انتخابات ریاست جمهوری سوریه از نگاهی دیگر

بنا بر اعلام مقام های سوری، از میان سه نامزد این انتخابات، بشار اسد رییس جمهوری ۵۵ ساله کنونی، با کسب ۹۵.۱درصد آرا برای یک دوره هفت ساله دیگر به عنوان رییس جمهوری این کشور عربی انتخاب شد.

"حموده صباغ" رییس مجلس سوریه صبح جمعه گذشته در این خصوص گفت، از مجموع ۱۴ میلیون و ۲۳۹  شرکت کننده، ۱۳ میلیون و ۵۴۰ هزار و ۳۶۰ نفر به بشار اسد رای دادند . در این انتخابات "محمود مرعی" نامزد مخالفان دولت نیز  ۴۷۰ هزار و ۲۷۶ رأی (۳.۳ درصد) را به دست آورد.عبدالله سلوم عبدالله" دیگر رقیب اسد هم ۲۱۳ هزار و ۹۶۸ رأی ( ۱.۵ درصد) را از آن خود کرد .اسد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۴ موفق شده بود  ۸۹ درصد آرا را کسب کند.

سوالی که مطرح می شود این است که آیا این میزان مشارکت مردمی پیش بینی می شد و کسی تصور می کرد بشار اسد با وجود این همه تبلیغات منفی ضد او در رسانه های بین المللی این تعداد رای را بدست آورد و حتی بیش از دوره قبل؟

وزارت کشور سوریه پیش از برگزاری این انتخابات اعلام کرده بود، ۱۸ میلیون و ۱۰۷ هزار و ۱۰۹ نفر در داخل و خارج سوریه واجد شرایط برای رای دادن هستند. با این مقدمات باید گفت حدود چهار میلیون نفر از واجدان شرایط برای رای دادن در این انتخابات شرکت نکردند که این خود نشان می دهد شرکت مردم در این انتخابات آنگونه که برخی رسانه های منطقه ای و بین المللی خبر داده بودند، اجباری نبود .

برای اینکه درک درستی از این انتخابات داشت باید به چند روز پیش از برگزاری آن و شرایط سوریه بویژه پایتخت این کشور پیش از برگزاری انتخابات برگشت. مقام های سوری از میان۵۱ نفر ثبت نام کرده برای نامزدی در این انتخابات، بشار اسد، محمود مرعی و عبدالله سلوم عبدالله را حائز شرایط برای نامزدی تشخیص داده و در نتیجه رقابت بین این سه نامزد صورت گرفت.

خبرنگار اعزامی ایرنا روز یکشنبه یعنی سه روز پیش از برگزاری انتخابات وارد دمشق شد. آن زمان هنوز سکوت انتخاباتی حکمفرما نبود و نامزدها مشغول تبلیغات بودند و عکس های هر سه نامزد در خیابان ها خودنمایی می کرد اما چیزی که از همان ابتدا جلب توجه می کرد، بیشتر بودن تعداد پوسترهای تبلیغاتی بشار اسد در مقایسه با سه نامزد دیگر بود.

ممکن است این سوال پیش بیاید که بشار اسد مبالغ زیادی برای این انتخابات هزینه کرده بود اما واقعیت این است که بسیاری از این پوسترها را افراد یا شرکت هایی در حمایت از بشار اسد چاپ کرده و حتی نام خود را زیر آن پوستر با عنوان " تقدیمی آقای .... یا شرکت ...."چاپ کرده بودند.از سوی دیگر برای دو نامزد دیگر هم پوستر یا بنرهایی که چاپ شده بود، بعضا نام و امضاء حک شده بود.

مشاهدات میدانی خبرنگار ایرنا در دمشق حاکی از آن بود که بیشتر جوانان طرفدار بشار اسد بودند ؛آن ها کاروان های خودرویی هم به راه می انداختند و در شعارهایی خود تاکید می کردند که راه را به او به پایان می رسانند.آن ها بازگرداندن امنیت به کشور را یکی از دلایل مهم حمایت خود از اسد می دانستند.شاید یکی دیگر از دلایل رای دادن به او احساس نیاز به ثبات و آرامش در کشور بوده باشد.

در دانشگاه دمشق در هر یک از شعبه ها نمایندگانی از میان دانشجویان از سوی سه نامزد برای نظارت بر انتخابات حضور داشتند و تصویر و نام نامزدی که نمایندگی از او را بر عهده داشتند، بر پیراهن های آن ها نقش بسته بود اما گویی آن ها که خود در میدان بودند نیز به خوبی می دانستند نامزد مورد حمایتشان چندان شانسی برای پیروزی با حضور فردی همچون اسد ندارد.محمود مرعی یکی از سه نامزد این انتخابات نیز در پاسخ به سوال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه شانس پیروزی خود را چگونه ارزیابی می کنید و اگر در این انتخابات برنده نشوید، حاضرید به عنوان وزیر یا یک نیروی اجرایی با دولت رییس جمهوری آینده همکاری کنید گفت: این مردم هستند که تعیین می کنند چه کسی رییس جمهوری باشد، ما به رای مردم احترام می گذاریم و برای پیشرفت کشور حاضریم هر کاری بکنیم.

خبرنگار ایرنا در روز رای گیری همراه با یک هیات رسانه ای خارجی و همچنین به صورت فردی اقدام به بازدید از مراکز رای گیری کرد .تقریبا در همه شعبه های رای گیری مشخص بود مردم چه گرایشی دارند و حتی برخی عکس های بشار اسد را در بیرون از ساختمان های محل رای گیری با خود حمل می کردند و از اعلام حمایت خود از بشار اسد حتی در زمان سکوت انتخاباتی ابایی نداشتند.

نکته قابل توجه در خصوص حمایت مردمی از بشار اسد در منطقه غوطه دمشق و در استان ریف دمشق بود .جایی که با ورود به آن ویرانه های ناشی از ۱۰ سال جنگ خودنمایی می کرد و حتی برخی مخالفان ، حکومت بشار اسد را به بمباران شیمیایی این مناطق متهم کرده بودند.

در بازدید خبرنگار ایرنا از این منطقه که یکی از کانون های درگیری نیروهای دولتی با تروریست ها و افراد مسلح طی ۱۰ سال گذشته بوده، اثری از ناامنی مشاهده نمی شد هرچند که ساختمان های زیادی که تقریبا همه از جنس بتون آرمه بود، ویران و بسیاری از خانه ها خالی از سکنه شده بود. در این منطقه مردم حضور پررنگی در انتخابات داشتند و بیرون از مراکز رای گیری در حال پایکوبی وخواندن آواز و اعلام حمایت از بشار اسد بودند.

یکی از مغازه داران منطقه غوطه شرقی که جوانی حدودا ۳۵ ساله بود و لوازم الکتریکی می فروخت، به خبرنگار ایرنا گفت، در زمان درگیری ها به لبنان رفته بودم اما مدتی است که بازگشته ام، مردم کم کم در حال بازگشتن به خانه های خود هستند. وی افزود، امید به زندگی در این منطقه در حال افزایش است و مردم کم کم در حال مرتب کردن خانه ها و محله های خود هستند.

پیرمردی حدودا ۷۵ ساله نیز در گفت و گو با ایرنا گفت، اینجا قبل از ورود افراد مسلح که از جاهای دیگر آمده بودند، بهشت بود، بهشت خداوند بر روی زمین همینجا بود، به حدی درخت بادام در منطقه وجود داشت که در فصل تابستان آسمان را نمی توانستیم ببینیم اما آن ها همه جا را ویران کردند؛ به امید خدا دوباره کشور خود را می سازیم.

خبرنگاران از چند روز پیش از برگزاری انتخابات این سوال را مطرح می کردند که بشار اسد در چه ساعتی و در کدام مرکز رای گیری رای خود را به صندوق خواهد انداخت اما هیچ کس به پاسخ درستی دست نیافت و خود سوری ها می گفتند مشخص نیست .صبح روز چهارشنبه رسانه های دولتی سوریه اعلام کردند اسد همراه با اسما همسرش در شهر دوما واقع در استان ریف دمشق حاضر شد و رای خود را به صندوق انداخت. دوما یکی از مهم ترین شهرهای استان ریف دمشق است و در فاصله ۹ کیلومتری دمشق قرار دارد.

بشار اسد با رها کردن مراکز رای گیری در پایتخت، به دوما رفت ، شهری که نزدیک به یک دهه کانون حضور افراد مسلح و تروریست ها بود. هنگام رای دادن اسد و همسرش، گروهی از مردم شعار می‌دادند: "بشار، جانمان را فدایت می‌کنیم."بشار اسد نیز پس از انتقاد از کشورهای غربی به خبرنگاران گفت "بیشتر آنها تاریخ استعماری طولانی دارند." "ما چنین رفتاری را نمی‌پذیریم."

«بشار الجعفری» معاون وزیر خارجه سوریه نیز در این خصوص گفت،حضور «بشار اسد» در شهر «دوما» برای رأی دادن در جریان انتخابات ریاست جمهوری، اوج اعلام پیروزی بر تروریسم و حامیان آن بود.

نکته قابل توجه در روز رای گیری حضور گسترده مردم در مراکز رای گیری بود.ساعت شروع انتخابات هفت صبح اعلام شده بود اما بنا بر اعلام یکی از مسئولان دانشکده مهندسی دانشگاه دمشق، دانشجویان از ساعت ۶ و نیم صبح برای رای دادن صف بسته بودند. البته صف بستن به صورت ستونی و همچنین ماسک زدن برای در امان ماندن از کرونا ، بیشتر در دانشگاه ها به چشم می خورد اما در مراکز دیگر مردم در ساختمان ها تجمع کرده و کمتر شخصی مشاهده می شد که ماسک بر صورت زده باشد. صف بستن مقابل مراکز رای گیری مختص دانشگاه ها نبود، تقریبا در همه شعبه ها شمار زیادی مردم به چسم می خوردند که منتظر رسیدن نوبتشان برای رای دادن بودند.

کاغذها برای نوشتن نام نامزدها بسیار ساده طراحی شده بود و افراد بی سواد وکم سواد هم به راحتی و بدون اشتباه می توانستند نامزد خود را انتخابا کنند. این برگه ها شامل یک قطعه کاغذ در قطع a۵  که روی آن نام و تصویر سه نامزد چاپ شده بود و هر کس می بایست زیر عکس نامزد مورد حمایتش را علامت بزند و یک پاکت که برگه رای در آن قرار داده می شد و به صندوق انداخته می شد.

قرار بود این انتخابات ساعت ۱۹ به وقت محلی به پایان برسد اما بنا بر اعلام مقام های سوری به دلیل ازدحام مردم در مراکز رای گیری به مدت پنج ساعت و تا ساعت ۲۴ تمدید و پس از آن شمارش آرا آغاز شد و در نهایت حدود ۳۲ ساعت پس از پایان انتخابات نتایج رسمی آن اعلام شد تا جهان بداند بشار اسد تا 7 سال دیگر همچنان در راس هرم قدرت در سوریه حضور خواهد داشت.