تحریم و طرح‌هایی که متوقف نشدند

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، فرایند توسعه زیر ساخت های عمرانی، صنعتی، کشاورزی، خدماتی سال گذشته طی یک برنامه ریزی مستمر و منظم ادامه یافت.

 هرچند این به معنای ایده آل بودن شرایط و اقدامات دولت نیست اما  از ابتدای سال گذشته، قوه مجریه علیرغم تمام انتقادات و هجمه ها، با جود کرونا و تحریم کاروان پنج شنبه های افتتاح خود را متوقف نکرد و هر هفته در گوشه ای از کشور طرح های مهمی به بهره برداری رسید.

بررسی مهم ترین طرح های افتتاح شده در این مدت نشان می دهد که دولت تدبیر و امید در روزهای سخت تحریم و تروریسم اقتصادی و با اتکا به توان و ظرفیت های داخلی توانسته صدها پروژه مهم اقتصادی و زیرساختی را در کشور به مرحله اجرا برساند و نشان دهد که در جنگ اقتصادی و پس از آن پاندمی کرونا، نه تنها دست بسته نبوده بلکه اقدامات اثرگذار و ماندگاری در کشور به یادگارگذاشته است. برخی از این طرح ها علاوه بر آثار اقتصادی دارای پیامدهای استراتژیک هستند و نمی توان صرفا با نگاه اقتصادی آنها را مد نظر قرار داد این گزارش به برخی از طرحها که عمدتا در نیمه دوم سال به بهره برداری رسید اشاره می کند.

طرح های ملی در حوزه آب و برق، کارگاه سازندگی در کشور

صنعت آب و برق بعنوان یکی از بخشهای زیر ساختی نقش غیز قابل انکاری در توسعه کشور دارد. در واقع هر جا که زیر ساختهای تویعه مانند آب و برق می رسد در ادامه آن سایر شقوق توسعه مانند بخشهای خدمات هم به راه می افتد. واقعیت این است که در چهار دهه اخیر ظرفیتهای گسترده ای در بخش آب و برق کشور ایجاد شده است و با بهزه گیزی از همین زیر ساختهای انسانی، فنی و تکنولوژیک، دولت توانست با تبدیل کشور به یک کارگاه بزرگ عمرانی پروژه های بزرگی را در قالب پویش الف_ب  اجرا کند.

یکی از اَبَر پروژه های افتتاح شده در سال گذشته، پروژه انتقال آب از خلیج فارس به فلات مرکزی ایران بود که با سرمایه گذاری بخش خصوصی و صنعت و معدن، روز ۱۵ آبان ماه از طریق ویدیو کنفرانس با پیام رییس جمهوری افتتاح شد.

قطعه نخست این پروژه به طول ۳۰۵ کیلومتر از خلیج فارس به سیرجان بود، فاز دوم از گل‌گهر تا مس‌ سرچشمه کرمان، به طول ۱۵۰ کیلومتر و مرحله سوم آبرسانی به چادرملو و اردکان یزد، به طول ۵۱۰کیلومتر خواهد بود.

شیرین سازی و انتقال آب نمک زدایی شده به صنایع استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد، تامین بخشی از نیازها و مصارف آب مجتمع‌های تولیدی در حال بهره‌برداری و طرح‌های توسعه مجتمع‌های معدنی و صنعتی، گل‌گهر، مس سرچشمه و چادرملو از مهم ترین اهداف این طرح اعلام شده است. این پروژه در سه خط انتقال به طول ۸۰۰ کیلومتر از غرب بندرعباس آغاز و در نهایت به استان یزد خواهد رسید.

ابرپروژه ای که طولانی ترین خط انتقال آب در کشور است و با وجود اینکه از سه استان هرمزگان، کرمان و یزد می گذرد اما نزدیک به ۱۷ استان از مزایای آن بهره خواهند برد.

افتتاح پنج سد مخزنی، ۹نیروگاه حرارتی، ۱۰ نیروگاه تجدیدپذیر از ابتدای سال جاری تاکنون، بخشی از فعالیت های عمرانی دولت دوازدهم در سال سخت کرونا برای بهبود شرایط برق رسانی در کشور بود که ۱۳۰۹ مگاوات ظرفیت جدید به مدار بهره‌برداری برقی کشور افزود و ظرفیت نیروگاه‌های کل کشور را به ۸۴ هزار مگاوات رساند.

افتتاح همزمان طرح های آبرسانی به ۴۰۰ روستا در ۲۰ استان کشور و نیز بهره برداری از ۲۵ دستگاه آب شیرین کن بزرگ در شهریور و آبان ماه گذشته را هم می توان از طرح های زیرساختی مهم کشور  در حوزه آب توصیف کرد. علاوه براین واحد ۳۱۰ مگاواتی بخش گاز نیروگاه سیکل ترکیبی دالاهو را می توان از مهم ترین طرح های افتتاح شده در این حوزه ارزیابی کرد.

بزرگترین تصفیه خانه کشور دهم آبان ماه سال گذشته با دستور رییس جمهوری افتتاح شد. تلاش های دولت در زمینه آب و برق سبب شده است هر هفته ۸ روستا در کشور به برق متصل شوند.

در روزهای پایانی سال رییس جمهوری طرح بزرگ جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب غرب تهران، سد نهب قزوین، تصفیه خانه بزرگ آب گیلان، تصفیه خانه فاضلاب مسکن مهر صومعه‌سرا، بخش بخار نیروگاه سیکل ترکیبی کاسپین مازندران و تصفیه خانه فاضلاب پردیس را با اعتبار ۱۴ هزار و ۱۸۶ میلیارد تومان افتتاح کرد.

 سال گذشته و تنها در قالب یکی از پویش های توسعه در کشور یعنی پویش الف-ب-ایران و بر اساس اعلام «رضا اردکانیان» وزیر نیرو نه فقط ۲۵۰ پروژه افتتاح شده در سال ۹۹، بلکه بیش از ۳۰۰ پروژه با سرمایه‌گذاری ۸۰ هزار میلیارد تومان در این پویش به نتیجه رسید. رایگان شدن هزینه آب و برق برای مشترکان کم مصرف را هم می توان یکی از مهم ترین طرح های اجرا شده از سوی دولت در سال گذشته دانست.

نفت و پتروشیمی؛ اولویت استراتژیک

اهمیت نفت و مشتقات آن برای ایران موضوعی قابل بحث یا انکار نیست و این مهم با توجه به تهدیدات و تحریم های سال های اخیر برای دولت اهمیتی دو چندان و استراتژیک یافته است. تولید و انتقال طلای سیاه و مشتقات آن در سال گذشته مورد توجه دولت بوده است. افتتاح خط لوله انتقال نفت گوره- جاسک در پنجم تیرماه، یکی از راهبردی ترین طرح های دولت تدبیر و امید آن هم در روزهای تحریم و تردید بود.

هدف از اجرای این طرح انتقال یک میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین صادراتی در روز و نیز ایجاد ظرفیت انتقال یک میلیون بشکه نفت خام در روز از گوره به پایانه جاسک و ذخیره‌سازی نفت خام و صادرات آن از طریق پایانه جدید جاسک بود. اهمیت استراتژیک آن هم دور زدن تنگه هرمز برای رهایی از هرگونه تهدید امنیتی احتمالی است.

دوم بهمن ماه ۱۳۹۹، مگا پروژه پالایشگاه بیدبلند خلیج فارس، به دستور رییس جمهوری افتتاح شد. این پالایشگاه می تواند سالانه ۷۰۰ میلیون دلار ارزآوری داشته باشد. ظرفیت فرآورش روزانه آن، بیش از ۵۶ میلیون مترمکعب بوده و با سرمایه‌گذاری ۳.۴ میلیارد دلار به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های گازی خاورمیانه با هدف جمع‌آوری گازهای همراه نفت در گستره استان‌های خوزستان، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد به‌منظور کاهش آلایندگی‌های زیست محیطی و تولید محصولات با ارزش به‌ویژه خوراک مجتمع‌های پتروشیمی بود. پروژه ای عظیمی که به گفته «بیژن زنگنه» وزیر نفت این پالایشگاه مبدا صنعت گاز ایران است و با راه‌اندازی آن ظرفیت پالایش روزانه حدود ۲۵ میلیون مترمکعب و بهره‌برداری از خط لوله یکم سراسری در سال ۱۳۵۰ صنعت گاز در ایران شکل گرفته و متولد شده است.

شهریور ماه سال گذشته رییس جمهوری، طرح توسعه و بهسازی مرکز دیسپچینگ گاز و خطوط انتقال ششم و نهم سراسری گاز، فاز اول پتروشیمی بوشهر و نیروگاه سیکل ترکیبی ۵۰۰ مگاواتی غرب کارون و خطوط انتقال و پست برق آن را افتتاح کرد.

خط لوله ۱۲۵ کیلومتری انتقال گاز نهم سراسری با ظرفیت ۶۰ میلیون مترمکعب است که مبداء آن از ۳۲ کیلومتری غرب بهبان آغاز شده  و تا مرز بازرگان و شمال ماکو امتداد یافته است.

 احداث این خطوط لوله علاوه بر پایداری در تامین گاز استانهای سردسیر کشور از مزیت صادراتی نیز برخوردار بوده و نقش مهمی در تبادلات انرژی با کشورهای منطقه دارد. فاز اول پتروشیمی بوشهر نیز که با دستور رئیس جمهور به بهره‌برداری رسید شامل واحد استحصال اتان، متانول، شیرین‌سازی گاز، تولید اکسیژن، تولید آب صنعتی و خوراک ۹.۶میلیون مترمکعب در روز برای پالایشگاه‌های پارس جنوبی است.

مجتمع پتروشیمی هگمتانه با سرمایه گذاری ۱۲۰۰میلیارد تومان، واحد پتروشیمی سولفات پتاسیم ارومیه با درآمد ۲۵ میلیون دلاری، فاز دوم پتروشیمی ایلام شامل الفین و واحد شیرین‌سازی طرح های ملی افتتاح شده در دی ماه سال گذشته بود. رییس جمهوری اسفندماه سال گذشته طرح توسعه میدان نفتی آذر با سرمایه‌گذاری یک هزار و ۴۴۱ میلیون یورویی بخش دولتی و ظرفیت اشتغالزایی ۸۰۰ نفری و همچنین طرح پترو پالایش کنگان با هدف فرآوری گازهای غنی شده با سرمایه‌گذاری ۸۰۰ میلیون یورویی بخش خصوصی و ظرفیت اشتغالزایی برای ۶۲۲ نفر، را افتتاح کرد.

گام های بلند دولت در توسعه زیرساخت های حمل و نقل

ایران به واسطه موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیک خود در مسیر ترانزیت انرژی و حمل و نقل قرار دارد. طی سالهای اخیر آمریکا و متحدانش تلاش کردند ایران نتواند از این مزیت خود استفاده کند با ابن حال واقعیات روی زمین را هیچ کس نمی تواند انکار کند ایران در هر صورت از نزدیکتریک و امنترین مسیرهای انتقال کالا و انرژی است و این مهم برلی تجارت و صدارات و واردات هیچ کشوری قابل انکار نیست.

دولت با بهره گیری از ظرفیتهای مجود در کشور سال گذشته گامهای بلندی در این زمینه و در توسعه زیر ساختهای حمل و نقل برداشت.

ابرپروژه ریلی کشور طرح راه‌آهن چابهار- زاهدان بود که بندر شهید بهشتی چابهار را به شبکه ریلی متصل می کند که با این اتصال کشورهای آسیای میانه و افغانستان هم به آب های آزاد دسترسی پیدا می کنند که درآمدهای ترانزیتی حاصل از این دسترسی برای ایران قابل توجه خواهد بود.

پروژه استراتژیک دیگر دولت تدبیر و امید، راه‌آهن خواف-هرات و اتصال ریلی ایران به افغانستان است که در سال گذشته افتتاح شد و با پایان این پروژه در پاییز ترانزیت کالا بین دو کشور از انحصار ناوگان جاده ای خارج شد.

آبان ماه سال گذشته همچنین ۱۳ پروژه آزادراهی و فرودگاهی کشور شامل قطعات اول و دوم آزاد راه کنارگذر شرقی اصفهان به طول ۶۳ کیلومتر، ۹۷ کیلومتر از کریدور بزرگراهی نوار ساحلی جنوب کشور در هرمزگان، باند دوم کنارگذر جنوبی کرمان به طول ۲۴ کیلومتر و ۱۰ پروژه فرودگاهی در اصفهان، تبریز، مشهد، شاهرود و گرگان را از سوی رییس جمهوری و از طریق ویدئوکنفرانس افتتاح شد و برای افتتاح این طرح‌ها ۳ هزار و ۱۴۳ میلیارد تومان اعتبار هزینه شده است.

آزادراه خرم آباد - بروجرد – اراک، ساخت ۱۲۴ کیلومتر بزرگراه در آذربایجان غربی، تکمیل مسیر رفت منطقه ۲ آزادراه تهران-شمال، رشد ۲.۵ برابری طول بزرگراه‌های خراسان جنوبی، افتتاح  ۴۵۰ کیلومتر بزرگراه در کشور در ایام دهه فجر سال گذشته، تعدادی از مهم ترین پروژه های افتتاح شده طی ماه های مختلف سال گذشته بود.

طرح های ملی در حوزه بهداشت و درمان

در سالی که کرونا مردم جهان و ایران را بیش از هر زمان دیگری نیازمند کالای بهداشتی و خدمات درمانی کرده بود؛ افتتاح طرح های ملی در حوزه بهداشت و درمان از مهم ترین اقدامات دولت در سال۹۹ بود. در این مسیر؛ آبان ماه سال گذشته بیمارستان۲۳۱ تختی امیرالمومنین با ایجاد اشتغال برای ۵۰۰ نفر، بیمارستان۱۵۰ تختی سینا زرند با ایجاد اشتغال برای۴۵۰ نفر، بیمارستان۴۰۰ تختی هاشمی نژاد خراسان با اشتغال ۲۳۰ نفر با دستور رییس جمهوری به بهره برداری رسید.

بهمن ماه سال گذشته و در پنجاهمین هفته پویش تدبیر و امید برای جهش تولید، رییس جمهوری از طریق ویدیو کنفرانس دستور بهره‌برداری از ۸۲۲ تخت بیمارستانی را با اعتبار یک هزار و ۳۵۵ میلیارد تومان صادر کرد.

بیمارستان ۱۴۰ تختخوابی باغ ملک، بیمارستان ۱۶۰ تختخوابی شهر قدس، بیمارستان ۱۵۴ تختخوابی سپهبد شهید قاسم سلیمانی تویسرکان، طرح توسعه ۱۲۰ تختخوابی بیمارستان بوعلی ساری، تنها تعدادی از این تخت های افتتاح شده در روزهای کرونایی کشور بود.

در نهایت افتتاح بیش از ۱۵هزار میلیارد تومان طرح و پروژه مرتبط با وزارتخانه‌های تعاون، کار و رفاه اجتماعی و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ۳۹ طرح تولیدی در منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان، منطقه آزاد قشم، منطقه آزاد کیش و منطقه آزاد ارس،  افتتاح ۱۰۰۴ پروژه شهرداری‌های سراسر کشور با ارزش ۱۰ هزار ۱۸۱ میلیارد تومان، طرح‌هایی در حوزه‌های آب و خاک کشاورزی، منابع طبیعی و آبخیزداری به ارزش ۵ هزار و۶۱۰ میلیارد تومان، افتتاح فاز اول مجتمع گندله سازی مادکوش، اسکله شماره ۵ بندر منطقه ویژه صنایع انرژی بر پارسیان جنوب در استان هرمزگان، واحد گندله سازی شماره ۱ شرکت گهر زمین در سیرجان و پایانه صادراتی محصولات کشاورزی روماک گستر پارس در جویبار در بهمن ماه سال گذشته با دستور رییس جمهوری هم از طرح های مهمی بود که به دستور رییس جمهوری افتتاح شد تا دولت علیرغم تمام انتقادات بتواند تا حد امکان در مسیر اشتغالزایی گام بردارد.

دولت سال گذشته با وجود شدیدترین تحریم های غیر انسانی و فشارهای اقتصادی ناشی از شیوع کرونا طرحهای بزرگی را در کشور اجرایی کرد. در ماه های اخیر برخی از منتقدان دولت مدعی تحویل زمین سوخته از سوی دولت به دولت بعدی بودند ولی آنچه منتقدان نخواستند و یا نتوانستند ببینند، طرحهای بزرگ و استراتژیک بود که دولت با دست خالی در کشور اجرا کرد. طبیعی است که آثار اجرای این طرحها در زمینه ارتقای شاخص های رشد و توسعه کشور در دولت های بعد خود را نشان خواهد داد.