به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، منشور ملل متحد راهکار و چارچوبی برای تنظیم مناسبات بین کشورها از بعد از جنگ دوم جهانی بوده است با این حال با وجود حقوق ویژه ای که پنج قدرت اتمی در این چهارچوب از آن برخوردارند با این حال این کشورها به همین هم قانع نیستند و با تفسیر به رای مواد منشور ملل متحد اهداف و سیاست‌های خود را پیگیری می‌کنند، سیاستی که تازه ترین نمونه‌آن توجیه حملات آمریکا به مواضع گروه‌های مقاومت در مرز سوریه و عراق است.
پنتاگون روز یکشنبه ۶ تیر ادعا کرد که ارتش ایالات متحده با انجام حملاتی هوایی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق و سوریه را هدف قرار داده است، و اعلام کرد این حملات اقدامی دفاعی و واکنش به حملات پهپادی اخیر به اماکن و پایگاه‌های ایالات متحده و کارکنان آن در عراق بوده است.
این اطلاعیه در ادامه هشدار داد که حملات شامگاه یکشنبه نشان داد که جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده در دفاع از کارکنان آمریکا تردید ندارد و صریح است. در انتهای اطلاعیه پنتاگون آمده بود: با توجه به تداوم مجموعه حملات گروه‌های مورد حمایت ایران به منافع ایالات متحده در عراق، رئیس جمهور فرمان به اقدامات نظامی بیشتر برای اختلال در این حملات و ممانعت از آنها داده است.
جو بایدن رییس جمهور آمریکا بعد از این حملات به طور رسمی دلایل خود را در خصوص حمله هوایی به شبه نظامیان در مرز سوریه و عراق که ادعا می شود مورد حمایت ایران هستند به کنگره اطلاع داد و تاکید کرد که این اقدام در راستای تامین امنیت نیروها و بازدارندگی ایران و نیروهای وابسته به آن انجام شده است. جو بایدن به کنگره گفته است، ایالات متحده آماده است تا اقدام بیشتر، در صورت لزوم و متناسب، برای مقابله با تهدیدات یا حملات بیشتر انجام دهد.
از سوی دیگر سفیر آمریکا در سازمان ملل روز ۸ تیرماه در نامه ای به شورای امنیت مدعی شد کرد که حملات اخیر هوایی این کشور به شبه نظامیان مورد حمایت ایران در مرز سوریه و عراق برای بازداشتن ایران و این نیروها از انجام حملات بیشتر به اماکن، تاسیسات و نیروها آمریکایی است.
لیندا توماس گرین‌فیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل، در این نامه تاکید کرده است، در این حملات هوایی، تاسیسات شبه نظامیانی که عامل حملات پهپادی و راکتی به اماکن و نیروهای آمریکایی در عراق بودند، هدف گرفته شد. سفیر آمریکا در این نامه نوشته است، این واکنش نظامی پس از مشخص شدن ناکافی بودن گزینه‌های غیر نظامی برای مقابله با این تهدید انجام شد و هدف آن کاهش تنش در وضعیت و جلوگیری از حملات بیشتر بود.
بر اساس ماده ۵۱ منشور ملل متحد، در صورتی که یک عضو ملل متحد مورد تجاوز مسلحانه واقع شود، هیچ یک از مقررات این منشور به حق طبیعی دفاع مشروع انفرادی یا اجتماعی تا موقعی که شورای امنیت اقدام لازم برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به عمل آورد لطمه وارد نخواهد آورد.
بر اساس این ماده، اقداماتی را که اعضاء برای‌اجرای حق دفاع مشروع به عمل می‌آورند باید فوراً به شورای امنیت اطلاع دهند، ولی این اقدامات به هیچ وجه در اختیارات و وظایفی که شورا بر طبق این منشور دارد و به موجب آنها در هر موقع روشی را که برای حفظ و یا اعاده صلح و امنیت بین‌المللی لازم می‌داند می‌توانند اتخاذ کند تأثیری نخواهد داشت.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل، در پاسخ به نامه اخیر نماینده دائم آمریکا، اتهامات وارده به ایران را رد و با نقض منشور قلمداد کردن حمله اخیر آمریکا به سوریه و عراق، این حملات را شدیدا محکوم کرد.
مجید تخت روانچی در این زمینه نامه ای به رئیس شورای امنیت ارسال و اعلام کرد که من چندین بار در گذشته، از جمله در نامه‌های خود به رئیس شورای امنیت، به صراحت گفته‌ام که جمهوری اسلامی ایران در هیچ حمله مسلحانه‌ای از سوی هیچ نهاد یا فردی علیه کارکنان یا تأسیسات آمریکا در عراق، دخالت مستقیم یا غیرمستقیم نداشته است. بنابراین، هر گونه تلاش برای نسبت دادن تصریحی یا تلویحی چنین اتهامی به ایران، نادرست و فاقد حتی بدیهی‌ترین اطلاعات قابل اطمینان برای اثبات بوده و کاملاً بی‌اساس است و به همین خاطر ما با قاطعیت چنین ادعاهایی را رد کرده و از نظر حقوقی آنها را باطل و فاقد هر گونه اثری می‌دانیم.
روانچی تاکید کرد که جمهوری اسلامی ایران تفسیر دلبخواه آمریکا از ماده ۵۱ منشور سازمان ملل برای توجیه حمله نظامی غیرقانونی خود در ششم تیر ۱۴۰۰ به سوریه و عراق را قاطعانه رد کرده و این اقدامات غیرقانونی را که نقض حاکمیت دو کشور منطقه است، شدیداً محکوم می‌کند.
وی یادآورشد: این استدلال آمریکا که چنین حملاتی برای «بازداشتن» جمهوری اسلامی ایران و به اصطلاح «گروه‌های شبه نظامی مورد حمایت ایران» از انجام حملات بیشتر به کارکنان یا تأسیسات آمریکا در عراق انجام شده است، مبنای واقعی یا قانونی ندارد؛ چون صرفاً بر یک تفسیر دلبخواه از ماده ۵۱ منشور سازمان ملل بنا شده است و به همین خاطر، این حملات آمریکا نقض آشکار حقوق بین الملل، بویژه ماده ۲ منشور سازمان ملل است.
سفیر کشورمان تأکید کرد که تلاش اخیر آمریکا برای متهم کردن دیگران در منطقه برای سرپوش گذاشتن بر فعالیت‌های غیرمسئولانه و بی‌ثبات کننده یا منحرف کردن اذهان از اقدامات نظامی غیرقانونی و ماجراجویانه اش در منطقه، محکوم به شکست است.
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، نیز در واکنش به این حملات، آمریکا اقدامات اینگونه را به برهم زدن امنیت منطقه نامید.
بسیاری از کارشناسان معتقدند حملات اخیر واشنگتن به مواضعی در مناطق مرزی سوریه و عراق نه تنها کاخ سفید را حتی یک قدم به اهدافش نزدیک نمی‌کند که به گفته بسیاری از کارشناسان مسائل بین الملل آمریکا را بیش از پیش در گرداب خودساخته در منطقه گرفتار می‌کند.
مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق، از حملات آمریکا انتقاد کرده و این حملات را نقض آشکار وغیرقابل قبول حاکمیت و امنیت ملی عراق دانست.
نکته قابل تامل و البته امیدوار کننده اینکه دولت کنونی آمریکا پیشرفت‌های غیرقابل انکاری در مقایسه با دولت پیشین‌آمریکا درخصوص رعایت قوانین و مقررات بین المللی داشته است. واقعیت این است که دولت پیشین آمریکا اساسا هیچ اعتنایی به قوانین و مقررات بین المللی نداشت و ابایی هم از اعلام این موضوع نداشت که هیچ ارزشی برای نهادها و مقررات بین المللی قائل نیست. اما دولت کنونی این کشور خود را ملتزم به قوانین و مقررات بین المللی می‌داند و در عین حال تلاش می کند اقدامات خود علیه دیگر کشورها را مستند به تفاسیر مطلوب خود کرده وبرای رفتارها اقدامات غیرقانونی و غیرمسئولانه توجیهات حقوقی بتراشد.
با این حال نباید فراموش کرد که اقدام آمریکا نه تنها با تفسیر به رای اصل ۵۱ قابل دفاع نیست بلکه این کشور با اقدامات خود اصول و قواعد آمره بین المللی همچون عدم مداخله در امور داخلی و عدم توسل به زور را نقض کرده است.
نظر شما