به گزارش گروه فرهنگی ایرنا از روابط عمومی خانه هنرمندان ایران، اسماعیلی در این برنامه که با یاد زنده‌یاد ایران درودی، هنرمند نقاش آغاز شد، درباره پیشینه فرهنگستان هنر گفت: فرهنگستان هنر در بین فرهنگستان‌های چهارگانه کشور جزو فرهنگستان‌های جوان است و در سال ۱۳۷۷ بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی شکل گرفت.
وی افزود: هدف از تاسیس آن پاسداری از هنر ایران اسلامی، الگوسازی و سیاست‌پردازی در حوزه‌های مختلف هنر بوده است. بنا بر اساسنامه، این فرهنگستان با بهره‌مندی و حضور اعضای پیوسته، وابسته و افتخاری خود و همین‌طور اعضای گروه‌های تخصصی فعالیت‌های مختلفی را طی این دو دهه انجام داده است. آنچه تاکنون انجام شده را می‌توان در ساحت‌های مختلفی تقسیم‌بندی کرد که یکی از حوزه‌هایی که به شکل جدی در اوایل دهه اول انجام شده، بحث شناسایی و تبیین سبک‌ها و مکاتب هنری و جریان‌های هنری گذشته و معاصر است.
اسماعیلی ادامه داد: فعالیت‌های پیشین بیشتر در بخش الگوسازی صورت می‌گرفت و در دوره اخیر به بخش سیاست‌گذاری و سیاست‌پردازی در حوزه هنر متمرکز شده تا در این حوزه که کمتر به آن توجه شده، در برنامه‌های آتی، به شکلی ویژه و گسترده‌تر توجه و عمل کنیم.
در بخشی از این نشست اسماعیلی درباره ایده اولیه شکل‌گیری فرهنگستان هنر گفت: هم دولت به این نتیجه رسیده بود به چنین مجموعه‌ای در کنار سایر فرهنگستان‌های دیگر، نیاز است. قطعاً درخواست جامعه هنری هم بوده است. بسیاری افراد که در این حوزه فعالیت داشتند نیز پیشنهاداتی را ارائه کردند. در نهایت منجر به تاسیس و شکل گیری این نهاد شد.
وی درباره ساختار فرهنگستان هنر و چگونگی ارتباطش با شورای عالی انقلاب فرهنگی توضیح داد: فرهنگستان هنر به عنوان یک نهاد مستقل زیر نظر نهاد ریاست جمهوری و با شورای عالی انقلاب فرهنگی به لحاظ نهاد بالادستی در ارتباط است. روسای فرهنگستان‌ها با پیشنهاد رئیس‌جمهوری و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب می‌شوند. فرهنگستان‌ها به شکل هیات امنایی اداره شده و رئیس هیئت امنای آنها نیز معاون اول رئیس‌جمهور است.
دبیر فرهنگستان هنر درباره زنده و تاثیر گذاری فرهنگستان هنر عنوان کرد: این نهاد در دوره فعالیت خود فراز و نشیب‌هایی داشته است. فعالیت‌هایی که در بخش پژوهش، آموزش و دیگر بخش‌ها در حوزه هنر بوده، اثرگذار و جریان‌ساز بوده است. فرهنگستان هنر در بخش معرفی و شناسایی مکاتب و شخصیت‌های هنری که حتی گاهی در خارج از ایران مصادره هم شده‌اند، نقش مهمی داشته است. این فرهنگستان در معرفی تاریخ هنر ایران و آنچه که در شاخه‌های هنر معاصر است فعالیت کرده و نیز در حوزه آموزش هنر سعی شده است در تحلیل و ارزیابی وضعیت آموزش هنر در معرفی رشته‌ها و سرفصل‌های جدید هنری به دانشگاه‌ها و آموزش عالی فعالیت کند.
وی ادامه داد: در حوزه آموزش و پرورش نیز فعالیت‌هایی صورت گرفته که به صورت ویژه در راستای سیاست‌پردازی و الگوسازی است. با توجه به امکانات، بودجه و شرایطی که فرهنگستان هنر داشته در معرفی و شناساندن حوزه‌های هنری کشور نقش موثری داشته است.
کتاب‌های فرهنگستان هنر، ماخذ تاریخ هنر معاصر است
اسماعیلی در مورد تحقیقات و پژوهش‌ها درباره تاریخ هنر مخصوصا در هنرهای سنتی نقش یادآور شد: فرهنگستان هنر به هنر معاصر هم توجه داشته و هم‌اندیشی‌هایی در حوزه مباحث تاریخ معاصر هنر برگزار کرده است. بخش قابل توجهی از کتاب‌های فرهنگستان هنر به عنوان منابع و ماخذ مهمی از تاریخ معاصر است و به عنوان کتاب‌های درسی استفاده می‌شود. شاید این نقد وجود داشته باشد که توازن بوده یا خیر که سعی ما این بود که این کار انجام شود. در موسسه فرهنگی هنری صبا در حوزه هنر تجسمی بسیاری رویدادهای هنری برگزار می‌شود و بخش عمده‌اش بحث هنر معاصر است.
نشست‌هایی در مجموعه موسسه فرهنگی هنری آسمان به شکل خاص به حوزه هنر معاصر توجه کرده که ارتباط و تعامل خوبی نیز بین فرهنگستان هنر، سازمان‌ها و نهادهای هنری و نیز انجمن‌ها و تشکل‌های هنری برقرار شده است. در فرهنگستان هنر، بخشی برای پرداختن به بحث تعامل با هنرمندان تعریف شده است.
دبیر فرهنگستان هنر با اشاره به تاثیرپذیری رویدادهای فرهنگی و هنری از همه‌گیری کرونا اظهار کرد: کرونا روی فعالیت همه نهادها و سازمان‌های هنری کشور و حتی بخش خصوصی، اثر داشته تا برگزاری رویدادها کاهش پیدا کند. الان که شرایط بهتر و رو به بهبود است، فعالیت‌های زیادی طراحی و تهیه شده که ان‌شاءالله انجام خواهد شد.
وی افزود: فعالیت فرهنگستان در بخش هنر معاصر کم نبوده است. فعالیت‌هایی در حوزه‌های هویت‌ساز که باعث احیا و معرفی هویت تاریخی ما می‌شود و در حوزه‌های گوناگون هنری که سازمان‌ها و نهادهای دیگر و بخش خصوصی به آن ورود نکردند، انجام شده است. سعی ما این است که در دوره جدید به هنر معاصر به شکل ویژه‌ای توجه شود. بحث تحلیل و بررسی جشنواره‌های هنری و برنامه‌هایی که در حوزه هنر معاصر انجام می‌شود نیز جزو برنامه‌های فرهنگستان هنر است.
الگوسازی در هنر، برنامه چهارساله فرهنگستان هنر
اسماعیلی بیان کرد: آنچه در وظایف و اهداف فرهنگستان‌ها در اساسنامه تعریف شده و از آنها انتظار می‌رود، بیشتر بحث سیاست‌پردازی و الگوسازی است که خطوط کلی را مشخص کند و به طرح‌های پژوهشی کلان بپردازد. در دوره اول فعالیت فرهنگستان هنر با توجه به خلائی که بود، شکل فعالیت طور دیگری شد. الان ما یک برنامه چهار ساله را با کمک همکاران تدوین کردیم که مبنای کار قرار گرفته و در آن تعریف شده است که در حوزه سیاست‌پردازی و الگوسازی که بیشتر هم از فرهنگستان هنر انتظار می‌رود، فعالیت کند.
در بحث هنر معاصر برنامه‌های جدید فرهنگستان هنر، نگاه ویژه‌ای دارد. بحث‌های اقتصاد هنر، صنایع خلاق هنری، کپی‌رایت و قوانین و مقررات مالکیت هنری و ... جزو برنامه‌ها قرار گرفته است. ما تفاهم‌نامه‌ای با پارک علم و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داریم که به شکل خاص با استارتاپ‌های هنری ارتباط برقرار شود.
وی با تاکید بر اهمیت و ضرورت دیپلماسی هنری اظهار کرد: با توجه به اثرگذاری دیپلماسی در حوزه‌های مختلف توجه ویژه‌ای به دیپلماسی هنری داشتیم. کارگروهی با حضور نمایندگان وزارت خارجه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، یونسکو و میراث فرهنگی در فرهنگستان هنر شکل گرفته است که در این حوزه به شکل خیلی تخصصی و ویژه ورود پیدا کنیم. در بخش هنر دیجیتال، یکی از برنامه‌هایی که مدنظر قرار گرفته، دوسالانه هنر دیجیتال جهان اسلام است که برنامه‌ریزی اولیه آن صورت گرفته که دوستان در حال تدارک برگزاری هستند.
در بخش دیگری از نشست مجازی دبیر فرهنگستان هنر به لزوم ارتباط با هنرمندان تاکید کرد و گفت: نکته اساسی فعالیت‌های ما ارتباط بیشتر با خود هنرمندان است. ما این ارتباط را نه تنها در تهران بلکه در سطح کشوری دیده‌ایم. پرداختن به هنر استان‌ها و ایجاد ارتباط با هنرمندان در همه نقاط کشور جز برنامه‌ها است.
اسماعیلی درباره رعایت اهمیت اجرایی سیاست‌پردازی‌های فرهنگستان هنر مطرح کرد: یکی از برنامه‌های گروه‌های تخصصی مجزا، تنظیم بیانیه‌هایی در حوزه‌های مختلف است. در هر حوزه هنری یک گروه تخصصی داریم که سعی می‌کند آنچه در سیاست‌گذاری و سیاست‌پردازی لازم است را در قالب بیانیه ارائه دهد. اخیراً ۳-۴ بیانیه از طرف گروه معماری داشته‌ایم که به سازمان‌های بالادستی ارسال شد.
نظر شما