ویروسی که مردم را تشنه مسافرت کرد

«احیای گردشگری بعد از رخوت ۲ ساله» عنوان وبیناری است که گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش‌ های خبری ایرنا برگزار کرده است. در این وبینار دکتر «شایسته مقدس» فعال گردشگری و هتلداری و استاد دانشگاه، دکتر «فرهود زعفری» فعال صنعت گردشگری و غذا و مدرس دانشگاه و دکتر «امیر اصلان زاده» فعال هتلداری و استاد دانشگاه حضور داشتند و به مباحث مختلف در حوزه گردشگری در دوره کرونا و راهکارهای آن در پساکرونا پرداختند.

یکی از کارشناسان شرکت کننده در این وبینار دکتر شایسته مقدس، فعال گردشگری مقیم کشور مالزی و استاد دانشگاه بود که در ادامه متن گفت وگو با او را می خوانیم:

گردشگری صنعتی بود که بیشترین ضربه را از کرونا خورد

دکتر شایسته مقدس در مورد صنعت گردشگری جهان در دوره کرونا گفت: در دوره کرونا صنعت گردشگری بیشترین ضربه را دید و نخستین صنعتی است که  بسته شد و آخرین صنعتی است که باز شد. در تمام دنیا به این صنعت ضربه سنگینی وارد شد. طبق گزارشی که در دسامبر ۲۰۲۰ میلادی سازمان جهانگردی ارایه داده است، حدود ۷۲ درصد سفرها و گردشگری کمتر شده است و این عدد خیلی بزرگی است. این سفرها سفرهایی است که مسافر ما یک شب اقامت می‌­توانسته داشته باشد. این کاهش باعث شده حدود ۹۰۰ میلیون نفر مسافر کمتر شود و این ۹۰۰ میلیون نفر هم عدد کمی نیست. این تعدادی که قرار بوده مسافرتی داشته باشند اما به دلیل به وجود آمدن چنین شرایطی مسافرت صورت نگرفته و باعث شده حدود ۹۳۵ میلیون دلار آمریکا از دست برود.

کاهش ۷۰ درصدی گردشگران در دوره کرونا

این فعال گردشگری و هتلداری در مورد تاثیر کرونا بر کاهش مسافران گردشگر اظهار داشت: آسیب رکودی که کرونا در صنعت گردشگری به وجود آورد، ده برابر رکودی بود که صنعت گردشگری در سال ۲۰۱۹ دچار آن شده بود. بر اساس همین گزارش حدود ۷۰ درصد مسافرین در آسیا و آسیای میانه کم شده است و این امر در آفریقا به میزان ۶۹ درصد و در نیجریه به ۷۲ درصد کاهش یافته است. در اروپا و آمریکا به ۶۰ درصد کاهش یافته است. کاهش ۷۰ درصدی در کشورهای آسیایی ضربه سنگینی محسوب می­‌شود. بخصوص که در اکثر کشورهای آسیای جنوب شرقی صنعت گردشگری حرف اول را می زند.

این استاد دانشگاه افزود: کشورهایی چون تایلند، مالزی، اندونزی و ویتنام دوران جبران ناپذیری را پشت سر گذرانده اند؛ به طوری که کشوری چون مالزی در سال ۲۰۲۰ فقط چهار میلیون نفر توریست داشته است. از این مقدار ۲ میلیون و ۱۶۰ هزار نفر در ژانویه مسافرت کرده ­اند و از ماه مارس که مالزی وارد ماه قرنطینه شد، علنا هیچ توریستی نپذیرفت. در سال ۲۰۱۹ مالزی ۲۶میلیون نفر مسافر داشته و در مقایسه با سال ۲۰۲۰ میلادی ۶ برابر این میزان کاهش یافته است. با توجه به مقایسه هایی که بین این ۲ سال انجام می شود چنین رقم­ های خیلی متفاوتی سرمایه را می‌­بینیم که در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال ۲۰۱۹ کاهش یافته است. کشورهای آسیای جنوب شرقی چون مالزی سرمایه ­گذاری زیادی روی صنعت گردشگری خود کرده و می‌­کنند تا این صنعت را روی پا نگه دارند اما اگر این صنعت بنای محکمی داشته باشد آسیب کمتری می­‌بیند اما اگر این بنا و اساس سست باشد این بخش آسیب بیشتری  می بیند. کشور مالزی برای سال ۲۰۲۰ یک پلن داشت و طرح هایی برای رونق گردشگری چیده بود که این طرح ها باتوجه به شرایط با شکست مواجه شد اما مهم بنیان و اساس صنعت است که به تبع آن آسیب می­‌بیند یا رشد می ­کند، اما صنعت گردشگری در هیچ جای دنیا در امان نبود. در مالزی از مارس ۲۰۲۰ مرزها بسته شده و هیچ توریستی اجازه ورود به مالزی نداشت حتی کسانی که اقامت دارند اما در مالزی خضور ندارند و آن­ها هم اجازه ورود به مالزی را ندارند.

در بحران کرونا انسان ها متوجه شدند چقدر به مسافرت نیاز دارند

شایسته مقدس خاطرنشان ساخت: یکی از درس هایی که مردم جهان در طول این بحران گرفتند، این بود که چقدر ما انسان­ ها به سفر نیازمندیم و اهمیت سفر در این میان بارزتر شد و ضرورت این حوزه روشن شد. مساله دیگری که وجود دارد در سال ۲۰۲۰ در چهار ماه اول همه در قرنطینه بودند و به نوعی دچار ناامیدی شده بودند، اما با گذشت مدتی و پیدا شدن واکسن امیدی در مردم به وجود آمد.

راهکارهای آسان شدن سفر در دوره کرونا

این فعال گردشگری در مورد این که در شرایط فعلی چه مواردی به رونق مسافرت کمک می کند؟، گفت: در حال حاضر ما به سفر ایمن احتیاج داریم و این ایمن بودن بودن فقط از طریق واکسیناسیون و رعایت پروتکل­ های بهداشتی صورت می ­گیرد. مساله بعدی نیروی انسانی است. ما نباید نیروی انسانی خود را از دست بدهیم و این چیزی است که برخی کشورها به آن توجه کرده­ اند؛ یعنی آن­ها نیروهای خوب خود را نگه داشته ­اند. در تمامی هتل ­ها و... واکسیناسیون انجام داده ­اند. بنابراین کرونا با ما خواهد بود، اما نیاز روحی و روانی انسان ­ها هم وجود دارد و آن هم نیاز و احتیاج بشر به سفر است. برای همین واکسیناسیون و داشتن پاسپورت­ های بین ­المللی واکسن، برآورد کردن محیط­ های امن، و عاری کردن پرسنل از ویروس، مهم هستند.

یک پژوهش جالب درباره گردشگران خارجی سفر کرده به ایران

این استاد دانشگاه در مورد ایران هراسی و گردشگری توضیح داد: ایران هراسی بین توریست­ هایی که تا حالا به ایران نیامده­ و سفر نکرده ­اند یا دوستی یا آشنایی در ایران نداشتند و فقط از طریق شبکه­ های مجازی اطالاعاتی از ایران به دست می­ آورند، بعضا وجود دارد و از این طریق تصویری از ایران در ذهن آن­ها نقش می ­بندد. اما کافی است یک بار سفر کنند. در این زمینه در دانشگاه لندن پژوهشی صورت گرفته و طبق نتایج آن، دید بیشتر از ۸۳ درصد مسافران خارجی که به ایران وارد می­ شوند، وقتی می ­خواهند از ایران خارج شوند، متفاوت است. اینان در زمان بازگشتشان از ایران بسیار ناراحتند که ایران را ترک می کنند.

وی در ادامه افزود: کسانی که به ایران هنوز سفر نکرده ­اند و اطلاعی از ایران ندارند، از رفتن به ایران ابراز ناراحتی می کنند؛ چون شناختی از ایران ندارند. اما اگر دولت با همکاری بخش خصوص برنامه­ هایی برای شناساندن بیشتر ایران برای کسانی که در خارج از یران حضور دارند بگذارد، شاید دیگر اندیشه ایران هراسی وجود نداشته باشد. به طوری که امسال سفارت ایران در مالزی جشن نوروز را برگزار کرد و از این طریق فرهنگ نوروز ایرانی را به کسانی که به نوعی با سفارت ایران در مالزی در ارتباط بودند شناساند.

کسانی که از صنعت گردشگری شناخت زیادی ندارند، متاسفانه تصورشان از چنین صنعتی فقط هتل و هواپیما است اما صنعت گردشگری خیلی بزرگتر از این حرف ها است؛ رستوران، موزه، جزایر مختلف، لوکیشن ­های مختلف، هتل های مختلف و مراکز تفریحی، همه جزء مراکز گردشگری است.

مردم تشنه سفرند و واکسن شرط اول سفر ایمن است
دکتر مقدس با بیان این که «واکسیناسیون تنها راه نجات صنایع مختلف به ویژه گردشگری است»، افزود: مردم و مهمانان تشنه سفرند، اما سفر ایمن و اولین شرط تحقق سفر ایمن، واکسن است که باعث ایمنی دسته جمعی می شود؛ به خصوص وقتی تمام پرسنل هتل و مهمانان واکسن زده باشند و هتل‌ها فقط میزبان افراد واکسن زده باشند، طبعا درگیری با ویروس کرونا بسیار کمتر می شود. 
وی افزود: از این رو بسیاری از کشورهای دنیا با این شرط که ۹۰ درصد کشور واکسن زده باشند، همه مسافران واکسنهای معتبر زده باشند و قبل از ورود تست PCR بدهند، می‌خواهند مرزشان را به روی مسافران خارجی باز کنند. چون با رعایت این شروط، ریسک بیماری بسیار کم می شود و الان در خیلی از نقاط گردشگری دنیا هم داشتن پاسپورت واکسن ضروری شده است.

ایران و پتانسیل های گردشگری در پساکرونا

شایسته مقدس در مورد استفاده از پتانسیل های گردشگری در پساکرونا اظهار داشت: همه­ کشورها بحران کرونا و رکود گردشگری را تجربه کردند اما اینکه از این به بعد می­ خواهند چه بکنند مهم است. ایران پتانسیل های گردشگری زیادی دارد؛ گردشگری شاخه های مختلفی دارد؛ گردشگری اسلامی، گردشگری حلال، گردشگری سلامت، گردشگری غذا، گردشگری آموزش رشته­ های مختلف این صنعت را داریم. مهم این است که ما از این فرصت استفاده کنیم، یعنی ما کرونا را یک فرصت در نظر بگیریم و برای برنامه ریزی و پیشرفت در این زمینه از آن استفاده کنیم. لذا باید بخش خصوصی با بخش دولتی همگام باهم پیش بروند.

این فعال گردشگری و هتلداری در پایان یادآور شد: یک نکته دیگری که وجود دارد این است که در این زمینه از متخصصان استفاده کنیم، می­‌توانیم از متخصصانی که در خارج و داخل کشورمان حضور دارند در این زمینه بهره ببریم. با به کار گرفتن افراد متخصص می‌­توانیم کلی از مشکلات را در صنعت گردشگری برطرف کنیم. مساله دیگری که وجود دارد این است که باید مواظب افراد پیشکسوت و افراد با تجریه در این صنعت باشیم. همچنین یکی از عواملی که در دوره پس از کرونا می ­تواند به این صعنت کمک کند آموزش است. آیا ما همه پرسنل را آماده کرده ایم؟ آیا ما همه کارها را کرده ­ایم، آیا بلدیم چگونه بازاریابی بکینم، آیا می ­دانیم چه چیزهایی را باید بگوییم؟ خوشبختانه نسل جدید با زبان انگلیسی آشنایی دارد و متخصص هستند و باید از آن­ها در این زمینه استفاده کرد و برای دوران پس از کرونا با همکاری و همدلی می­ توان پیش رفت.