محمد بهمن بیگی به عنوان معلم ایل و بنیانگذار تعلیمات عشایر شناخته می شود. او با اندیشه ای نو توانست قومیت های گوناگون را از نعمت سواد بهره مند سازد تا آنها با رسیدن به بالاترین مدارج علمی بتوانند در جهت خدمت صادقانه به میهن گام های موثری را بردارند.
از او به عنوان نخستین کودک قشقایی یاد می کنند که روی نیمکت کلاس دبستان نشست و بهترین شاگرد مدرسه شناخته شد. نامش محمد بهمن بیگی بود که در ۱۲۹۹ خورشیدی، در ایل قشقایی و طایفه ای سرشناس در یکی از مناطق استان فارس چشم به جهان گشود. سال‌های کودکیش در قشلاق و ییلاق گذشت و تا رسیدن به سن ۱۰ سالگی هیچ گاه شهر را از نزدیک ندید.
محمد بهمن بیگی که به سبب اقدامات کم نظیرش در باسواد کردن عشایر ایران در سال ۱۳۵۳موفق به دریافت جایزه فرهنگی آموزش (کروپسکایا) از سازمان فرهنگی یونسکو شد، در مقاله ' طریق نجات ' در کتاب 'طلای شهامت ' خود ، بخوبی به منزلت حرفه معلمی پرداخته که می تواند نقشه راه تصمیم گیران نظام آموزشی قرار گیرد.
زنده یاد محمد بهمن بیگی، بنیانگذار آموزش عشایری در ایران، از ایل قشقایی در شهرستان فیروزآباد استان فارس بود. وی کارش را از سال ۱۳۳۱ به تنهایی آغاز کرد و در طول ۲۸ سال مدیریت بر اداره آموزش عشایر، بیش از ۱۰ هزار معلم تربیت کرد و موسسات مختلفی از قبیل دبیرستان شبانه روزی عشایری شیراز، مرکز آموزش فنی و حرفه ای عشایر دختران و پسران، موسسه تربیت مامای عشایر و مرکز تربیت روستاپزشک و دامپزشک را بنیان گذاشت.
وی همچنین توانست نخستین جایزه فرهنگی یونسکو را در سال ۱۳۵۳ به دلیل پیکار با بیسوادی دریافت کند. علاوه بر آثار فاخری از جمله عرف و عادت در عشایر فارس ، بخارای من ایل من ، اگر قره قاج نبود ، به اجاقت قسم ،تاریخچه مختصری از فعالیتهای اداره کل اموزش عشایر و طلای شهامت که توسط محمد بهمن بیگی به رشته تحریر و تقریر درآمده است،شاگردان این انسان فرهیخته نیز کتابهای زیادی پیرامون شخصیت، اقدامات و اثرات کار فرهنگی ایشان منتشر کرده اند.
هر چند در سامانه رایج آموزشی به روش تدریس انتقاداتی وارد است و تنها براساس سیستم نمره‌دهی و حفظ مطالب اداره می‌شود در حالیکه تعلیمات بهمن‌بیگی دانش‌آموز محور بود.
در الگوی آموزشی بهمن‌بیگی، دانش‌آموز شجاع پرورش می یابد و راحت می‌تواند استعدادش را بروز دهد؛ بدین‌ترتیب در آینده به فردی توانمند بدل می‌شود که برای جامعه مفید است.
بر اساس شواهد و مستندات موجود بهمن بیگی ۲۰۰ قبیله عشایری را با این روش باسواد کرد، روش بهمن بیگی در کشورهای دیگر دنیا تدریس می‌شود؛ اما در کشور خودمان کمتر به آن توجه شده است.
محمد بهمن بیگی بنیان گذار تعلیم و تربیت عشایری، کسی است که سال‌ها برای ایجاد عدالت در میان عشایر تلاش کرد.اوبا هموار کردن مسیر آموزش عشایر، زنان و مردان را از بیسوادی رهانید، رسوم نادرست عشایر را اصلاح کرد و ازجمله جایگاه زنان را ارتقا بخشید.
او پایه گذار نخستین مدرسه عشایری، راهنمایی و دبیرستان عشایری،دانشسرای عشایری، مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای و مهارتی عشایری، ورزشگاه عشایری، مرکز تربیت روستاپزشک و دامپزشک عشایری و تربیت راهنمایان عشایری بود.
یاد و نامش گرامی
نظر شما