دریاها و اقیانوس ها اکوسیستم هایی حساس و در عین حال بسیار مفید برای کره زمین هستند، اما توسعه زندگی صنعتی و شهرنشینی و مهمتر از همه توسعه مردوادات ملی و بین المللی، حیات این پهنه های آبی مورد تهدید قرار گرفت، در واقع ۹۰ درصد حمل و نقل کالاها از طریق دریاها و اقیناوس ها انجام می شود و حجم زیاد از مردم کره زمین از طریق این پهنه های آبی امرار معاش می کنند.
از سوی دیگر نقش بسزایی در تلطیف هوا و تعدیل دما دارند که بر این اساس، نمی توان نقش آنها را در ادامه حیات بر روی کره زمین نادیده گرفت اما امروزه با عوامل مختلفی دست به گریبان هستند که آتش سوزی شناورها و ورود انواع آلودگی از جمله مخازن سوخت و حتی بار آنها به داخل دریاها یکی از آنها است که علاوه بر اینکه حیات دریاها را تهدید می کند بلکه زیستمندان آن هم در امان نیستند.
ایران نیز با دارا بودن دو پهنه آبی بزرگ در شمال و جنوب یکی از کشورهای دریامحور است از این رو حفاظت از محیط زیست دریایی در ان باید مورد توجه قرار گیرد که در این میان نقش شیلات و عملکرد زیست محیطی بنادر بسیار حایز اهمیت است که مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست دراین باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: آتش سوزی و یا غرق شدن شناورها بالقوه عامل آلایندگی دریاها است زیرا هم محتوای بار شناورها، هم مواد تشکیل دهنده بدنه شناور و هم روغن های موتور، آب خَن و سوخت شناور از عوامل اصلی ایجاد آلودگی در دریاهاست که با بروز آتش سوزی وارد دریا می شوند.
خَن اتاقکی است در ته بدنه یک کشتی یا قایق که در آن آب جمع می‌شود تا بعداً بتوان آن را به بالا پمپ کرد، در بسیاری از کشتی‌ها، آب و روغن در خَن‌ها آمیخته می‌شود و به هنگام تمیز کردن خَن، تخلیه آن در دریاها باعث آلودگی می‌شود. امروزه به کار بردن دستگاه جداساز آب و روغن در موتورخانه کشتی‌ها در سطح بین‌المللی الزامی شده تا آب خَن پیش از ریختن به دریا تمیز شود.
محمود رضایی افزود: در جاهای مختلف دنیا بارها شاهد نشت مواد سوختی و مواد شیمیایی به دریا و آلودگی نفتی و شیمیایی ایجاد شده در دریا ناشی از آتش سوزی شناور ها بوده ایم، یکی دیگر از عواقب سوء ناشی از آتش سوزی شناورها تخلیه اضطراری بار شناور به دریا است که بسته به نوع و جنس بار اثرات زیانباری بر محیط زیست دریایی وارد می کند.
وی اظهارداشت: اگر آتش سوزی منجر به غرق شدن شناور شود که بر عواقب آن باید آسیب رساندن به بستر دریا و زیستمندان منطقه از جمله آبسنگ های مرجانی را باید اضافه کرد، این موارد علاوه بر افزایش دما و کدورت آب، باعث به خطر افتادن حیات زیستمندان منطقه حریق می شود.
رضایی ادامه داد: از دیگر مضرات آتش سوزی شناورها احتمال سرایت آتش به زیستگاه های طبیعی از جمله جنگل های حراء است که از اکوسیستم های ارزشمند ساحلی دریایی کشور محسوب می شوند که اگر از بین بروند جبران کردن تلفات آنها بسیار دشوار خواهد بود که در این فاصله حیات پرندگان آبزی و کنار آبزی و موجودات دریایی زیادی به خطر می افتد.
وی تصریح کرد: چون لنج ها معمولا از جنس چوب هستند از این رو زمانی که دچار آتش سوزی می شوند علاوه بر اینکه محیط زیست دریایی را به خطر می اندازند موجب آلودگی هوا نیز می شوند چون حوضچه های حضور این لنج ها معمولا در نزدیک مناطق مسکونی قرار دارد، همچنین امکان سرایت آتش به سایر لنج هایی که در حوضچه هستند، وجود دارد و این خطر را چند برابر می کند.
رضایی ادامه داد : در مواردی که لنج ها به دور از ساحل و حوضچه های آبی دچار آتش سوزی می شوند و در نهایت غرق می شوند که باقیمانده آنها در ته دریا جای می گیرد که ممکن است در مواردی باعث ایجاد مزاحمت در کنترل تردد سایر شناورها شود که این مساله نیز مشکل ساز و خطر آفرین خواهد بود.
وی تاکید کرد: بر اساس اصل پیشگیری بهتر درمان است، دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست بررسی عملکرد محیط زیستی بنادر تجاری و شیلاتی را در دستور کار خود قرار داده که در این روند علاوه بر بررسی امکانات و وضعیت اطفای حریق در بنادر کشور نیم نگاهی هم به وضعیت و امکانات اطفای حریق در شناور ها و تاکید بر لزوم نظارت مدیریت بنادر به امکانات اطفای حریق در شناور ها و نظارت بر رعایت پروتکل های ایمنی دارد که حداکثر تلاش برای وقوع آتش سوزی شناورها صورت گیرد و مانع وقوع خسارات جانی، مالی و زیستی در منطقه شود.
مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست اظهارداشت: در واقع در راستای وظایف حاکمیتی سازمان محیط زیست و پیرو برنامه ریزی های انجام شده برای بازرسی عملکرد محیط زیستی بنادر شیلاتی کشور با هماهنگی سازمان شیلات کشور، از بنادر شیلاتی استان های شمالی کشور، بنادر شیلاتی استان های سیستان و بلوچستان و خوزستان مورد بازرسی قرار گرفتند.
وی افزود: در مرداد ماه امسال نیز کارشناسان دفتر بررسی و مقابله با آلودگی های دریایی از بنادر شیلاتی استان بوشهر بازرسی محیط زیستی انجام دادند و ضمن بررسی وضعیت محیط زیستی این بنادر نقاط قوت و ضعف عملکرد محیط زیستی بنادر شیلاتی استان بوشهر احصا شد.
رضایی گفت: از نقاط ضعف برخی از بنادر شیلاتی کمبود تجهیزات اطفای حریق و مقابله با آتش سوزی در بنادر و شناورهای صیادی بود که متاسفانه در چند روز اخیر آتش سوزی چند لنج باری در بنادر کشور موید این مهم است که ضرورت اهتمام، همکاری و مساعدت دستگاه های ذیربط و مالکان شناور ها را دو چندان می کند، لذا با تامین تجهیزات و تامین اعتبار لازم برای تهیه و به روز کردن تجهیزات مناسب در بنادر و شناورها برخی از این حوادث قابل پیش گیری است که با اجرای آن از آلودگی دریا ناشی از این حوادث جلوگیری می شود.
مدیرکل دفتر بررسی و مقابله با آلودگی دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست تاکید کرد: این دفتر کماکان به همکاری با سازمان شیلات و سایر دستگاه های ذیربط ادامه می دهد و آماده هرگونه همکاری و مساعدت در جهت نیل به اهداف سازمانی و حفظ محیط زیست دریایی است.
نظر شما