند.
سپس قطار در ایستگاه سراوان توقف و بعد از آن، مسافران با اتوبوس از موزه میراث روستایی گیلان بازدید می کردند و بعد با اتوبوس به سمت مجموعه شاه عباسی حرکت کرده و ضمن بازدید از این مجموعه ، استراحتی نیز آنجا داشتند.
بعد از آن گردشگران سوار قطار می شدند و در ایستگاه منجیل توقف و پیاده و در نهایت از دریاچه و بازارچه منجیل بازدید می کردند و به تهران باز می گشتند.
در شهریور ماه امسال نیز با حضور محمد باقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور قطار زندگی پا به عرصه ریلی رشت گذاشت و از رشت به مقصد مشهد مقدس حرکت کرد.
مدیرعامل شرکت حمل و نقل ریلی رجا در همین ارتباط گفت: این قطار اولین قطار پنج ستاره در شبکه ریلی کشور بوده که به طور رسمی در فروردین ۱۳۹۴ توسط شرکت رجا در مسیر مشهد راه اندازی شد .
محمد رجبی تصریح کرد: رکورد سرعت از تهران به رشت با ورود قطار در این مسیر ریلی شکسته شد و این قطار پنج ستاره با دارا بودن تنها واگن رستوران دو طبقه در شبکه ریلی کشور با محیطی زیبا و جذاب به علاوه امکانات دیگر همچون کوپه های تخته ویژه با سرویس های خواب بهداشتی وکیوم شده، پذیرایی توسط مهمانداران تحصیل کرده و مجرب، سیستم های صوتی و تصویری به صورت wifi و iptv، سرویس های بهداشتی ایرانی و فرنگی، امکان تنظیم دمای کوپه توسط مسافر در سه سطح پذیرایی بر اساس انتخاب مسافران هنگام خرید بلیت، سفری دل انگیز را برای مسافران فراهم کرده است.
وی اظهار داشت: شرکت رجا به عنوان پیشرو در صنعت ریلی کشور با شیوع ویروس کرونا در تمامی قطارهای شرکت به ویژه قطار ۵ ستاره زندگی با ضدعفونی کردن کامل قطارها و رعایت پروتکل های کامل بهداشتی برای ماموران و مسافران از جمله تب سنجی ماموران و مسافران، توزیع ماسک رایگان بین مسافران و ماموران، تعبیه مایع ضد عفونی کننده در سالن ها، سرویس های پذیرایی یک بار مصرف، تامین غذای بسته بندی شده از بهترین کترینگ صنعت هوایی کشور اقدام کرده است.
حمل قریب به چهار میلیون تن کالا و حدود ۵۴۰ هزار مسافر توسط راه آهن شمال ۲
از زمان راه اندازی این مسیر ریلی نه تنها مسافران بسیاری بلکه کالاهای اساسی مورد نیاز در گیلان نیز با آن حمل شده است.
مدیرکل راه آهن شمال ۲ گفت : از زمان راه اندازی اداره کل راه آهن شمال ۲ تا کنون قریب به چهار میلیون تن کالا توسط ناوگان باری اداره کل راه آهن شمال ۲ حمل شده است.
غلامحسین ولدی روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: در این باره زمانی قریب به دو میلیون تن کالا تخلیه و تقریباً یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن کالا در این منطقه بارگیری شده است.
وی با اشاره به اینکه راه آهن حافظ و دوستدار محیط زیست است، بیان کرد: این حجم بار جابهجا شده توسط ناوگان حمل و نقل ریلی باعث حذف تعداد بسیاری تریلی از سطح جاده ها شده که این مهم باعث کاهش صرفه جویی در مصرف سوخت، کاهش ترافیک جاده، کاهش تصادفات جاده ای، کاهش آلاینده های زیست محیطی و کاهش آلودگی هوا شده است.
وی ادامه داد: در این مدت تقریباً ۸۰۰ هزار تن کالا بار بین المللی حمل شده که از این میان قریب به ۳۵۰ هزار تن شامل کالا وارداتی و تقریبا ۷۰ هزار تن شامل کالای ترانزیتی می شود.
مدیرکل راه آهن شمال ۲ گفت: در مدت مذکور قریب به ۴۰۰ هزار تن کالا از طریق پایانه ریلی آستارا به کشور جمهوری آذربایجان صادر شده است.
وی تصریح کرد: این اداره کل مفتخر است که سالانه تعداد زیادی از زائران آستان قدس رضوی را جابه جا کند، از زمان راه اندازی این اداره کل تاکنون قریب به ۵۴۰ هزار نفر مسافر توسط ناوگان مسافری راه آهن شمال ۲ جابه جا شده اند.
وی خاطرنشان کرد: این اداره کل در زمینه جابه جایی بار تعامل موثری با صنایع فولاد، تولیدی های دام و طیور و شرکت های راه سازی داشته، به طوری که محصولات و مواد اولیه این صنایع به طور مستمر در حال انتقال است.
ولدی یادآور شد: ایستگاه راه آهن رشت ظرفیت مناسبی برای جذب بار از بنادر و پایانه های مرزی شمال کشور را دارد و میتواند به عنوان یک نقطه استراتژیک در زمینه جذب بارهای ترانزیتی با بهره گیری از شیوه حمل و نقل ترکیبی نقش آفرینی کند.
وی اضافه کرد: راه آهن شمال ۲ بخشی از مصالح مورد نیاز پروژه راه آهن رشت – کاسپین و سایر پروژه های راه سازی را از مبدا لوشان و منجیل تامین می کند.
وی گفت: در سال گذشته ۱۳ رام قطار گردشگری وارد استان گیلان شدند و تعداد چهار هزار و ۷۰۰ گردشگر توسط این قطارها جابه جا شدند.
وی تاکید کرد: در این مدت سه باکس تخلیه مصالح خاکی، یک سکوی تخلیه شن و ماسه و یک سکوی تخلیه و بارگیری خودرو با سرمایه گذاری بخش خصوصی در ایستگاه راه آهن رشت ایجاد شده است.
مدیرکل راه آهن شمال ۲ خاطر نشان کرد: رکورد بیشترین تعداد واگن بارگیری شده در یک روز، بهمن ماه امسال به تعداد ۱۵۶ واگن و تناژ قریب به ۱۰ هزار تن در این اداره کل ثبت شد.
بی شک قطار رشت - قزوین یکی از دستاوردهای ارزشمند دولت تدبیر و امید و نیمه اسفندماه سال ۹۷ روز تاریخی و به یاد ماندنی برای مردم گیلان زمین خواهد بود.
نظر شما