«مذاکرات نتیجه محور»، کلید گشایش گفت‌وگوهای وین

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، "علی باقری کنی" معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اخیرا در حساب توییتری خود نوشت: روز چهارشنبه، هماهنگ کننده کمیسیون مشترک برجام را در بروکسل ملاقات خواهم کرد تا گفت‌وگوهایمان را درباره «مذاکرات نتیجه_محور» ادامه دهیم. 

وی اضافه کرد: ایران مصمم به انجام مذاکراتی است که تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی را به صورت کامل و موثر لغو نموده، عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران را تضمین نموده و ضمانت‌های معتبری برای عدم بدعهدی بیشتر فراهم کند.

 معاون سیاسی وزیر امور خارجه اضافه کرد: مسئله این است که آیا طرف‌های مقابل از  آمادگی واقعی برای انجام تعهدات خود، از جمله فراخواندن یک ناقض غیرعضو به ترک خط مشی‌ها و میراث مخرب گذشته برخوردارند؟

باقری کنی تصریح کرد: ادامه سیاست شکست‌خورده فشار حداکثری قطعا نمی‌تواند موانع پیش‌روی "مذاکرات برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه" را بردارد، بلکه بر پیچیدگی‌های فراوان مذاکرات خواهد افزود.

انجام مذاکرت نتیجه محور با گروه 1+4 برای اجرای موثر و کامل برجام و لغو تحریم های ظالمانه، موضوع اصولی نظام جمهوری اسلامی است و دولت سیزدهم به ریاست آیت الله سید ابراهیم رئیسی نیز مصمم به پیشبرد این سیاست اصولی نظام است.

توئیت باقری کنی قبل از عزیمت به بروکسل، این پیام را برای طرف هایی که مدعی آمادگی برای از سرگیری مذاکرات وین جمهوری اسلامی هستند و بر انجام سریع آن پافشاری می کنند، این است که مذاکره صرفا برای مذاکره، آن چیزی نیست که تهران بدنبال آن است. این نوع مذاکره که پیشتر نیز تجربه شده و عملا تا به امروز، خروجی مطابق با بندهای یادشده در توافق هسته ای از جمله ضرورت پایبندی همه طرف های برجام به تعهداتشان و لغو تحریم را بدنبال نداشته است، روندی یکطرفه است که سودی عاید ایران به عنوان کشوری که بیشترین تعهد را در قبال برجام عملی کرده است، نمی کند.

باوجود این که مقامات غربی و آمریکایی بارها اذعان داشته اند رویکرد فشار حداکثری واشنگتن علیه ایران از زمان دولت دونالد ترامپ آشکارا اعلام شد، ناکام مانده است اما این رویکرد ضد مردم ایران از سوی دولت دموکرات کنونی آمریکا به ریاست بایدن نیز ادامه دارد؛ رویکردی که در واقع منحصر به دوره دولت چهارساله ترامپ نبود بلکه بیش از چهار دهه است که در اشکال و انواع مختلف، از سوی واشنگتن در برابر تهران اتخاذ شده و ادامه دارد.

"مذاکره نتیجه محور"؛ کلید گشایش بن بست ها در گفت و گوهای وین

گروه 1+4 بخوبی از خواسته منطقی ایران از مذاکرات وین آگاه است. سیاست اصولی ایران در زمینه باره تکرار و بر آن تاکید شده است. با این وصف، به ویژه طرف های غربی 1+4 در هرگونه ملاقات و گفت و گویی با طرف ایرانی پیرامون از سرگیری مذاکرات وین، درصورتی می توانند راه برای برداشته شدن گام های رو به جلو هموار سازند که سیاست هایی مبتنی بر رسیدن به یک نتیجه عملی و ملموس اتخاذ کنند.

دیپلمات‌های ارشد گروه ۱+۴، ایران و اتحادیه اروپا از فروردین تا خرداد ماه گذشته، شش دور در پایتخت اتریش گردهم آمده تا درباره احیای مفاد برجام گفت‌وگو کنند. این مذاکرات از تیرماه گذشته متوقف شده و اتحادیه اروپا بر ازسرگیری مذاکرات اصرار دارد. اما جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری مسئولیت پذیر بارها اعلام کرده که در صورت لغو تمام تحریم‌های آمریکا به نحوی که قابل راستی آزمایی باشد، به اجرای تعهداتش در برجام باز می‌گردد.

در حالی برخی دیپلمات‌های خارجی بر ازسرگیری فوری مذکرات برجامی تاکید دارند که باید به این نکته توجه داشت که لازم است جمع‌بندی‌های ایران در مورد این مذاکرات پس از روی کار آمدن دولت جدید نهایی شود. بنابراین اقدام جمهوری اسلامی ایران برای بررسی و جمع بندی مذاکرات دوره های گذشته امری لازم و ضروری است؛ هر چند  مقامات ایران نیز بارها اعلام کرده اند مادامی که این جمع بندی ها به پایان برسد، مذاکرات را از سرخواهند گرفت.

در این میان لازم است طرف های غربی به جای اظهارنظرهای شتابزده در مورد نگرانی از تاخیر مذاکرات، هماهنگی های لازم را میان یکدیگر داشته باشند تا مذاکرات زودتر به نتیجه برسد. طرفهای غربی باید به مسائلی مهمی همچون لغو تحریم های ظالمانه علیه ایران و عمل کردن به وعده های خود توجه جدی داشته باشند.

این در حالی است که آیت‌الله دکتر سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری کشورمان نیز اخیرا گفته بود که در مذاکرات هسته‌ای، آمریکا و اروپا دچار بحران در تصمیم‌گیری هستند.

تداوم کارشکنی‌های آمریکا

"ند پرایس" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا دو روز پیش با بیان اینکه اتحادیه اروپا هماهنگ‌کننده امور برجام است، اظهار داشت که واشنگتن از تعامل اتحادیه اروپا با ایران حمایت می کند.

سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: اتحادیه اروپا هماهنگ کننده امور برجام است و ما از تعاملات اتحادیه اروپا با ایران بسیار حمایت می کنیم اما همانطور که قبلا اعلام کرده بودم، مقصد نهایی باید وین باشد و این مقصد نمی تواند پایتخت هیچ کشور اروپایی دیگری باشد.

اینکه سخنگوی وزارت خارجه آمریکا معتقد است مذاکرات برجامی باید در وین ادامه داشته باشد نه جای دیگری، امری سوال برانگیز است.

امریکا که سالهاست سیاستهای خصمانه خود را علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه داده، همچنان در مسیر ایجاد موانع در رسیدن به نتایج مطلوب برجامی گام برمی دارد.

سوال مهم این است که چرا آمریکا به معاهده ای که پیشتر آن را امضا کرده، باز نمی گردد و بارها تعهداتش را نقض کرده است؟

دولت بایدن که پیشتر بارها مخالفت خود را با خروج دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق این کشور از برجام اعلام کرده بود اما به رغم برگزاری شش دور مذاکرات وین و نقض برجام از سوی کشورش، تاکنون اقدامی جدی برای بازگشت به تعهداتش انجام نداده و صرفا اعلام و تکرار کرده به مسیر دیپلماسی با ایران معتقد است.

بی‌تابی بی دلیل مقامات آمریکایی برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای در حالی بیش از پیش نمایان است که واشنگتن هیچ اقدام موثر و سازنده ای برای پیشیرد این مذاکرات انجام نمی دهد و صرفا براساس ماهیت سیاست‌ فشار حداکثری با هدف اعمال فشار بدون برآورده کردن خواست جمهوری اسلامی ایران عمل می کند.

رابرت مالی نماینده ویژه دولت آمریکا در امور ایران اخیرا پس از پایان سفر به اروپا و منطقه غرب آسیا عنوان کرد که برجام در مرحله حساسی قرار دارد. وی بدون اشاره به اینکه ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد مدعی شد که بی تابی‌ها نسبت به از سرگیری مذاکرات برجامی در حال افزایش است.

این مقام آمریکایی در حالی تاکید کرده که واشنگتن همچنان به دیپلماسی اعتقاد دارد که لازم است جمهوری اسلامی ایران گام های عملی ملموس را از سوی طرف مقابل برای حل و فصل سازنده چالش‌ها در مذاکرات مشاهده کند نه اینکه صرفا شاهد اعمال فشار برای حضور در مذاکره ای باشد که نتایج مطلوب به دنبال نداشته باشد.

این دیپلمات آمریکایی عنوان کرد که برجام ازنگاه دولت جو بایدن «پایان تعامل دیپلماتیک نبوده» و آغاز مسیری برای تعامل دیپلماتیک جامع‌تر است. برجام به گفته او باید سکویی برای کمک به بازگشایی در برای مذاکرات بیشتر، دیپلماسی بیشتر برای حل اختلافات با ایران باشد.

اینکه آمریکا بدون هیچ دلیلی اصرار دارد مذاکرات هسته ای حتما باید در وین و از همان نقطه ای که در گذشته متوقف شده، ادامه یابد می تواند به نوعی سنگ‌اندازی در مسیر رسیدن به نتیجه در گفت‌وگوها باشد. مذاکره‌کنندگان باید بدانند که اکنون دستیابی به نتیجه در این روند مذاکرات بیشتر از مکان مذاکره اهمیت دارد.

ایران تا یک سال پس از خروج آمریکا از برجام به تمامی تعهداتش ذیل این توافق عمل کرد تا به کشورهای اروپایی که وعده می‌دادند آثار خروج واشنگتن از توافق را جبران می‌کنند، فرصت دهد تا برای تحقق این وعده تلاش کنند. اما پس از گذشت یک سال از خروج آمریکا از برجام، تهران اعلام کرد با توجه به اینکه کشورهای اروپایی به وعده‌هایشان عمل نکرده‌اند، در چند گام تعهداتش ذیل برجام را کاهش خواهد داد. کاهش تعهدات ایران بر اساس مفاد توافق هسته‌ای برجام صورت می‌گرفت.

در این میان آژانس بین المللی انرژی اتمی و مقامات این نهاد نیز باید اقدامات عملی موثر و راهگشایی را بدون اهمیت به فشارهای آمریکا در مسیر مذاکرات هسته ای انجام دهند

"رافائل گروسی" مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیرا با بیان تمایلش به دیدار با وزیر امور خارجه ایران ابراز امیدواری کرد به زودی فرصتی برای دیدار با دکتر "حسین امیرعبداللهیان" داشته باشد.

گروسی عنوان کرد: امیدوارم به زودی فرصتی برای دیدار با او داشته باشم. زیر این امر اهمیت دارد. بنابراین وقتی مشکلی و  سوء تفاهمی به وجود می آید، وقتی اختلاف نظر ایجاد می شود، می توانیم درباره آن صحبت کنیم.

همه این اظهارنظرهای مقامات آمریکایی و اروپایی بارها و بارها از سوی مقامات و شخصیت های مختلف آنها تکرار شده و درمجموع چیز تازه ای ندارد. آنچه می تواند کلید گشایش بن بست های پیش روی مذاکرات وین باشد، احترام به رویکرد اصولی «مذاکرات نتیجه محور» است و علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران، فردا با این رویکرد و نگاه، بر سر میز گفت و گو با نماینده اتحادیه اروپا حضور خواهد یافت. شریط موثر واقع شدن این رویکرد نیز صداقت طرف های مقابل به وعده ها، جبران بدعهدی ها و مهم تر از همه انجام اقدامات موثر برای لغو تضمین شده تحریم ها است.

به نظر می رسد در این مقطع زمانی و شرایط کنونی برجام، دنباله‌روی از مسیر "مذاکرات نتیجه محور" گزینه مناسب و درستی برای همه طرفها باشد تا شاهد سرانجامی برای مذاکرات برجامی بود.