معصومه رشیدی روز شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: رسانه‌ها باید به طرز چشمگیری مردم را از دلایل آلودگی و منابع آلاینده هوا به ویژه در مواقع بحرانی آگاه سازند.
وی ادامه داد: رسانه‌ها، نقش مهمی در همکاری میان نهادهای مختلف دولتی و غیر دولتی در زمینه کاهش آلودگی هوا، انجام فعالیت سازمان یافته در جهت آموزش، افزایش دانش درباره تهدیدهای منابع آلوده کننده هوا دارند.
به تاکید وی نقش رسانه‌ها برای آگاهی بخشی نسبت به پدیده کیفیت کنونی و آینده محیط زیست و انعکاس اقدامات مسوولان در راستای جلوگیری از آلودگی هوا، بسیار اهمیت دارد.
این پژوهشگر رسانه خاطرنشان کرد: بسیاری از افراد در شهرهای با آلودگی بسیار زیاد، از دلایل و تأثیرات جدی آلودگی هوا آگاه نیستند و این می‌تواند تا حدودی مربوط به پوشش رسانه‌ای باشد که منعکس کننده شواهد و مدارک جاری نیست.
وی اظهار داشت: مطالعات متعدد، اهمیت رسانه‌ها برای انتقال اطلاعات مربوط به مشکلات زیست محیطی را ثابت کردند که در آن سطح استفاده از منابع اطلاعاتی و کانال‌های ارتباطی مانند تلویزیون، اینترنت و رسانه‌های اجتماعی به عنوان رایج‌ترین منابع موجود، به طور معنی داری با آگاهی در مورد آلودگی هوا همراه بوده است.
رشیدی اضافه کرد: امروز جهان با مشکلات زیست محیطی متفاوتی مانند تغییرات آب و هوایی، کاهش لایه ازن، گسترش کویر، گرم شدن کره زمین، انقراض گونه‌های حیاتی و از میان رفتن جنگل‌ها روبروست که بسیاری از آنها از رفتارهای غیرمسوولانه نسبت به محیط زیست ناشی می‌شود.
وی تصریح کرد : آلودگی هوا، یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی است که نه تنها سلامت انسان بلکه همه موجودات زنده را به خطر می‌اندازد و این آلودگی زمانی رخ می‌دهد که غلظت گازها و ذرات مضر در هوای تنفسی آنها افزایش یابد.
این مدرس دانشگاه یادآور شد: ذرات معلق هوا که مخلوطی پیچیده از ذرات جامد و مایع متشکل از موادآلی و معدنی هستند، بیش از هر نوع آلاینده‌های دیگر، افراد را تحت تأثیر قرار داده تا با دور زدن غشای مخاطی انسان، مشکلات و بیماری‌های مختلفی قلبی، عروقی مانند آسم، کاهش عملکرد ریه و افزایش نشانه‌های تنفسی را سبب شود.
رشیدی خاطرنشان کرد: از آنجا که فعالیت‌های انسان به عنوان عامل اصلی آلودگی هوا محسوب می‌شود؛ بنابراین برای مقابله با آن باید توجه بیشتری به علوم اجتماعی شود.
وی تاکید کرد: نکته اصلی در این مساله تأکید بر این واقعیت است که کیفیت کنونی و از جمله کیفیت آینده محیط زیست، به آگاهی محیطی و نگرش‌ها و رفتارهای سازگار با محیط بستگی دارد.
وی با بیان اینکه آگاهی از بیدار بودن، مطلع بودن و هوشیار بودن متمایز است بیان کرد: آگاهی زیست محیطی به دانش موجود درباره محیط طبیعی یک فرد یا جامعه و آگاهی زیست محیطی به توانایی تشخیص پدیده‌ها، وابستگی آنها به یکدیگر و دلیل و یا تأثیرات بالقوه آنها اشاره دارد و فقط ذکر برخی اقدامات زیست محیطی نیست.
رشیدی بیان کرد: مطالعات متعدد نشان می‌دهد، آگاهی و نگرش به یکدیگر وابسته هستند که دومی با رفتار مرتبط است و در این زمینه نقش رسانه‌ها، برای آگاهی بخشی نسبت به این پدیده و انعکاس اقدامات مسوولان در راستای جلوگیری از آلودگی هوا، بسیار اهمیت دارد.
این پژوهشگر رسانه خاطرنشان کرد: گزارش جدید یک مؤسسه بهداشت عمومی مستقر در آمریکا می‌گوید، رسانه‌های جنوب و جنوب شرقی آسیا با گزارش سطحی، ناکافی یا نادرست این معضل، نتوانسته‌اند درک عمیقی از مخاطرات آلودگی هوا به وجود آورند و اکثر اخبار پیرامون آلودگی هوا، اطلاعات مربوط به تأثیرات عمده بر سلامتی و یا تأثیر مهم و عمقی آن بر روی جمعیت‌های آسیب‌پذیر را حذف کرده‌اند.
وی تصریح کرد: آگاهی بخشی رسانه‌ها به عموم مردم اجتناب ناپذیر است زیرا اگر چنین اقدامی صورت نگیرد، نخست به شایعه‌سازی‌های گسترده از جنس اخیر آن در رسانه‌های اجتماعی منجر می‌شود که استفاده از سوخت مازوت به جای گاز در نیروگاه‌های اطراف تهران، کرج، اصفهان و اراک محور اظهار نظر کاربران قرار گرفت و بارها توسط برخی مسوولان و وزارت‌خانه‌ها تایید و توسط برخی دیگر تکذیب شده است.
رشیدی گفت: اقداماتی که برخی موارد، شهروندان با میل و رغبت بیشتری در مقایسه با تدابیر ناآگاهانه مسوولان انجام می‌دهند چرا که با جان و دل عمق فاجعه را درک کرده و دیگر خود را مسوول نجات جان خود و عزیزان‌شان می‌دانند.
مدرس علوم ارتباطات دانشگاه جامع علمی کاربردی استان اصفهان بیان کرد: شهروندان می‌دانند که همیشه مقصر آلودگی هوا آنها نیستند، زمانی به دلیل استفاده بیش از حد از اتومبیل‌های شخصی و حال به دلیل استفاده مصرف بسیار زیاد گاز و می‌دانند که افزایش آلاینده‌ها و سایر عوامل تشدید کننده آلودگی هوا چون مازوت، خطر ابتلا به کرونا را چند برابر می‌کند.
بر اساس گزارش مرکز ملی تغییر هوا و اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، اصفهان در بین هشت کلانشهر ایران (شامل تهران، اصفهان، مشهد، تبریز، کرج، اهواز، شیراز و اراک) رتبه نخست آلودگی هوا را دارد.
عوامل متعددی در سال‌های گذشته برای منشاء آلودگی هوای اصفهان نام برده شد از جمله آن می‌توان به صنایع بزرگ و کوچک آلاینده، کانون‌های گرد و غبار در مناطق کویری داخل و خارج استان، خشکی رودخانه زاینده رود و تالاب بین المللی گاوخونی، تردد خودروهای دودزا، افزایش خودروهای تک سرنشین، استفاده از سوخت مازوت و استفاده از وسایل گرمایشی گازسوز اشاره کرد.
نظر شما