دغدغه‌های معیشتی به بی‌تفاوتی اجتماعی دامن می‌زند

یزد- ایرنا- شصت و یکمین نشست کانون تفکر سلامت اجتماعی دانشگاه یزد با محوریت "بی‌تفاوتی اجتماعی در میان نخبگان" به‌ صورت مجازی برگزار شد.

به گزارش شنبه روابط عمومی دانشگاه یزد در ابتدای این نشست دکتر سیدرضا جوادیان، دبیر کانون تفکر سلامت اجتماعی دانشگاه، شرایط سیاسی و اقتصادی را عاملی مؤثر در کمرنگ شدن نقش نخبگان دانست و با بررسی مطالعات انجام‌شده پیرامون علل شکل‌گیری، آثار و راهکارهای موجود در حوزه بی‌تفاوتی اجتماعی این پدیده را نوعی بی‌قیدی در افراد نسبت به قوانین هنجارها و حوادث و اتفاقات اجتماعی سیاسی در جامعه عنوان کرد.

وی همچنین مجموعه علل روان‌شناختی، سیاسی و اقتصادی، اجتماعی را از عوامل بروز بی‌تفاوتی اجتماعی دانست که شامل مواردی همچون: پایگاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان، ساختار سیاسی و قانونی کشور و نمادهای مدنی و حاکمیت است.

دکتر حسین افراسیابی عضو هیات‌علمی گروه جامعه‌شناسی دانشگاه یزد، بی‌تفاوتی اجتماعی را مختص ایران ندانست و کاهش حساسیت و مسئولیت‌پذیری را امری جهان‌شمول در عصر معاصر عنوان کرد.

به گفته دکتر افراسیابی گروهی از جامعه شناسان پدیده پایان جامعه اجتماعی را مطرح کرده‌اند که در آن اقتصاد و سیاست لایه کنشگری را کنار زده و جامعه جدید مبتنی بر بازار را پدید آورده است.

وی با اشاره به تغییر معنایی نقش‌های اجتماعی از کثرت نخبگان و پخش مسئولیت خبر داد که با کاهش فاصله نخبه و غیر نخبه با غلبه نوعی خاص از نخبگان در جامعه و پدیده نخبه‌زدایی روبه‌رو خواهیم شد.

دکتر افراسیابی با معرفی کتاب "فقر احمق می‌کند" از  مفهوم محوری پهنای باند در این کتاب سخن به میان آورد که بر مبنای آن قشر کم‌درآمد جامعه در سایه دغدغه‌ها و فشارهای زیستی از پهنای باند کمتری برخوردار بوده که درنهایت با بی‌تفاوتی اجتماعی مواجه می‌شوند.

دکتر سیدمحسن موسوی، عضو هیات‌علمی بخش تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه یزد به ارائه مطالعات خود پیرامون شهروند فعال و بی‌تفاوت پرداخت و بیگانگی از دولت، اعتماد شکننده به دستگاه‌های دولتی، عدم  امنیت اقتصادی و بی‌قدرتی اجتماعی آموخته‌شده(ناشی از تصور و نه حقیقت) را از عوامل مؤثر در تشکیل تیپ‌های شهروندی یک جامعه عنوان کرد.

به گفته وی، سه نوع راهبرد کنش شهروندی در جامعه گرفته است که شامل: تماشاگری منفعلانه که نه به معنی شهروند بی‌تفاوت بلکه به معنی شهروند ناراضی و عیب‌جو، تقابل گری فعالانه به معنی شهروند فعال در حوزه‌های داری منفعت شخصی که گاه با جبران‌گری و انتقام‌جویی همراه است و سوم، راهبرد مشارکت‌جویی غیررسمی که دارای شهروند فعال در عرصه‌های غیررسمی و جدا از دولت  است.

دکتر علی روحانی عضو هیات‌علمی دانشگاه یزد با بررسی سابقه بی‌تفاوتی اجتماعی در کشور همواره مردم ایران را عناصر فعال و پویا در عرصه‌های اجتماعی خواند.

وی روند تغییرات جهانی را حرکت از سیاست رهایی‌بخش به سمت سیاست زندگی دانست که با توجه به مشکلات معیشتی و اقتصادی مشارکت قابل‌توجه ایرانیان در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی در قالب اعتراض‌های مسلمت آمیز و مدنی قابل‌ملاحظه است.

وی با بیان مطالعات انجام‌شده پیرامون ارتباط فضایل اخلاقی مشکلات اقتصادی، استادان و نخبگان کشور را در زمره عناصر قابل‌اعتماد جامعه معرفی کرد

شکوه نیک نظر مدیر موسسه افق روشن فردا با اشاره به تاریخچه بی‌تفاوتی در کشور ویژگی‌های هر دوران تاریخی را مختص خود خواند که عدم آگاهی از آن افراد جامعه را دچار سردرگمی خواهد کرد.

وی با طرح سه پرسش مبنی بر کارایی تاریخ، مفهوم گذشته، حال و آینده و امکان قلمداد تاریخ به‌عنوان یک علم تجربی، سه رکن علم، اعتقادات و مدیریت جامعه را از ارکان اصلی جامعه دانست که ذیل درس‌آموزی از تاریخ می‌توان گره‌های اجتماعی موجود را گشود.

کاظم شاملو رییس خبرگزاری ایرنا نیز با تبیین  ۴ ساحت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در زندگی بشر، اجرای دموکراسی در حوزه اقتصاد و سیاست را امری دشوار و پیچیده عنوان کرد و افزود: ثروت و قدرت دو نمود ساحت سیاسی و اقتصادی بوده که در ذات خود میل به افزایش و فربه‌شدن دارند و به‌طور طبیعی ایجاد دمکراسی در این حوزه‌ها دشوارتر از ساحت اجتماعی و فرهنگی است.

وی در ادامه گفت: نهادهای قدرت و ثروت در مقابل اموری که قصد ایجاد محدودیت برای این دو حوزه را دارد، گاهی با شدت وارد عمل می‌شوند که این موارد می‌تواند باعث کاهش مشارکت مردم و نخبگان شود، درحالی‌که انتظار جامعه از نخبگان ایفای نقشی تعیین‌کننده در هدایت امور  و حضور فعالانه‌تر در عرصه امور جامعه است.

در این نشست دکتر سعید عطار، دکتر ملیحه علی‌مندگاری، دکتر نسرین بابائیان، دکتر مجتبی ملک افضلی، دکتر سمانه اسعدی از اعضای هیات‌علمی دانشگاه یزد، محمدحسین متقی نماینده گروه لیدخبر و فاطمه زارع کارشناس پژوهشی دبیرخانه کانون‌های تفکر دانشگاه یزد نیز حضور داشتند.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha