استاد زنده‌نام عبدالحسین زرین‌کوب در پایان دهه ششم عمر خود و در تولد شصتمین بهار عمرش در یکی از روزهای نوروز حال خود را اینگونه قلمی کرده است که: هر بار که نوروز از راه می‌رسد، احساس می‌کنم که من نیز با «سرمدیت» آن دنیایی که ممکن است بهترین دنیای ممکن هم نباشد و در عین حال، بهترین بودنش هم غیر ممکن نیست، تولدی دوباره پیدا می‌کنم و خود را برای مرور بر گذشته‌ای که نوروز بارها آن را پس پشت گذاشته است و رد پای خود را در چین پیشانی من نقش کرده است، آماده می‌یابم و اکنون نیز که توالی شصت نوروز را دارم پشت سر می‌گذارم، به رغم محنت‌ها و مصایبی که یاد آنها در غربت بیشتر از هرجا و به هنگام تجدید سال بیشتر از هر وقت بر دل سنگینی می‌کند، همچنان مثل نوروز پیر وجودم را در گذرگاه این نفحه ایزدی تسلیم جاذبه حیات سرمدی می‌یابم و دل پیرم را بعد از گذشت سال‌های دور جوانی هنوز از وسوسه عشق خالی نمی‌بینم.
این عشقی است که جان مرا با هرچه زیباست و هرچه انسانی است پیوند می‌دهد و بقای آن بعد از فنای من نیز همچنان ممکن است، غیر ممکن نیست. (ص.۶۹۵)
این فرازی از فصل های زیبا و خواندنی کتاب نوروز به کوشش علی دهباشی است که نشر افکار آن را در ۱۱۴۰ صفحه منتشر کرده است.
۱۰ سال تحقیق، ۷۰ سال درازنای عمر نوشتارها همگی در کتاب «نوروز»
وقتی صحبت از علی دهباشی به میان می‌آید- که امید بعد از پشت سر گذاشتن دوران سخت کرونا که در روزهای پایانی اسفند ۱۳۹۹ به چنگال آن گرفتار شده بود، عید ۱۴۰۰ خورشیدی طراوت و فرح خود را بر تنفس او مستدام کرده باشد- به یاد شب‌های گران‌سنگی که او در حوزه پاسداشت نام‌های بزرگ ادبیات ایران زمین، آیین‌ها و سنن ملی‌مان در قالب «شب‌های بخارا» برگزار می‌کرد می‌افتیم.
حال این‌بار تجمیع تمامی مقالات از نام‌های سترگ و بزرگی چون غلامحسین یوسفی، مهرداد بهار، محمد معین، ژاله آموزگار، جلیل دوست‌خواه، مجتبی مینوی، حبیب یغمایی، عبدالحسین زرین‌کوب، انجوی شیرازی، جعفر شهری، محمود روح‌الامینی، ثمین باغچه‌بان، کیکاووس جهان‌داری، فریدون مشیری، محیط طباطبایی و فراوان نام‌های دیگر که قلم آنها بر حوزه نوروز از خودنوشت تا روایت آیین‌های همسو با این جشن باستانی برای هر علاقه‌مند به کتاب و کتاب‌خوانی دمی جادویی به شمار می‌رود را علی دهباشی طی تحقیقی بیش‌از یک دهه و بازه زمانی قریب به ۷۰ سال از عمر و سن تمامی مقالات آن بزرگ نامدار نویسندگانی که ذکرشان رفت و زینت بخش این وجیزه و سیاهه شدند را در قالب کتاب «نوروز» تجمیع کرده‌است.
کتابی که خود منبعی ۲۰۰ مجلدی در شناسایی منابع ارزشمند نوروز است
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کتاب نوروز علی دهباشی، کتابنامه آنست که به بیش‌از ۲۰۰ اثر مکتوب در حوزه نوروز از نام‌های بزرگ تا نام‌هایی اشاره شده که فراوان در حوزه جایگاه ادبیات، محیط‌های دانشگاهی و پژوهشی و حتی فرهنگ عامه آثارشان را قلمی کرده‌اند.
فصلی که در ابتدای این نوشتار روایت آن رفت، خودنوشتی از خاطرات استاد زنده‌نام عبدالحسین زرین‌کوب در تولد شصت‌سالگی در نوروزی است که پایان ششمین دهه بهار عمر خود را جشن گرفته بود.
کتاب نوروز به کوشش علی دهباشی در همراهی با هر یک از این نام‌ها و دلدادگی با هر فصلی از این کتاب می‌تواند مخاطب را چنان غرق کند و چنان جذاب است که خواننده این اثر فراموش می‌کند کتابی با بیش از ۱۱۰۰ صفحه را در دست گرفته‌است و ورق زده‌است.
فلسفه نوروز، آیین‌ها و رسوم نوروز، نوروز در ایران باستان، نوروز و اسطوره‌ها، نوروز در تاریخ، هفت سین، سیزده به در، نوروز در مناطق مختلف ایران، نوروز در کشورهای دیگر، نوروز در متون کلاسیک ادبیات فارسی، نوروز در سفرنامه‌ها و اشعار نوروزی از سعدی تا ضیاء موحد؛ عناوین ۱۲ فصلی‌ست که کتاب نوروز به کوشش و تدوین علی دهباشی را تشکیل می‌دهد.
خواننده این اثر چنان در آسمان لایتناهی نام‌های بزرگ گنبد فیروزه‌ای ادبیت ادبیات سرزمین‌مان درمی‌غلتد که بهار ۱۴۰۰ را این‌بار شادکام‌تر در قامت تجربه با بال‌های یار مهربان پشت سر می‌گذارد.
نظر شما