به گزارش ایرنا از نور نیوز تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا موضوعی است که در بازه‌های زمانی مختلف اقداماتی درباره آن از سوی دو طرف انجام شده است. در اواخر دوره اوباما فارغ از روند مذاکرات هسته‌ای، مذاکراتی شکل گرفت که منجر به آزادی ۴ زندانی دو تابعیتی ایرانی- آمریکایی و ۷ زندانی ایرانی شد و کاخ سفید علاوه بر این، حکم استرداد ۱۱ ایرانی دیگر را نیز لغو و طلب ۱.۷ میلیارد دلاری ایران بابت پرونده موسوم به «FMS» را نقدا پرداخت کرد.
لندن نیز برای انجام عملیات تبادل با هدف آزادسازی نازنین زاغری جاسوس ایرانی-انگلیسی در ازای پرداخت طلب کشورمان در پرونده موسوم به «IMS» به مبلغ ۳۹۰ میلیون پوند اعلام آمادگی کرد و مذاکرات تهران-لندن آغاز شد.
پس از انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا، ترامپ با انتقاد شدید از اقدامات اوباما ادعا کرد قادر است تمام زندانیان آمریکایی در ایران را بدون پرداخت مبلغی آزاد کند و با قلدری نه تنها روند شکل گرفته میان دو طرف را برهم زد، بلکه موجب اخلال در روند مذاکرات تهران-لندن نیز شد.
با آغاز کار بایدن اما؛ کاخ سفید با ادعای اولویت داشتن موضوعات و پرونده‌های حقوق بشری بر موضوعات سیاسی، خواستار از سر گیری مذاکرات در خصوص تبادل زندانیان شد و لندن نیز درخواست کرد به صورت هم‌زمان مذاکرات درباره آزادسازی نازنین زاغری نیز آغاز شود.
با پذیرش ایران، گفت و گوهای غیرمستقیم پیرامون تبادل ۴ ایرانی در برابر ۴ آمریکایی به علاوه پرداخت ۷ میلیارد دلار از مطالبات بلوکه شده ایران در سایر کشورها با آمریکا و مذاکره با انگلیس برای آزادسازی نازنین زاغری آغاز و تا حصول توافق نهایی ادامه یافت.
ایران از ابتدای شکل‌گیری این روند اعلام کرد که موضوع مبادله زندانیان هیچ ارتباطی به مذاکرات احیای برجام نداشته و رویکرد تهران در این زمینه تنها معطوف به پیگیری موضوعات حقوق بشری و انسان‌دوستانه است.
در این میان و پس از توقف مذاکرات وین در پایان دور ششم، به یک‌باره آمریکا بر خلاف ادعاهای اولیه، مذاکرات وین را به این فرآیند گره زد و با این استدلال که پرداخت طلب ۷ میلیارد دلاری فرصت تنفس به ایران خواهد داد و انگیزه تهران برای تداوم حضور در مذاکرات احیای برجام را کاهش می‌دهد، توافق را بر هم زد.
پس از استنکاف آمریکا از اجرای مفاد توافق، لندن نیز مجددا خواستار تحویل مراد طاهباز به سفارت سوئیس (حافظ منافع آمریکا) در تهران شد که البته به دلیل مخالفت ایران، روند تبادل با این کشور نیز متوقف شد.
در همین راستا؛ یک مقام مطلع گفت: گرچه ایران قبلا با اهداف حقوق بشری انسان‌دوستانه از موضع خود در خصوص «تبادل همه زندانیان ایرانی با همه زندانیان آمریکایی» کوتاه آمده و حاضر به تبادل‌های موردی شده بود، ولی اکنون با رفتار کثیف و تداوم عهدشکنی دولت بایدن، دیگر هیچ انگیزه‌ای از سوی ایران برای تداوم این روند وجود ندارد و لذا موضوع تبادل به شکل کنونی را به طور کلی از دستور کار خود خارج خواهد کرد.
نظر شما