بهره‌مندی ۱۰ میلیون روستایی از نعمت آب شرب پایدار

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، آب‌رسانی به جمعیت روستایی و بهره‌مندی آنان از آب شرب سالم و پایدار یکی از اصلی‌ترین شعارهای انقلاب اسلامی بوده و هست.

روند آب‌رسانی در ابتدای انقلاب اسلامی بیانگر آن است که تا قبل از پیروزی انقلاب فقط ۱۲ درصد از جمعیت روستاهای کشورمان از آب شرب سالم و بهداشتی برخوردار بودند.

با توجه به نقش روستاها به عنوان جمعیت مولد در کشور، ارائه خدمات زیربنایی به این جمعیت همواره از اهمیت بالایی برخودار بوده و یکی از رسالت‌های مهم کشور در همه دوران‌ها است.

البته نباید از نظر دور داشت که در طول دهه‌های گذشته با وجود اجرای سامانه‌های آب‌رسانی، بخش عمده‌ای از جمعیت روستایی به دلایل نبود اتصال به منابع آب پایدار مانند مخازن سدها و تصفیه‌خانه‌های مدرن، عمر بالای تاسیسات موجود، نبود دسترسی به فناوری ساخت تجهیزات کارآمد مانند استفاده از لوله‌های پلیمری به‌جای آزبست، سیمان و گالوانیزه،  تامین نشدن اعتبارات مکفی در زمان‌بندی مشخص و نبود امکان برنامه‌ریزی پیوسته به دلیل منابع تامین اعتبار استانی و منطقه‌ای، از آب شرب پایدار بهره‌مند نبوده‌اند.  

این نبود بهره‌مندی با وجود اجرای شبکه و تاسیسات در ۳۳ هزار و ۷۳۴ روستا با جمعیتی افزون بر ۲۰  میلیون نفر، فقط حدود ۹۰۰ هزار نفر را در قالب ۲ هزار و ۶۷۶ روستا در سال ۹۲ تحت پوشش قرار می‌داد.  آب شرب مورد نیاز بقیه جمعیت روستایی اعم از دارا یا فاقد تاسیسات در ساعت‌هایی محدود از طریق سامانه‌های آب‌رسانی یا از طرق دیگر مانند آب‌رسانی سیار، استفاده از چاه‌های کشاورزی، ایستگاه‌های برداشت و غیره تامین می‌شد.

با اولویت روستاهای بالای ۲۰ خانوار، تا قبل از سال ۹۳ ردیف متمرکز برای اجرای طرح‌های آبرسانی روستایی پیش‌بینی نشده بود، از این‌رو با هدف رفع مشکل و بهبود خدمات‌رسانی با پیگیری‌های انجام شده ردیف متمرکز ملی در قوانین بودجه سنواتی درج و با کسب اجازه از رهبر معظم انقلاب، امکان برداشت از اعتبارات صندوق توسعه ملی فراهم شد.

بر این اساس، طرح ملی آبرسانی به روستاهای کشور با هدف تامین آب شرب پایدار برای ۲۰ هزار و ۷۷۴  روستا با جمعیت ۱۰.۹ میلیون نفر در دولت تدبیر و امید تعریف شد.

اتصال سامانه‌ها به منابع تامین آب پایدار، ارتقای تاب‌آوری تاسیسات موجود از طریق اصلاح و بازسازی سامانه‌های انتقال و توزیع، توجه به کاهش آب بدون درآمد در شبکه‌های روستایی و کنتوردار کردن منابع تولید با هدف مدیریت مصرف، از اهم دستاوردهای اجرای این طرح آب‌رسانی بود.

در دولت تدبیر و امید به‌طور متوسط هر سال حدود ۱.۱ میلیون نفر (هر هفته ۳۴ روستا) از نعمت آب شرب پایدار بهره‌مند شده‌اند که پیش‌بینی می‌شود تا نیمه دوم سال ۱۴۰۰، این رقم به ۹.۳ میلیون نفر برسد؛ بنابراین جمعیت روستایی بهره‌مند از شبکه آب شرب پایدار تا پایان دولت دوازدهم از ۹۰۰ هزار نفر به بیش از ۱۰ میلیون نفر خواهد رسید.

طبق گزارش شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، از ابتدای دولت یازدهم تا پایان بهمن ماه ۹۹، آب‌رسانی پایدار به ۱۲ هزار و ۵۰۷ روستا با جمعیت ۸.۳ میلیون نفر محقق شده است.

«رضا اردکانیان» وزیر نیرو در همین زمینه می‌گوید: عوامل زیادی سبب شده بود با وجود شبکه و تاسیسات در ۳۳ هزار و ۷۳۴ روستای کشور با جمعیت نزدیک به ۲۰ میلیون نفر، تا سال ۹۲ فقط ۹۰۰ هزار نفر از ایشان به آب شرب پایدار دسترسی داشته باشند.

وی افزود: این بدان معنی نیست که بقیه به آب شرب و بهداشت دسترسی نداشتند، بلکه دسترسی آنها گاه در ساعت‌های محدود، از طریق سامانه‌های آب‌رسانی غیرمتصل به منابع پایدار، استفاده از چاه‌های کشاورزی یا آب‌رسانی سیار و ایستگاه‌های برداشت انجام می‌شده است. دولت تدبیر و امید نسبت به رفع همه این نواقص همت گماشته است. موافقت رهبر معظم انقلاب با برداشت از منابع صندوق توسعه ملی نیز این امکان را فراهم کرد که تامین آب شرب پایدار ۲۰ هزار و ۷۷۴روستا با جمعیت ۱۰.۹ میلیون نفر از سال ۹۳ در دستور کار قرار گیرد.

همین امر سبب شد در طول دولت‌های یازدهم و دوازدهم تاکنون آب‌رسانی به ۱۲ هزار و ۵۰۷ روستا با جمعیت ۸.۳ میلیون نفر محقق شود. این اقدام دولت تدبیر و امید سبب شده در هر سال به‌طور متوسط ۱.۱ میلیون نفر و هر هفته ۳۴ روستا از نعمت آب شرب پایدار بهره‌مند شوند.

اردکانیان گفت: پیش‌بینی می‌شود تا نیمه سال ۱۴۰۰ این جمعیت به ۹.۳ میلیون نفر برسد و به این ترتیب جمعیت روستایی بهره‌مند از شبکه آب پایدار تا پایان دولت تدبیر و امید از ۹۰۰ هزار نفر در سال ۱۳۹۲ به ۱۰ میلیون نفر افزایش یابد.