هرگاه که بحث خرید خودروی دست‌دوم پیش می‌آید، اغلب با چالش‌های مربوط به کارشناسی خودرو برمی‌خوریم. اینکه مثلاً باید مراقب چه مواردی باشیم و به کدام گزینه‌های بیشتر دقت کنیم و از این دست هشدارها. درواقع تمام حواشی مربوط به خرید خودروی دست‌دوم را تا قبل از معامله خودرو بررسی می‌کنیم. حالا این دفعه می‌خواهیم نگاهی به فرایند بعد از معامله خودرو بیآندازیم.
باید اعتراف کنیم که وقتی قرار باشد سراغ خرید یک خودرو برویم، بیشتر از همه نگران مسائل و مشکلات فنی آن هستیم. اینکه خدای نکرده محصولی که دست رویش گذاشته‌ایم تصادفی نباشد و یا در قسمت‌های مهم بدنه‌اش صافکاری و رنگ نشده باشد. یا اینکه از نظر فنی شما را با دردسر بزرگی روبرو نکند و از این دست دغدغه‌ها. اما نکته‌ای که اغلب از آن غافل می‌شویم، موارد بعد از کارشناسی خودرو است. مواردی که بیشتر حول و حوش بحث حقوقی می‌شود.
اجازه بدهید کمی ساده‌تر بگوییم؛ وقتی تمام فکر و ذکر شما به‌عنوان یک خریدار پیدا کردن عیب و ایراد فنی و ظاهری باشد، یعنی شما نگران عواقب بعدی مربوط به فروش این خودرو هستید. در حالی که در پروسه معامله ماشین اگر روی مواردی مانند جزئیات سند و صحت مدارک متمرکز نشوید، آن وقت است که به مراتب ضرر و زیان بیشتری را متوجه خودتان کرده‌اید. این مطلب را با حوصله و تا انتها بخوانید تا متوجه شوید خرید یک خودروی دست‌دوم غیر از مسائل فنی، نیازمند مسائل دیگری هم هست.
منظور از مدارک چیست؟
فرض کنید که کارشناسی خودرو را انجام داده‌اید و صحت فنی خودرو برای شما محرز شده است. اولین کاری که در این مرحله باید انجام دهید، بررسی مدارک خودروی موردنظرتان است.
ابتدا برگ سبز را بررسی کنید. این همان شناسنامه مورد قبول نیروی انتظامی است که در آن شماره پلاک و شماره شاسی خودرو درج شده است. هرگز زیر بار این موضوع نروید که به برگ سبز نیازی نیست.
مدرک بعدی که باید برایتان مهم باشد، سند خودرو یا همان برگ کمپانی است. این سندی است که درواقع نشان می‌دهد خریدار اولیه خودرو چه کسی و تاریخ خریداری آن به چه صورت بوده است. هم‌چنین نوع سند خریداری‌شده مانند نقدی و لیزینگی نیز در برگ کمپانی درج می‌شود. به عبارت دیگر شما در این مرحله متوجه می‌شوید که آیا مالک قبلی روی این سند درخواست وام خرید خودرو داشته است یا خیر.
در آخر باید یکی از چالشی‌ترین مدارک موجود را بررسی کنید که آن هم سند رسمی دفترخانه‌ای است. این روزها که مشاجره سازمان ثبت و نیروی انتظامی درباره سند خودرو بالا گرفته، شما سعی کنید هر دو سند یعنی بزرگ سبز و سند قطعی دفترخانه‌ای را داشته باشید. درمورد گزینه سند دفترخانه‌ای این موضوع اهمیت فراوانی دارد که بدانید مالک حقیقی خودرو چه فرد و یا حتی چه افرادی هستند.
مدرک دیگری که به آن نیاز دارید، برگ مفاصا حساب شهرداری است. یادتان باشد این سند اشاره به تسویه حساب مالیات و عوارض سالانه مالکیت خودرو دارد. اگر فروشنده به دلیلی از ارائه این مدرک سر باز بزند یعنی پرداخت آن در آینده از جیب شما خواهد بود.
برگ عدم خلافی هم که از واجبات معامله خودرو است. در این مورد خبر خوب این است که فروشنده در مراکز معاینه فنی مجبور به ارائه رسید پرداخت آخرین مبلغ خلافی خودروی خود است و به عبارت دیگ در این زمینه راه فراری ندارد.
اگر در لحظه معامله خودرو، فروشنده وکیل خود را فرستاد، تعجب نکنید. این یک کار خلاف قانون نبوده است. با این حال شما باید آگاهانه رفتار کنید و وکالتنامه را با دقت بخوانید. در این سند قضائی باید به روشنی ذکر شده باشد که موضوع وکالت شامل شماره‌گذاری و تنظیم سند قطعی خودرو بوده است. در غیر اینصورت در دفترخانه به مشکل جدی برمی‌خورید.
آخرین چیزی که به آن نیاز دارید، مدارک هویتی است. چیزی که البته فقط قرار نیست از فروشنده طلب کنید. خود شما نیز نیاز به اصل کارت ملی، شناسنامه و یا اجاره نامه، قولنامه و سند رسمی منزلتان دارید. ترجیحاً یکی از قبوض آب و برق یا دفترچه بیمه را هم به همراه خودتان داشته باشید.
قولنامه بنویسید
یک بار دیگر از ابتدا شروع می‌کنیم. شما از طریق یکی از رسانه‌ها مانند آگهی روزنامه و یا سایت‌های خرید و فروش اینترنتی و یا حتی توصیه دوستان، خودرویی را برای خرید انتخاب کرده‌اید. برای اطمینان از سلامت فنی و ظاهری خودرو سراغ یکی از شرکت‌هایی که خدمات کارشناسی سیار خودرو ارائه می‌دهند، رفته‌اید. در گام بعدی قیمت نهایی و مورد توافقتان را با چانه‌زنی به دست آورده‌اید. سپس با در دست داشتن کلیه مدارک به مراکز تعویض پلاک می‌روید و انتقال خودرویتان را انجام می‌دهید.
اما گویا یک چیزی این وسط جا مانده است. بله، یک گام تا پیش از نهایی کردن تعویض پلاک نیاز دارید که همه‌چیز را ثبت کنید. به این کار نوشتن قولنامه می‌گویند. برخلاف تصور نوشتن قولنامه کار سخت و حرفه‌ای نیست. دو برگ تهیه می‌کنید و مشخصات خریدار و فروشنده به همراه آدرس و شماره تماس را درج می‌کنید. مشخصات کامل خودرو مانند شماره شاسی و موتور را هم می‌نویسید. سپس مبلغ نهایی معامله را تعیین می‌کنید و دست آخر مبلغی را که به‌عنوان بیعانه پرداخت کرده‌اید را هم درج می‌کنید. یک نکته طلایی که باید در قولنامه رعایت کنید، بحث زمان مراجعه به مرکز تعویض پلاک است که اغلب افراد آن را فراموش می‌کنند. اگر احساس می‌کنید که طرف شما در آستانه ترک میز مذاکره است، مبلغی را به‌عنوان ضرر و زیان فسخ معامله حساب کنید.
گام آخر چیست؟
تا پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک باید خودرو را در یک محل منصفانه پارک کنید. به عبارت دیگر خودرو نباید در مکانی متعلق به خریدار و یا فروشنده باشد. طبق یک سنت قدیمی خودروی موردنظر را به یک پارکینگ مورد توافق می‌برند. با نصف کردن فیش پارکینگ، تحویل خودرو تنها با ارائه دو تکه فیش فوق میسر است. یک راه ساده‌تر هم وجود دارد که بعضی از افراد سوئیچ و مدارک را به یک طرف و فیش را به یک طرف دیگر تحویل می‌دهند.
حالا وقت تعویض پلاک است
شما تا اینجای کار همه مراحل مربوط به کاشناسی و معامله خودرو را انجام داده‌اید. پس حالا وقت آن است که خودروی موردنظرتان را با پلاک شخصی‌تان تحویل بگیرید. اگر کلیه موارد فوق را با دقت انجام داده باشید و همه مدارک هم موجود باشد، آن وقت زمان طولانی را در مرکز تعویض پلاک هدر نخواهید داد.
م. خ
نظر شما