ابوالفضل مکرمی‌فر روز چهارشنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا ادعای مطرح شده در فضای مجازی را مبنی بر تخریب خانه تاریخی کوزه‌کنانی تکذیب و بیان کرد: تنها بخشی از این مکان در مجاورت سرویسهای بهداشتی الحاقی که فرسوده، ناکارآمد و فاقد بهره‌برداری بود فروریخته است.
وی افزود: گرچه خانه تاریخی کوزه‌کنانی پیشتر از فهرست آثار ملی خارج شده ولی همچنان در زمره بناهای واجد ارزش قرار دارد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: بر این اساس با توافق صورت گرفته بین مالک بنا و این اداره‌کل طرح مرمت، احیا و بازسازی کامل خانه تاریخی کوزه‌کنانی با نظارت میراث فرهنگی انجام خواهد شد.
وی گفت: این طرح که به تصویب شورای فنی میراث فرهنگی خراسان رضوی نیز رسیده با رعایت همه موازین میراث فرهنگی و تاکید بر حفاظت عناصر واجد ارزش، به مالک شخصی این خانه تاریخی اعلام شده است.
مکرمی‌فر افزود: هرگونه اقدام خارج از چارچوب این طرح در خانه تاریخی کوزه‌کنانی پیگرد قانونی در پی دارد.
بنای ۱۵۳ ساله موسوم به "خانه کوزه‌کنانی" واقع در محدوده کهن شهر مشهد، خیابان شیرازی در سمت غرب حرم مطهر امام رضا (ع) با مساحت دو هزار و ۳۴۰ مترمربع سال ۱۲۴۷ شمسی یعنی اواخر دوره قاجار ساخته شده است. ۱۸ سال پیش، خانه کوزه‌کنانی در تیر ماه ۱۳۸۲ به شماره ۹۲۵۲ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد اما بعدها از این فهرست خارج شد ولی به عنوان یک اثر ارزشمند مورد توجه قرار گرفت.
بخش اصلی این بنا دو طبقه است. "هشتی ورودی با بدنه آجری و پوشش کاربندی، تراس، مهتابی و دو ایوان که ایوان اصلی دارای هشت ستون با سرستونهای گچی است، حوضخانه با کاربندیهای رنگی، سرسرا، راه‌پله تشریفاتی، نورگیر کلاه فرنگی، فضاهایی با پوشش طاقی به صورت سردابه، اتاق بزرگ با پنجره‌های ارسی رنگی و تزیینات آجری" از بخشها و ویژگیهای خانه تاریخی کوزه‌کنانی در مشهد هستند.
گرچه اطلاع دقیقی از سازنده اصلی این بنا در دست نیست اما گفته می‌شود زمانی به عنوان کنسولگری آمریکا مورد استفاده بوده و سپس در سال ۱۳۲۲ شمسی توسط حاج کاظم کوزه‌کنانی از تجار معروف آن زمان مشهد خریداری و پس از فوت وی به یک هیات مذهبی واگذار شده است. همچنین معروف است که این خانه محل سکونت مرحوم آیت‌الله بروجردی در زمان سفرهای زیارتی ایشان به مشهد بوده و رضاخان پهلوی نیز حدود یک ماه در این خانه سکونت کرده است.
تاکنون ۱۲۰ باب از ۱۷۰ باب بنای ارزشمند معماری، تاریخی و فرهنگی شناسایی شده در مشهد به عنوان "خانه تاریخی" در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌اند.
۳۳ باب از خانه‌های تاریخی ثبت شده مشهد در محدوده بافت ۳۰۰ هکتاری پیرامون حرم منور حضرت امام رضا (ع) قرار دارند. با این وجود هم‌اینک ۱۴۰ خانه قدیمی با ویژگیهای همچون مصالح کاربردی، نمای خاص، شیوه معماری و قدمت تاریخی در همین محدوده وجود دارند که قابل ثبت در فهرست آثار ملی ایران هستند.
بنا بر اعلام مسوولان و کارشناسان میراث فرهنگی خراسان رضوی بافت تاریخی دو هزار و ۶۶۰ هکتاری مشهد هنوز جای بررسی و شناسایی خانه‌های تاریخی بیشتری را دارد.
نظر شما