رهایی روابط تهران و سئول از طوفان ترامپ

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، تجربه روابط دوستانه و شصت ساله ایران و کره جنوبی، از زمان خروج آمریکا از توافق هسته ای و بازگرداندن تحریم های اقتصادی علیه ایران، آرام آرام کمرنگ شد و در دو سال گذشته با پیروی غیرمتعارف شرکت ها و بانک های کره ای از تحریم های غیر قانونی رژیم آمریکا دچار چالش جدی شده است.

بیش از هفت میلیارد دلار از پول ایران در بانک های کره جنوبی بلوکه شده است. خبرگزاری یونهاپ کره جنوبی دی ماه سال گذشته ارزش دارایی های بلوکه شده ایران در کره جنوبی را رقمی معال ۹/۲ میلیارد دلار اعلام کرد و نوشت:«از شهریور سال ۱۳۹۸، حدود ۳ تریلیون وون، پول ایران در یک بانک کره جنوبی مسدود شده است. این پول توسط شعبه بانک ملت ایران در سئول واریز شده است. علاوه بر این ۳ تریلیون وون، حدود ۷ میلیارد دلار پول نفت ایران در دو بانک کره جنوبی به نام های بانک صنعتی کره و ووری بانک مسدود شده است.»

وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در سالهای گذشته رایزنی های گسترده ای به منظور آزادسازی دارایی های خود انجام داده است.

«محمدجواد ظریف» وزیر امورخارجه اسفندماه سال گذشته از توافق با کره بر سر مکانیزم ها و ساز و کارها خبر داد و گفت که ظاهرا کره ای‌ها هنوز مجوزهای لازم را دریافت نکرده‌اند از این رو اعلام می‌کنند که پیگیر موضوع هستند. از  نظر ایران دریافت مجوز از آمریکایی ها غیر ضروری است اما با این حال طرف کره ای تلاش دارد که مجوزها را از آمریکا برای آزاد کردن پول های بلوکه شده ایران در کره دریافت کند.

«سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه هم بهمن ماه سال گذشته با همتای کره ای خود درباره آزادسازی دارایی های ایران تبادل نظر کرد.

گفت و گوها و رایزنی های گسترده در سطح وزرا، معاونان و کارشناسان وزارت امورخارجه با طرف های کره ای در ماه های گذشته انجام و بر اساس نشانه های موجود به نتیجه نزدیک شده است. سفر «چونگ سی کیونگ» نخست وزیر کره جنوبی روزهای ۲۲ و ۲۳ فروردین یکی از این نشانه هاست. بر اساس اعلام «سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت امورخارجه، نخست وزیر کره به منظور گفت وگو درباره موضوعات دوجانبه از جمله موضوع محدودیت‌های غیرقانونی ایجادشده برای دسترسی به منابع بانک مرکزی در این کشور به تهران سفر خواهد کرد. سفری که  جمهوری اسلامی ایران انتظار دارد؛ نخست وزیر کره جنوبی با برنامه مشخص در این زمینه به تهران سفر کند و این موضوع با جدیت در مذاکرات مطرح شود.

از سوی دیگر و با وجود آنکه جمهوری اسلامی از همان ابتدای توقیف نفتکش متخلف کره جنوبی دلیل این اقدام را نادیده گرفتن قوانین از سوی این کشتی تجاری اعلام کرده بود اما شماری از رسانه ها توقیف این کشتی را به موضوع بلوکه شدن دارایی های ایران در سئول مرتبط دانستند. به همین دلیل است که روز جمعه ۲۰ فروردین و همزمان با رفع توقیف این کشتی؛ آن را هم به عنوان یکی از نشانه های بهبود روابط  ایران و کره جنوبی تفسیر کردند.

ایده سفر «چونگ سی کیونگ» در ادامه پیگیری های فشرده و مستمر برای حل مشکلات روابط با کره جنوبی، به ویژه در زمینه محدویت غیر قانونی ایجاد شده برای دسترسی به منابع بانک مرکزی در این کشور، از سوی سئول به تهران مطرح شد که مورد استقبال قرار گرفت و هماهنگی های فنی برای انجام سفر در حال پیگیری است.

چونگ سی کیونگ از چهره های برجسته حزب حاکم کره ای است که گفته می شود کاندید حزب برای انتخابات ریاست جمهوری در سال آینده میلادی است. بر  این اساس و با توجه به قوانین کره، نخست وزیر باید از سمت خود کناره گیری کند.

«چونگ سی کیونگ» دومین مقام بلندپایه کره جنوبی است که طی دولت های اول و دوم تدبیر و امید به ایران سفر می کند. پیش از این و در  ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۵«پارک گیون هی» رییس جمهوری این کشور در راس یک هیات بزرگ اقتصادی با بیش از ۲۰۰ نفر مسئولان شرکت های بزرگ دولتی و خصوصی به تهران سفر کرد و در جریان این دیدار نزدیک به ۲۰ تفاهم نامه همکاری امضا شد و تجارتی ۴۵ میلیارد دلاری برای سال های پیش رو میان دو کشور هدفگذاری شد.

جمهوری اسلامی ایران و کره جنوبی در عرصه های اقتصادی، انرژی، فنی، مهندسی و صنایع، همکاری های گسترده ای داشته و دارند و بازار ایران یکی از بزرگترین بازارهای مشتری کالاهای کره جنوبی به ویژه اقلام الکترونیکی است. پیش از خروج آمریکا از برجام و آغاز تحریم ها حجم مبادلات سئول و تهران رشد قابل قبولی تجربه کرد اما از سال ۹۷ به بعد این رشد متوقف شد. صادرات ایران به کره جنوبی در سال ۱۳۹۵ به میزان ۲ میلیارد و ۸۶۱ میلیون و دلار و در سال ۱۳۹۶ به میزان ۴ میلیارد و ۳۸۶ میلیون دلار رسید که این رقم در ۱۱ ماهه ۹۷ به یک میلیارد و ۸۰۶ میلیون دلار کاهش یافت.

میزان واردات از کره جنوبی به ایران هم در سال ۱۳۹۵ به میزان ۳ میلیارد و ۳۷۷ میلیون دلار و در سال ۱۳۹۶ به میزان ۳ میلیارد و ۶۸۳ میلیون دلار بوده که این رقم به یک میلیارد و ۹۲۲ میلیون دلار کاهش یافته است.

ارزش بازارهای ایران برای کره جنوبی از یک سو و بازگشت امید به احیای برجام و تغییر سیاست های آمریکا در قبال ایران از سوی دیگر سبب شده است که سئول برای بازگرداندن اعتبار خود و به دست آوردن اعتماد ایران، تلاش های خود را شدت بخشد. ایران هم برای پیشبرد برنامه های توسعه ای خود به ظرفیت های کره جنوبی نیاز دارد. با این ضرورت دوطرفه می توان امیدوار بود دو کشور در مسیر تازه و در آغاز راهی نو به دور از فشارهای خارجی بتوانند به توازنی درست در روابط دست یابند. آزاد سازی بی قیدو شرط دارایی های بلوکه شده جمهوری اسلامی یکی از نخستین گام های اعتمادساز در این زمینه است که به نظر می رسد طی روزهای آینده درباره تحقق آن خبرها و تحلیل های بیشتری شنیده شود.