به گفته مدیر خانه مطبوعات استان اصفهان، هشت سال پیش، نخستین درخواست برای خاکسپاری خبرنگاران مُتوفا در قطعه "نام‌آوران" باغ رضوان اصفهان به شهرداری ارسال شد اما پس از اینکه اخیراً در مدت ۱۰ روز، سه نفر از خبرنگاران این دیار بدلایل مختلف به لقاء‌الله پیوستند، این درخواست دوباره در سطح افواه اهالی رسانه‌ای این دیار بالا گرفت که برحسب قرائن موجود به نظر می‌رسد عامل این تاخیر مزید، نیافتن پاسخ برای این سووال ابتدایی بوده است که آیا خبرنگاران "نام‌آور" هم محسوب می‌شوند یا خیر؟
اگرچه به تاکید مدیرکل ارشاد اسلامی استان، خبرنگار نام‌آور است و شکی در آن نیست، اما از دید شهردار اصفهان، خبرنگار نام‌آور است بشرطه‌ها و شروطه‌ها.
شهردار اصفهان با این استدلال که اگر تمام خبرنگاران را نام‌آور بدانیم صدای اصناف دیگر هم بلند می‌شود، گفت: پزشک، مهندس یا هر قشر جامعه را نمی‌توان نام‌آور تلقی کرد، زیرا اگر چنین باشد باید بیش از یک قطعه از آرامستان"باغ رضوان" را به نام‌آوران اختصاص داد، پس تمام خبرنگاران را نیز نمی‌توان نام‌آور نامید.
علی قاسم‌زاده افزود: نام‌آور به کسی اطلاق می‌شود که یک کار تحقیقی انجام داده یا رُتبه علمی بالاتری نسبت به همترازان خود کسب یا کتاب و مقاله علمی تالیف کرده و نسبت به هم صنفی‌های خود از درجه علمی شاخصی برخوردار باشد.
شهردار اصفهان در باره بروکراسی اداری نامه‌نگاری‌ها برای تدفین افراد خاص تحت عنوان نام‌آور اظهار داشت: در صورتی که نام‌آور بودن فرد از سوی صنف مربوطه تایید شود، براحتی مجوز دفن فرد مُتوفا در قطعه نام‌آوران آرامستان صادر می‌شود که البته بعضاً شاهد تاخیر در اعطای مجوز از سوی صنف مربوطه هستیم.
این گفته‌ها در حالیست که گویا خاکسپاری در قطعه نام‌آوران آرامستان اصفهان، مشکل خاص این صنف نیست و هنوز آیین‌نامه محکمی برای نام‌آور بودن افراد در هر صنف تدوین نشده است.
مدیر خانه مطبوعات اصفهان در باره اینکه سال‌ها پیش در روز خبرنگار خبر اختصاص بلوکی از قطعه نام‌آوران باغ رضوان برای خبرنگاران مطرح شد که هنوز به سرانجام نرسیده است، گفت: هشت سال پیش در قالب درخواست کتبی خواستار خاکسپاری خبرنگاران متوفا در قطعه نام‌آوران یا تخصیص بلوکی ویژه خبرنگاران در باغ رضوان شدیم که شهرداری در آن زمان مخالفتی با این تقاضا نکرد اما با امروز و فردا کردن موضوع، به نوعی دادخواست ما را به حاشیه بُرد.
منصور گلناری، تخصیص بلوک ویژه برای خاکسپاری خبرنگاران درگذشته را به مثابه حمایت حداقلی شهرداری از این قشر عنوان و تصریح کرد: با تدوین یک شیوه‌نامه بین سه ارگان شهرداری، خانه مطبوعات و اداره ارشاد، بطور قطع شاهد تسهیل روند این کار خواهیم بود.
شهردار اصفهان، تنها مرجع رسمی برای معرفی خبرنگاران متوفا برای خاکسپاری در قطعه نام‌آوران باغ رضوان را اداره ارشاد نام برده و مدیرکل ارشاد اسلامی استان نیز موافقت اولیه خود را برای رایزنی با شهرداری برای انجام مذاکرات ابتدایی در این زمینه اعلام کرده است.
برغم اعلام خانه مطبوعات اصفهان در باره ارائه درخواست کتبی به شهرداری برای اختصاص بلوک ویژه خبرنگاران در آرامستان این شهر، مدیرکل ارشاد اسلامی استان اصفهان اعلام کرد: پیگیری‌های ما نشان می دهد که چنین درخواست مکتوبی وجود نداشته است.
حجت الاسلام والمسلمین رمضانعلی معتمدی تاکید کرد: اگر در گذشته درخواستی از سوی خانه مطبوعات برای شهرداری ارسال شده است، سوابق آن باید در اختیار ما قرار بگیرد تا کار بشکل رسمی پیگیری شود.
وی با اشاره به اینکه خبرنگاری جزو مشاغل سخت و زیان‌آور است و در قرآن نیز بارها به حرمت قلم قسم یاد شده است، افزود: خبرنگاری به هنر نگارش وقایع گفته می شود و هر کس را نمی‌توان حائز این هنر دانست به همین دلیل هم این قشر لایق عنوان نام‌آور هستند.
ضرورت تصویب آیین‌نامه جامع برای اصحاب فرهنگ و هنر
مدیرکل ارشاد اسلامی استان اصفهان، حمایت همه‌جانبه از خبرنگاران را یکی از موضوعات در دستور کار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد و گفت: در اداره کل ارشاد اسلامی استان اصفهان بدنبال تصویب آیین‌نامه جامع و کاملی برای اصحاب فرهنگ و هنر هستیم .
وی گفت: در همین راستا اختصاص بلوکی ویژه برای خاکسپاری خبرنگاران متوفا در قطعه نام‌آوران، بطور قطع کمترین کاریست که می‌توان برای حمایت از این قشر صورت داد.
حجت‌الاسلام معتمدی تاکید کرد: بطور قطع با تصویب آیین نامه مزبور، خبرنگاران از دیگر شاغلان حوزه رسانه نیز تفکیک خواهند شد.
این در حالیست که مدیر خانه مطبوعات استان هم معتقد است به هر فرد عضو خانه مطبوعات و شاغل در حوزه رسانه، نمی توان خبرنگار اطلاق کرد.
گلناری در این باره گفت: اکنون بسیاری از کارکنان روابط عمومی‌ها ادارات هم عضو خانه مطبوعات هستند که باید پالایش شوند، همچنین خبرنگارانی که پس از مدتی جذب ارگان و سازمانی می شوند و هرازگاهی قلم می زنند نیز در زُمره خبرنگاران نیستند.
وی اضافه کرد: همچنین افرادی که با عنوان خبرنگار بازاریابی می‌کنند و درواقع تنها لباس خبرنگار را بر تن دارند نیز خبرنگار محسوب نمی‌شوند.
گلناری تصریح کرد: خبرنگار کسی است که با حرفه خبری امرار معاش و کسب درآمد کند و عمر خود را در این حرفه گذرانده باشد.
وی در پاسخ به این سووال که سال هاست بدنبال اجرای طرح رتبه‌بندی خبرنگاران هستید و این اقدام هر بار به تعویق می‌افتد و همین مساله نیز سبب ایجاد خلل در کار آنها شده است، اظهار داشت: مشکلاتی بر سر راه وجود دارد که بدنبال حل و فصل آنها هستیم.
مدیر خانه مطبوعات استان اصفهان بیان داشت: بدنبال رُخداد تلخ اخیر در جامعه رسانه ای اصفهان و از دست دادن سه چهره خبری منطقه، مجددا مذاکرات شفاهی با شورای شهر اصفهان برای تخصیص بلوک ویژه برای خاکسپاری خبرنگاران متوفا در قطعه نام آوران یا مکانی دیگر از باغ رضوان صورت گرفته است که به احتمال زیاد با تدوین ارائه شیوه‌نامه ای برای این کار، دیگر شاهد بروز مشکل خاصی در این پیوند نخواهیم بود.
وی همچنین در باره ادعای سنگ‌اندازی خانه مطبوعات در راه تدفین یکی از اصحاب رسانه استان در قطعه نام‌آوران باغ رضوان گفت: این مطلب را تکذیب می‌کنم، تمام صحبت‌ها شفاهی بوده و درخواست مکتوبی هم در این باره به خانه مطبوعات ارسال نشده بود، ضمن اینکه خبرنگار مرحوم هم عضو خانه مطبوعات نبود.
گلناری در باره این پرسش که آیا هر کس عضو خانه مطبوعات نیست، خبرنگار محسوب نمی‌شود، تاکید کرد: بطور قطع اینگونه نیست اما به هر حال برای احراز هویت و شناسایی اعضای هر صنف، باید به اتحادیه یا انجمن آن حوزه مراجعه شود.
این ملاحظات در حالیست که یک پیشکسوت حوزه خبر و رسانه در اصفهان، خبرنگار را فردی نام‌آور می‌داند و معتقد است: عنوان خبرنگار به فردی که در رسانه حضور فیزیکی داشته باشد، گفته نمی شود بلکه خبرنگار کسی است که پژوهشگر و تحلیلگر درست و صائب وقایع و رابط امانتدار بین مسوول و مردم باشد.
مُختار استکی، خبرنگاری را یک کار هنری تراز بالا و نگارشگر هنرمندانه کلمات دانست که گاه ساعت‌ها باید روی محصول فکری خود بیندیشید تا مغز کلامش توسط مخاطب بدرستی و بوضوح درک شود، اظهار داشت: خبرنگار هنرمندی است که باید مطلب خود را بگونه‌ای طرح کند که عوام معنای آن را بفهمند و در عین بخوبی و ظرافت بتواند وقایع مبتلابه جامعه را با شیوه هنرمندانه و نگره‌ای کارشاسانه و مُستدل به گوش مسوولان برسانند.
وی گفت: امروز افراد شاغل در رسانه قرابتی چندانی با حوزه خبر ندارند زیرا صاحبان رسانه‌ها از یک مقطعی به بعد چون قادر به پرداخت حقوق افراد مجموعه خود نبودند، خبرنگار، عکاس و توزیع کننده‌هایشان را حذف و بجای جذب خبرنگاران حرفه‌ای بسمت جذب افرادی رفتند که برای ادامه تحصیل نیاز به پول داشتند و آنهارا در بخش جذب آگهی های موسسات خود بکار گرفتند تا ضمن درآمدزایی برای رسانه، درآمدی هم برای آنها کسب کنند.
نقش نزولی اداره ارشاد در حفظ جایگاه خبرنگاران
این پیشکسوت حوزه خبر و رسانه استان اصفهان که بیش از سه دهه از عمر خود را در این عرصه به فعالیت پرداخته است، نقش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی را در از دست رفتن جایگاه واقعی خبرنگاران پُررنگ دانست و افزود: در اوایل انقلاب، این اداره مطالب منتشر شده در رسانه‌ها را به اطلاع مدیران دستگاه های مربوطه می‌رساند و پاسخ آنها را برای رسانه مورد نظر ارسال می‌کرد، همچنین بر عملکرد روابط عمومی‌ها کنترل داشت و در صورت تخطی از وظیفه، با آنها برخورد می‌کرد اما در سال‌های اخیر به نظر می‌رسد که نقش این اداره کل در امور رسانه‌ها، همچون گذشته نیست و کمرنگ شده است.
استکی با اشاره به نبود تشکل قوی و کارآمد در حوزه خبر و رسانه استان ابراز عقیده کرد: به نظر می‌رسد اداره کل ارشاد همچون گذشته بر فعالیت روزنامه‌ها نظارتی ندارد و گویی از آنها بُریده است.
استکی خواستار احقاق مطالبات بحق حوزه رسانه و تحقق منزلت واقعی خبرنگاران در استان شد و افزود: در سال‌های ابتدایی انقلاب، مدیران دستگاه‌های ذی‌ربط همواره برای استقبال و بدرقه خبرنگاران آماده و پا به رکاب بودند اما در سال‌های اخیر حتی شاهد مطالبات غیرموجه مدیران و گاه کارکنان عادی دستگاه‌ها از خبرنگاران و مدیران مسوول رسانه‌ها هستیم.
این پیشکسوت رسانه یادآور شد: در زمان فعالیت رسانه‌ای من و همکارانم، رسانه‌ها جایگاه خاصی داشتند اما در سال‌های اخیر، رسانه‌های اصفهان به داشتن چند بازاریاب برای گرفتن آگهی و تبلیغات اکتفا کرده و جایگاه و شأن عرصه خبر و خبرنگاری رو به تنزل گذاشته است.
وی به اداره کل ارشاد اسلامی پیشنهاد داد که جلساتی با مدیران مسوولان، سردبیران، دبیران، خبرنگاران و مسوولان روبط عمومی‌ها را در دستور کار قرار دهد و ضمن بررسی خواسته های آنها، به رهیافت‌هی رفع ضعف‌ها و کاستی‌های رسانه‌ای هم بپردازند.
استکی تصریح کرد: باید در قالب یک طرح، موضوع نام‌آور بودن خبرنگاران و روزنامه‌نگاران، برجسته شود و شک و شُبهه‌ها در این زمینه از میان برود و زمینه برای قدردانی حداقلی از تلاشگران این عرصه که کار پُرمشقت اطلاع رسانی را با دریافت موجب اندک و بدون هیچ امتیازی انجام می‌دهند، فراهم شود.
به گفته کارشناسان، امروزه هر دستگاه و صنفی برای خود آیین‌نامه و شیوه نامه‌ای طراحی کرده که مطابق آن رفتار می‌کند و این در حالیست که تساهل و بی‌توجهی دستگاه‌های مرتبط با حوزه رسانه در تدوین آیین‌نامه‌ای جامع باعث شده است بسیاری از مسائل مبتلابه خبرنگاران مورد امعان نظر مجدانه قرار نگیرد. از این رو لازم است برای رسیدگی جامع و کامل به نیازهای این قشر فرهیخته و قانع، آیین‌نامه‌ای فراگیر و کاربخش تدوین شود تا همه مسائل آنها از زندگی تا مرگ را دربرگیرد.
نظر شما