ایتالیا در سال ۹۹: کشمکش با بلای کرونا
مجسمه سنت فرانسیس در شهر سنت فیورانو ایتالیا

تهران – ایرنا – ایتالیا که زمانی آسیب‌دیده‌ترین کشور اروپایی در همه‌گیری ویروس کرونا به شمار می‌رفت، گر چه توانسته تا حدودی خود را بازیابد، ولی این موفقیت نسبی به قیمت جان ده‌ها هزار بیمار، ضربه شدید به اقتصاد و سرنگونی یک دولت به دست آمده است.

به گزارش ایرنا، ایتالیا دومین کشور اروپایی پس از انگلیس است که به‌تازگی شمار جان‌باختگان بیماری کووید-۱۹ آن از مرز ۱۰۰ هزار نفر عبور کرده و با توجه به رشد افزایشی میزان بستری‌شدگان، نخست‌وزیر ماریو دراگی نسبت به بدتر شدن اوضاع هشدار داده است.

در سال ۱۳۹۹ که بحران همه‌گیری ویروس کرونا جهان را درگیر خود کرده بود، به دلیل میانگین سنی بالای جمعیت و سکونت خیل عظیمی از سالمندان در آسایشگاه‌ها، ایتالیا مدت‌ها در صدر کشورهای کرونازده اروپا بود. پس از شناسایی اولین موارد ابتلا به کووید در اوایل بهمن ۹۸، دولت برای جلوگیری از سرایت و انتشار بیشتر ویروس، مجبور شد در ابتدای سال ۹۹ بخش شمالی را که بیشترین آسیب را از کرونا دیده بود از بخش جنوبی جدا نگه داشته و مقررات شدید قرنطینه را اجرا کند.

دولت جوزپه کونته فرمان تعطیلی تمامی مشاغل و صنایع غیرضروری را صادر و رفت‌وآمد مردم را محدود ساخت. این تدابیر موجب شد تا کم‌کم و در اواخر بهار موج نخست کرونا پایان یابد. در پی تخفیف همه‌گیری کرونا در ایتالیا، آزادی رفت و آمد میان این کشور و دیگر کشورهای دنیا برقرار شد ولی در اوایل پائیز موج دوم کرونا دوباره به ایتالیا هجوم آورد و دولت را ناچار ساخت تا محدودیت‌های ابتدای سال را دوباره اعمال کند که این تمهید تاکنون نیز برقرار بوده است.

هجوم کرونا، شمال در قرنطینه

پس از آنکه مشخص شد شمال ایتالیا کانون بحران کرونا است، جوزپه کونته نخست‌وزیر وقت در ابتدای سال با امضای حکمی و در راستای جلوگیری از انتشار وسیع‌تر کرونا دستور داد بخش‌هایی از شمال این کشور که ۱۶ میلیون نفر از جمعیت را در بر می‌گرفت، قرنطینه شده و رفت و آمد در شهرهای مهمی مانند میلان و ونیز بشدت محدود شود.

گر چه کرونا به همه مناطق ۲۲ گانه ایتالیا سرایت کرده بود اما بیش از همه مناطق ثروتمند و توسعه‌یافته شمال را درگیر کرد.

اعتراض به قرنطینه

زمان چندانی از اعمال محدودیت‌های کرونایی نگذشته بود که پلیس زندان‌های ایتالیا خبر داد که ۶ زندانی معترض به اقدامات محدودکننده در یکی از بازداشتگاه‌های شمال این کشور به درمانگاه زندان هجوم برده و با مصرف بیش از اندازه متادون، جان باختند.

مشابه شورش زندان شهر مودنا، ده‌ها شورش دیگر نیز در مراکز بازداشتگاهی پرازدحام ایتالیا رخ داد و در ماه‌های بعد نیز در شهرهای مختلف ایتالیا اعتراض‌هایی به تدابیر کرونایی و شیوه‌نامه‌های بهداشتی شکل گرفت.

ترجیح بیماران جوان در ایتالیای سالمند

پیری جمعیت ایتالیا نیز سهم به سزایی در افزایش بیماران جانباخته و تصمیم‌گیری‌های غیرمترقبه داشت. پزشکان ایتالیایی در اوج مرگ‌ومیر ناشی از کرونا، هر روز مجبور به گرفتن تصمیم‌های سخت بین زنده نگه داشتن افراد جوان و سالمند بودند.

دولت با این فرض که بیماران سالمند شانسی برای زنده ماندن نداشته و همچنین به بهانه کمبود امکانات، اولویت را به مبتلایان جوان داده بود. این موضوع علاوه بر خستگی ناشی از فشار کاری، پزشکان را در معرض فشار روحی و محذوریت‌های اخلاقی قرار داده بود.

پزشکان ایتالیایی اظهار داشتند که بعد از هجوم مبتلایان به کووید به بیمارستان‌ها، آن‌ها مجبور شدند مانند دوران جنگ مبتلایان را برای درمان بر اساس سن و وضعیت سلامتی انتخاب کنند که این امر شوک عمیقی به ایتالیائی‌ها وارد کرد.

بی‌اعتنایی اتحادیه اروپا به بحران ایتالیا

اوایل شیوع کرونا در ایتالیا که زودتر از دیگر کشورهای اروپایی درگیر این همه‌گیری شد، فرانسه و آلمان صادرات تجهیزات حیاتی پزشکی را ممنوع کرده و هیچ کشور عضو اتحادیه اروپا در قالب مکانیسم اضطراری این اتحادیه به ایتالیا کمک نکرد. در بحبوحه وخامت اوضاع بهداشتی ایتالیا، رئیس کمیسیون اروپا با اشاره به کوتاهی این بازوی اجرایی اتحادیه اروپا در حمایت از ایتالیا، از این کشور رسماً عذرخواهی کرد.

اورسولا فون درلاین با یادآوری آنکه هنگامی که ایتالیا دچار ویروس کرونا شد، کشورهای زیادی به درخواست کمک آن پاسخ ندادند، گفت که از این بابت «اروپا صمیمانه عذرخواهی می‌کند».

یافته‌های یک نظرسنجی نشان داد که ۸۸ درصد از مردم ایتالیا احساس می‌کردند که اتحادیه اروپا به این کشور کمک نمی‌کند و این موضوع باعث بروز نگرانی در بروکسل و دیگر پایتخت‌های اروپایی درباره احتمال واکنش‌های واگرایانه شد.

فروکش کرونا در جنوب

اواخر فروردین و با گذشت چند ماه از موج نخست کرونا، مقام‌های بهداشتی ایتالیا خبر دادند که در مناطق جنوبی و نسبتاً فقیر که در مقایسه با مناطق شمالی و برخوردار آمادگی درمانی کمتری دارند، بر کرونا پیروز شده‌اند.

جوزپه کونته نخست‌وزیر پیشین ایتالیا هشدار داده بود که توانایی این کشور برای غلبه بر کووید ۱۹ منوط به محدود شدن مبتلایان به مناطق شمالی و پیرامون شهر میلان است. ایتالیا خوش‌اقبال بود که شیوع کرونا استان‌های شمالی را که مجهزترین کادر درمانی را به خود اختصاص داده‌اند، درگیر کرد.

سوء مدیریت در ارائه کمک‌های اقتصادی

اواخر بهار و همزمان با کاهش تلفات کرونا و زمزمه رفع برخی از محدودیت‌های دو ماهه، کونته از مردم کشورش به خاطر مشقات اقتصادی متحمل شده در جریان شیوع کرونا عذرخواهی کرد و وعده داد که به محض پایان قرنطینه، آینده آنان روشن‌تر خواهد شد.

کونته اعتراف کرد که دولت وی پرداخت بیش از ۵۰ میلیارد یورو (۵۵ میلیارد دلار) به خانواده‌ها و مشاغل را به تأخیر انداخته و از طرف دولتش از مردم عذرخواهی کرد و قول داد که پرداخت‌های مالی در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود.

نیمی از نیروی کار ایتالیا به حمایت دولت وابسته‌اند و بر اساس نتایج یک نظرسنجی، همین تعداد از احتمال بیکار شدن ابراز نگرانی کرده‌اند. پیش‌بینی شد که اقتصاد ایتالیا در سال ۲۰۲۰ حدود ۸ درصد منقبض شود که اندکی کمتر از رقم ۹.۱ درصدی پیش‌بینی شده از سوی صندوق بین‌المللی پول بود.

با این حال نخست‌وزیر وقت هشدار داد که ممکن است در صورت شیوع مجدد ویروس کرونا این رقم به ۱۰ درصد افزایش یابد.

سرکوب کرونا در تابستان

تدابیر دولت و همکاری مردم موجب شد تا در تابستان همه‌گیری ویروس کرونا فروکش کرده و این کشور در مقایسه با دیگر مناطق مبتلا شرایط بهتری داشته باشد. ایتالیا که از ابتدای شیوع کرونا در جهان در ماه‌های نخست، گوی سبقت را در موارد ابتلا از دیگر کشورهای جهان ربوده بود، با اتخاذ تصمیم‌هایی نظیر اجباری شدن ماسک و مراقبت نظام‌مند پلیس و شهروندان، توانست جایگاه خود را از رتبه یک اروپا به رتبه پنجم بهبود دهد.

ایتالیایی‌ها کرونا را مانند غذایی که می‌خورند جدی گرفتند و بسیاری از رستوران‌ها از منوی دیجیتال یا یک بار مصرف استفاده و حائل‌های پلاستیکی هم نصب کردند. مشخصات مشتری‌ها هم برای رهگیری آن‌ها ثبت شد. این اقدام‌ها کمک کرد تا برخلاف دیگر کشورهای اروپایی رستوران‌ها باز نگه داشته شوند.

مدارس ایتالیا نیز دیرتر از دیگر نقاط اروپا درهای خود را دوباره باز کردند. آزمایش گسترده دانش آموزان و معلمان انجام و جواب‌ها ظرف نیم ساعت داده می‌شد.

دولت ایتالیا به دلیل موفقیت در پایین نگه داشتن شیوع کرونا از حمایت مردم هم برخوردار شد هر چند که می‌دانست موفقیتش شکننده است.

تصویب دیرهنگام بسته محرک اقتصادی

دولت کونته اوایل پائیز و پس از چند ماه تأخیر بالاخره برای مقابله با زیان اقتصادی حاصل از کرونا بسته محرک ۴۰ میلیارد یورویی را تصویب کرد.

در این بسته، یک میلیارد یوروی اضافی هم به بخش درمان و بهداشت تخصیص یافت. علاوه بر این بودجه‌ای نیز برای استخدام پزشکان و پرستاران برای فعالیت در شیفت‌های اورژانسی و همچنین هزینه‌های لازم برای پرداخت واکسن و سایر ملزومات پزشکی برای مبارزه با بیماری کووید اختصاص یافت.

بخش دیگری از این بودجه برای پرداخت به کارگرانی که به صورت موقت از کار اخراج شدند تخصیص یافت تا از خانواده‌ها و مناطق جنوبی کمتر توسعه‌یافته کشور حمایت شود. کاهش هزینه استخدام کارگران زیر ۳۵ سال نیز بخش دیگری از این بسته مکمل دولت ایتالیا به شمار می‌رود.

کارشناسان پیشتر هشدار داده بودند که بیماری کووید دوباره گروه‌های آسیب‌پذیر را درگیر کرده و ظرفیت بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها در شهرهای مختلف ایتالیا به‌ویژه میلان در حال تکمیل است.

نمودار ابتلا به کووید در ایتالیا
نمودار جانباختگان کووید در ایتالیا

موج دوم کرونا و سقوط دولت

گرچه تدابیر بهداشتی دولت سبب شده بود تا ایتالیا تابستان کم دغدغه‌ای را سپری کند، ولی نحوه تخصیص کمک‌های اتحادیه اروپا به پاشنه آشیل دولت کونته تبدیل شد و بالاخره آن را اوایل پائیز و همزمان با شکل گیری موج دوم شیوع ویروس کرونا سرنگون گرد. پس از خروج یکی از احزاب تشکیل‌دهنده دولت ایتالیا، ائتلاف حاکم اکثریت پارلمانی خود را از دست داد و کشور وارد یک بحران سیاسی جدید شد.

متئو رنتزی نخست‌وزیر پیشین و رهبر حزب ایتالیا ویوا در کنفرانسی مطبوعاتی خبر خروج این حزب از دولت و استعفای ۲ وزیر آن را اعلام کرد.

رنتزی به برنامه‌های کونته در مورد نحوه هزینه کمک‌های اتحادیه اروپا برای احیای اقتصاد ایتالیا معترض بود. وی پیش‌تر بارها تهدید کرده بود که از دولت کونته خارج خواهد شد. حزب دموکرات و جنبش پنج ستاره که از شرکای دولت ائتلافی بودند از رنتزی خواسته بودند تا در بحبوحه شیوع کرونا و تلاش برای واکسیناسیون شهروندان، از دولت خارج نشود.

ایتالیا همواره با بحران‌ها، تنش‌ها و رسوایی‌های سیاسی روبرو بوده است. از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون بیش از ۶۰ دولت در این کشور بر سر کار آمده و تغییر کرده‌اند.

امید به دولت جدید

پس از سقوط دولت کونته، تمامی احزاب اصلی، ماریو دراگی را به نخست‌وزیری برگزیدند و از کابینه وی حمایت کردند. وی وعده داد که دولت وحدت ملی تشکیل داده و با همه‌گیری کووید و مشکلات اقتصادی برآمده از آن مقابله کند.

یکی از مهمترین وظایف دراگی، تنظیم برنامه‌هایی برای نحوه تخصیص بیش از ۲۰۰ میلیارد یورو (۲۴۰ میلیارد دلار) بودجه اتحادیه اروپا در زمینۀ بازسازی اقتصاد ایتالیا است که در صورت موفقیت، سراسر منطقه یورو را که به واسطه مشکلات ایتالیا متلاطم شده، تقویت خواهد کرد.

رئیس پیشین بانک مرکزی اروپا نخست‌وزیر ایتالیایی شد که دستخوش بدترین رکود اقتصادی از زمان جنگ جهانی دوم است، مردم این کشور همه روزه بر اثر ابتلا به کرونا جان می‌بازند، عملیات واکسیناسیون در این کشور به‌کندی پیش می‌رود و وی زمانی محدود برای سر و سامان دادن به اوضاع و حل مشکلات دارد.

دولت دراگی شصت و هفتمین دولت ایتالیا از سال ۱۹۴۶ است که قدرت را در اختیار می‌گیرد و هفتمین دولت در دهه گذشته محسوب می‌شود.

ضربه اساسی کرونا به اقتصاد

همانطور که پیش‌بینی می‌شد، اواخر امسال خبر رسید که تولید ناخالص داخلی ایتالیا کاهشی ۸.۹ درصدی داشته که این افت در ۲۳ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

بنا به داده‌های مرکز ملی آمار ایتالیا، تولید ناخالص داخلی این کشور از نظر حجم ۸.۹ درصد در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت و به زیر یک تریلیون و ۶۰۰ میلیارد یورو رسید که این میزان مشابه سطح تولید ناخالص داخلی در سال ۱۹۹۷ یعنی ۲۳ سال پیش است.

بر اساس گزارش این موسسه، بدهی عمومی سال ۲۰۲۰ هم به دلیل همه‌گیری کووید، به ۱۵۵.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی رسید. این بدهی در سال ۲۰۱۹، ۱۳۴.۶ درصد بود. کسری درآمد هم در سال گذشته میلادی ۹.۵ درصد بود که این میزان در مقایسه با ۱.۶ درصد کسری سال ۲۰۱۹، رشد قابل توجهی داشته است.

امید به روسیه

در واپسین روزهای سال ۹۹ و همزمان با افزایش انتقادها از کندی اتحادیه اروپا در توزیع واکسن‌های تائید شده و کاغذبازی حاد در روند صدور مجوز واکسن‌های دیگر، صندوق سرمایه‌گذاری روسیه و یک شرکت داروسازی مستقر در سوئیس برای تولید مشترک واکسن روسی اسپوتنیک وی در ایتالیا اعلام آمادگی کردند؛ موضوعی که از استقبال قابل توجه اروپا از واکسن کرونای روسیه حکایت دارد.

کریل دمیتریف مدیر صندوق سرمایه‌گذاری مستقیم روسیه گفت که این صندوق قصد دارد با شرکت سوئیسی داروسازی و بیوتکنولوژی آدینا برای تولید واکسن روسی اسپوتنیک وی در ایتالیا همکاری کند.

گفته می‌شود که سازوکار تولید واکسن به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید کمک کرده و فرصتی را برای بهبود وضعیت بخش تولید در اختیار ایتالیا قرار می‌دهد. احتمالاً تولید واکسن اسپوتنیک وی در ایتالیا از ماه ژوئن (خرداد ۱۴۰۰) آغاز شود.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha