زبانِ هنر؛ محملی برای گفتن از جنگ و مهاجرت

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، نمایشگاه آثار تجسمی هنرمندان افغانستانی مقیم ایران با عنوان «هم‌خانه» رشته‌های مختلف نقاشی، مجسمه، عکس، خوشنویسی،تذهیب، مینیاتور و نگارگری در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

برگزاری نمایشگاه «هم خانه» از سوی هنرمندان افغانستانی مقیم ایران در شرایط پس از سیطره مجدد طالبان و استقرار دولت امارات اسلامی در مرکز سیاستگذاری این کشور؛ آثار را دارای خوانش جدیدی کرده است که همین امر به تنیدگی هنر با امر سیاسی تاکید می کند.

واکنش به مسئله جنگ و مهاجرت ایده شکل گیری آثار مهم این نمایشگاه است که تقاطع آن در ذهنیت هنرمندان افغانستانی هویداست و در برخی آثار اشاره هایی مستقیم و در برخی دیگر به صورت نمادین از دغدغه هنرمند پرده بر می دارند.

حتی اگر هنرمند افغانستانی خود را از وضعیت سیاسی بخواهد جدا کند اما اتمسفر شرایط کنونی افغانستان، تحلیل آثار هنری را در بستر سیاسی و تاریخی مورد تحلیل مخاطب قرار می دهد و سیاست به شکل غریزی در میان دم و بازدم هنرمند در این منطقه جاری است و می توان نظریه رولان بارت را چنین باز تعریف کرد که کشیدن خطی بر دیوار سفید این منطقه؛ به خوانشی سیاسی، فارغ از ایده هنرمند، به حیات خود ادامه می دهد.

مجسمه هایی همچون ستون در میان بازدیدکنندگان این نمایشگاه استوار است که برای مخاطب یادآور مجسمه‌های بامیان است که در سال ۲۰۰۱ به فتوای ملا محمد عمر، رهبر وقت طالبان با جاسازی دینامیت منفجر و به سنگریزه تبدیل شدند.

 مجسمه هایی نامیرا که در ذهن هنرمند از بامیان به تهران حمل شدند تا هنرمند وطنش را همچون بنفشه ها با خود ببرد به هرکجا که می خواهد.

عکس های مستند این نمایشگاه بازتابی از واقعیت روزمره مهاجران است که به مشکلات آنها در ایران اشاره دارد و  زبان هنر محملی برای طرح آن شده است. آثاری راوی جنگ و زندگی؛ امید و ناامیدی.

زن را می توان در پیرنگ ایده بسیاری از آثار نمایشگاه به ویژه نقاشی ها یافت که از انتزاع تا فیگوراتیو گسترده است.

چهره زنی ۲ شقه شده را می توان سمبلی از مهاجرت دانست که این شکاف، آناتومی زندگی روزانه اش است.

یکی از آثار این نمایشگاه به صورت مستقیم به مسئله انفجار در مقابل مدرسه دخترانه «سیدالشهدا(ع)» کابل پرداخته است که در این انفجار ده‌ها دانش آموز افغان کشته شدند.

عکسِ کفش های خون آلود یکی از کشته شدگان، که در این انفجار آیکونیک شد؛ بهانه ای برای از آن خودسازی هنرمند افغانستانی شده است و با قرار دادن تصویر کفش های کودکان در مرکز نقشه افغانستان، قدم زدن روی خاک و خون؛ برای کودکان افغانستانی را یادآوری می کند.

آثار خوشنویسی و نگارگری این نمایشگاه را می توان حلقه فرهنگی ایران و افغانستان دانست که اشتراکات فرهنگی ۲ کشور را به یکدیگر متصل می کند.

آثاری که به زبان، فرهنگ و تاریخ تنیده شده ای تاکید دارد که همچون ابوریحان بیرونی هویتی فراتر از جغرافیا و مرزبندی های سیاسی ۲ کشور دارند.

محمدحسین احمدی، محمد ارزگانی، زهرا اسماعیلی، بتول اکبری، فاطمه اکبری، محمدموسی اکبری،ثریا جعفری، بتول رحیمی، زارا رسولی، حمیده سهرابی، شکیلا عالمی، علیخان عبداللهی، بهرامشاه محمودی، حکیمه قنبری، محمدمهدی میرزایی و فاطمه میرزایی هنرمندانی هستند که آثارشان در این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار دارد.

این نمایشگاه جمعه ۱۶ مرداد در خانه هنرمندان ایران آغاز به کار کرد و تا ۲۶ مهر هر روز (جز شنبه‌ها) از ساعت ۱۵ تا ۲۱ میزبان بازدیدکنندگان است.