راهبرد جدید آمریکا برای شبه جزیره موشکی

در هفته ای که کره جنوبی در پرتاب نخستین موشک ماهواره‌بر خود به فضا شکست خورد و نتوانست ماموریت نهایی برای قرار دادن ماهواره‌ در مدار زمین را با موفقیت انجام دهد، پیونگ یانگ یک موشک جدید بالستیک خود را از یک زیردریایی با موفقیت پرتاب و آزمایش کرد. این نخستین بار در ۲ سال گذشته است که کره شمالی چنین سلاحی را آزمایش می کند. 

اهمیت موضوع فوق در آن است که این آزمایش مهمترین نمایش قدرت نظامی کره شمالی از زمان آغاز ریاست جمهوری «جو بایدن» ارزیابی می شود و به همین دلیل اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد جلسه ای فوری را تشکیل دادند.

سران کره شمالی آزمایش های چند ماه اخیر خود را تدافعی عنوان کرده اند و تصریح می دارند این سلاح اخیر نیز خطری برای ایالات متحده ندارد. اما همسایه جنوبی این کشور که متحد آمریکا به شمار می رود تاکید دارد این اقدام نقض قطعنامه های سازمان ملل متحد محسوب می شود. آمریکا مدعی شد پیونگ یانگ بهتر است به جای آزمایش تسلیحات به فرایند گفت وگوها برای صلح بپیوندد. سازمان ملل از مدت ها قبل کره شمالی را از آزمایش موشک‌های بالستیک که می‌ توانند کلاهک هسته‌ ای حمل کنند، منع کرده است. 

کره شمالی و اهرم‌هایی پرقدرت تر از قبل 

در هفته های اخیر تنش در شبه جزیره کره افزایش یافته است. دو هفته پیش از آزمایش بالستیک اخیر، کره شمالی چند آزمایش موشکی را انجام داد که مهمترین آن ها پرتاب موفقیت آمیز یک موشک ضد هوایی ارتقایافته بود. همچنین پیونگ یانگ حدود یک ماه قبل نیز در اعتراض به همکاری‌ های نظامی مشترک کره جنوبی و آمریکا خط تماس تلفنی مستقیم با سئول را قطع کرده بود.

تارنمای «ای بی سی نیوز» در گزارشی نوشت جنگ آمریکا در افغانستان پایان یافته است اما منازعه طولانی و واقعی این کشور با کره شمالی هنوز ادامه دارد. برخلاف افغانستان، این یک جنگ قومی و مذهبی نیست بلکه نزاع با یک کشور مسلح هسته ای است که در برابر قدرت آمریکا مقاومت می کند و استوار است؛ کشوری که گرسنگی و تحریم را تحمل کرد و تقریبا از سال ۱۹۵۳ تاکنون هیچ معاهده صلحی را با آمریکا امضا نکرده است.

آمریکا بزرگترین نیروی نظامی خود در خارج از سرزمین اصلی را در شرق آسیا به بهانه تهدیدات کره شمالی حفظ می کند و حدود ۳۰ هزار سرباز در کره جنوبی و ۵۰ هزار سرباز دیگر را هم در ژاپن مسقر کرده است تا در ظاهر از این دو کشور در مقابل تهدید پیونگ یانگ محافظت کند. از نظر آمریکا، کره شمالی چهارمین ارتش بزرگ جهان را به همراه حدود ۶۰ کلاهک هسته ای در اختیار دارد و قادر است آمریکا را هم با موشک هایش هدف قرار دهد. آمریکا معتقد است چین نقش نیز حامی اصلی پیونگ یانگ را بر عهده دارد و بخش مهمی از نیازهای انرژی این کشور را تامین می کند.

طبق این تحلیل، کره شمالی کشوری است که آمریکا نمی تواند آن را نادیده بگیرد زیرا آشکارا برای چند دهه است که دولت واشنگتن را به مبارزه می طلبد. همچنین واشنگتن می داند که پیونگ یانگ ممکن است به میز مذاکره بازگردد و امتیازاتی را بدهد اما هیچگاه از سلاح هسته ای خود دست بر نمی دارد زیرا این موضوع به بقای حکومتش ارتباط دارد.

در حالی که دولت آمریکا تاکید دارد هیچ مذاکره معناداری بدون همکاری و مشارکت فعال چین قابل دستیابی نیست؛ چین هم از تداوم طولانی ترین جنگ آمریکا به نفع خود و برای تبلیغ رویکردهایش استفاده می کند.

تارنمای خبری رادیویی «ان پی آر» در تحلیلی عنوان کرد کره شمالی هشتمین آزمایش موشکی سال جاری خود را انجام داد و برای اولین بار در دوسال گذشته موشک بالستیکی را از زیردریایی شلیک کرد. این اتفاق درحالی رخ داد که آمریکا و متحدان آسیایی آن در حال برنامه ریزی برای بازگرداندن پیونگ یانگ به میز مذاکره هستند زیرا دو طرف از سال ۲۰۱۹ تاکنون دیدار یا تعامل مستقیمی را نداشته اند.

«آنتونی کوهن» تحلیلگر امور امنیتی شرق آسیا اعتقاد دارد در ماه گذشته کره شمالی چهار نوع مختلف از موشک را آزمایش کرد. موشک مافوق صوت، موشک کروز دوربرد، موشک ضدهوایی و پرتاب موشک از قطار. این ها تهدیدی برای آمریکا و متحدانش به شمار می روند. بنابراین کره شمالی می خواهد در صورت آغاز مذاکره، اهرم فشار بیشتری را در دست داشته باشد. موضوع مهمتر این است که رهبر کره شمالی طیف متفاوتی از تسلیحات را در فاصله های اندک به نمایش گذاشته است از موشک های ضدهوایی تا بالستیک قاره پیما با سوخت جامد. همه این ها برای آمریکا نگران کننده هستند.  

طبق این گزارش، آمریکا مدعی شده در هر زمانی آماده است تا با مقام های کره شمالی بدون پیش شرط گفت وگو کند. واشنگتن در قبال این پیشنهاد ارسال کمک های بشردوستانه را به عنوان مشوقی برای مذاکره مطرح می کند. با این حال کره شمالی تاکنون چنین معامله ای را رد کرده است و به تدریج بر اهرم های فشار خود علیه ایالات متحده می افزاید.

راهبرد جسورانه جدید در شبه جزیره کره

ایالات متحده ازگذشته های دور هدف راهبردی خود در شبه جزیره کره را نابودی تسلیحات هسته ای پیونگ یانگ اعلام کرده است. در واکنش به آزمایش اخیر نیز نماینده ویژه آمریکا در امور شبه جزیره کره بار دیگر مواضع واشنگتن در قبال تحولات این منطقه را تکرار کرد و خواسته کاخ سفید را دستیابی به خلع سلاح هسته ای شبه جزیره عنوان داشت.

تارنمای مرکز مطالعاتی «نشنال اینترست»  آورده است که دولت آمریکا راهبرد جدید جسورانه ای را در پیش می گیرد تا در چارچوب یک تعامل سیاسی با کره شمالی، تغییرات بنیادی را در روابط دوطرف ایجاد کند. جزئیات سیاست دولت بایدن در مورد کره شمالی فاش نشده است؛ با اینحال گویا رویکرد تیم بایدن در قبال کره شمالی منعکس کننده واقعیت اساسی جدید رقابت شدید بین ایالات متحده و چین باشد.

گزارش این مرکز تصریح دارد هدف دولت های آمریکا در سه دهه گذشته خلع سلاح هسته ای پیونگ یانگ بوده است اما نه تنها موفقیتی کسب نشد بلکه در هر دوره اوضاع بدتر شد و این کشور پیشرفت های بیشتری را انجام داد تا اینکه به کشوری با ده ها کلاهک هسته ای به همراه موشک های قاره پیما تبدیل شد.

طبق این تحلیل، رویکردهای مرسوم سی ساله و شکست خورده آمریکا دارای سه ویژگی مشترک زیر بوده اند: شکست در زیر سوال بردن همکاری کامل پیونگ یانگ با چین، رسیدگی نکردن به نگرانی های امنیتی کره شمالی و نبود یک رویکرد جامع در بین تصمیم گیران کاخ سفید. 

بر این اساس در استراتژی جسورانه تازه، اهداف سیاست جدید برقراری ارتباط نزدیکتر با رهبر عالیرتبه کره شمالی، خارج کردن این کشور از انزوای دیپلماتیک، دستیابی به خلع سلاح کامل هسته ای و تحریک کره شمالی برای تبدیل شدن به شریک ایالات متحده است. در این چارچوب انجام اقدامات اعتمادساز، ایجاد دفاتر ارتباطی در واشنگتن و پیونگ یانگ و برنامه ریزی برای کمک به بازسازی کره شمالی لازم است. برای تحریک کره شمالی به انجام همکاری داوطلبانه، آمریکا باید یک تغییر اساسی را در روابط سیاسی دو کشور با ایجاد دفاتر ارتباطی آغاز کند.

طبق این تحلیل، در هر صورت اما در کنار تعامل سیاسی، تحریم های اقتصادی نیز همچنان در مسیر مذاکرات هسته ای باید برقرار باشد تا کره شمالی برنامه هسته ای خود را تهاجمی نسازد. از طریق تعامل سیاسی و گفت‌وگوهای صریح، یافتن راه‌حل بهینه که خواسته‌های سه ذینفع اصلی، ایالات متحده، کره جنوبی و کره شمالی را برآورده کند، امکان پذیر می شود.

در پایان از نگاه این اتاق فکر، در هر صورت بررسی منافع ایالات متحده از دیدگاه گسترده تر ژئواستراتژیک، نیازمند رویکرد جدید جسورانه ای نسبت به پیونگ یانگ است. به این ترتیب، ایالات متحده قادر خواهد بود یک گام به درمان علت اصلی مشکل کره شمالی و تقویت موقعیت استراتژیک خود در شبه جزیره کره یا بعبارت دیگر در پیرامون چین نزدیک شود.