به گزارش ایرنا، این بخشی از صحبت های من با اهالی روستای جشنی‌آباد مریوان بود که چند وقت قبل در سفری کاری به آنجا رفتم، روستایی که پای کوه آرام گرفته و فروردین امسال پا به پای زلزله‌ای که مرکز آن در عراق بود لرزید و خانه‌های سست آن فرو ریختند.
یکی از اهالی روستای جشنی‌آباد می گفت: برای درمان همسرم به سنندج رفته بودم و دخترانم در خانه تنها بودند، از زلزله که باخبر شدیم، حالمان بشدت به هم ریخت و بسرعت به روستا برگشتیم، خدا را شکر که به کسی آسیب نرسیده بود ولی دیوارهای خانه فرو ریخته بود.
کاک عبدالله از روزهای جنگ هم گفت و کوه بالای سرش را نشان داد و گفت: آن روزها که بعثی ها اینجا بودند خانه‌هایمان را ترک کردیم و مردها برای مقابله با دشمن به جبهه رفتند و زن ها و بچه‌ها را به جای امنی بردند. جنگ که تمام شد خانه ها ویران شده بود که آن را ساختیم و باز هم حواسمان به مرز بود.
از او می پرسم چرا بعدها که دولت و بنیاد مسکن وام مقاوم سازی دادند فکری به حال چهارستون خانه هایتان نکردید؟ می گوید: وام حرام است و در منطقه ما با این عقیده هیچ یک برای دریافت وام اقدام نمی کند مگر آنکه سود بانکی آن صفر درصد باشد.
سوال می کنم ولی بر اساس همین عقاید و باورهای دینی حفظ جان واجب است، جوانی از پشت سرم جواب می دهد: اینکه ربا بخورند و بمیرند خوب است یا بدون ربا؟
می پرسم این تسهیلات سودش چهار درصد است و قرض‌الحسنه محسوب می شود، می گوید: قرض الحسنه یعنی بدون سود و تا زمانی که این کار را نکنند ما از این وام استفاده نمی‌کنیم.
اگرچه تنها جشنی‌آباد از زلزله بیشتر لرزید اما "ده‌بنیاد" هم از روستاهایی است که حتی یک خانه مقاوم سازی شده ندارد، تنها ساختمانی که نوساز است مسجد روستا است.
کاک عزیز هم از مخالفان سرسخت وام در روستای "ده‌بنیاد" بود، روستایشان به قطب تولید گردو معروف است، از مهمان‌ها با گردو پذیرایی می کنند.
او هم می‌گوید: باید وام بدون بهره باشد تا حلال شود، اگر این کار را انجام دهند با اینکه زمستان است ولی ساخت و ساز را ادامه می دهیم و خودم هم برای این کار همه اهالی را بسیج می کنم.
مشغول گرفتن عکس از خانه ها هستم، اهالی دارند باهم صحبت می کنند، چند روز بعد به سنندج برگشتم و از بخت بد، گوشی همراهم که همه عکسها و فایلهای صوتی را در آن داشتم سوخت و اینهایی که نوشتم بخشی از صحبت هایی بود که در خاطرم مانده بود و بخشی را هم یادداشت کرده بودم و برای عکس هم دست به دامن تصاویر آرشیو شدم.
شاید این هم از بدی های اعتماد به تکنولوژی برای ما خبرنگاران باشد که همه سواد و داشته های خود را با اطمینان خاطر به گوشی هایمان سپرده‌ایم.
شب زلزله
ساعت ۱۹ و ۴۲ دقیقه و ۲۳ ثانیه ۱۷ فروردین، زلزله‌ای با قدرت ۵.۳ ریشتر، در مرز عراق و استان کردستان، حوالی مریوان و در عمق ۱۰ کیلومتری زمین روی داد.
مسوولان اعلام کردند: پنج هزار و ۹۷۸ واحد مسکونی در ۳۸ روستای مریوان از لحاظ میزان خسارات زلزله، ارزیابی شده که ۲۶۰ واحد باید بازسازی و احداث و ۱۴۱ واحد نیز باید تعمیر شود.
در شهر مریوان نیز ۲۹ واحد مسکونی ارزیابی شده که ۱۰ واحد نیاز به بازسازی و ۱۱ واحد باید تعمیر شود و در شهر کانی‌دینار هم ۴۴ واحد نیاز به بازسازی و ۱۰ واحد مسکونی هم نیاز به تعمیر دارد.
این زلزله اگرچه تلفات جانی نداشت ولی خانه خرابی اهالی را در بر داشت، مردمی که وسع مالی خودشان آنقدر نبوده که خانه هایشان را بهسازی کنند و از طرفی با مشکلی به نام حرام بودن وام مواجه هستند.
البته این مساله مختص مریوان نیست و بیشتر مناطق غرب استان کردستان با وضعیت این چنینی مواجه هستند، جمعه شب همین هفته بود که زلزله بازهم به جان کردستان افتاد و شویشه از توابع سنندج با زمین‌لرزه‌ای به بزرگی ۳.۸ ریشتر لرزید.
بلا روی بلا
پنج دی روز ملی ایمنی در برابر زلزله و کاهش اثرات بلایای طبیعی نام دارد، روزی که زلزله بم را در کوبید، البته ایران قبل از آن هم ۲ زلزله مهیب از ۱۲ زلزله بزرگ جهان را داشت، یکی در تبریز و دیگری در مغان.
در جهان ۴۱ بلای طبیعی وجود دارد که ۳۱ مورد آن در ایران هم رخ می دهد و زلزله یکی از آنها است برای همین دهمین کشور بلاخیز و ششمین کشور زلزله خیز دنیا هستیم و شاید تلفات ۶ درصدی ناشی از بلایای طبیعی با وجود داشتن یک درصد جمعیت دنیا نیز از همین جا نشات می گیرد که بلاهایمان زیاد است.
قرارگیری کردستان روزی گسل زلزله‌خیز مریوان - سیرجان زنگ خطری بیخ گوش این استان است که روی خط زاگرس است و ۵۰ درصد زلزله‌های پرخطر کشور اینجا رخ می‌دهد.
از ۱۰ شهرستان کردستان فقط بیجار و دیواندره با خطر نسبی زلزله مواجه هستند و خطر زمین لرزه در بقیه شهرستانها زیاد و خیلی زیاد است.
به غیر از این خطرات، خطر دیگر، سست بودن چهار ستون خانه روستاییان ساکن در مناطق غربی کردستان است که شاید کمترین لرزش زمین باعث شود تا سقف بر سرشان آوار شود.
تفاوت معنادار شاخص مقاوم سازی از شرق تا غرب استان
در بررسی زلزله های اخیر کشور می شود دید که شمار تلفات جانی بر اثر حوادث طبیعی مانند زلزله پایین آمده است و این به دلیل اهتمام روستانشینان برای مقاوم سازی خانه هایشان است.
این را مدیرکل بنیاد مسکن کردستان می گوید.
رضا قادری با بیان اینکه در سه دهه اخیر با کمک طرح های دولتی و تلاش جامعه مهندسی کشور و نیز تشکیل نظام مهندسی ساختمان در استانها، کنترل فنی ساخت و سازها تقویت شده است، افزود: بر اساس آمار، ۶۰ درصد واحدهای مسکونی شهری و ۴۰ درصد مسکن روستایی و شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر مقاوم سازی شده است.
وی با بیان اینکه تا حدود زیادی واحدهای مسکونی استان در مقابل حوادث به ویژه زلزله مقاوم شده است تاکید دارد که همچنان در بافت‌های فرسوده شهری به ویژه در مناطق حاشیه نشین و بیشتر روستاهای غرب استان واحدهای مسکونی غیر مقاومی داریم که در برابر ضعیف ترین حوادث هم ناپایدار هستند.
مدیرکل بنیاد مسکن کردستان شاخص مقاوم سازی در روستاهای شرق استان را حدود ۶۵ درصد و در غرب استان کمتر از ۲۰ درصد اعلام کرده و می گوید: از مجموع ۴۵۰ هزار واحد مسکونی موجود در استان حدود ۲۰۰ هزار واحد غیر مقاوم است که ۷۰ هزار واحد آن روستایی است و توسط بنیاد مسکن در صورت مشارکت مالکان باید ظرف ۱۰ سال آینده مقاوم سازی شود.
قادری با بیان اینکه قروه با ۷۵ درصد، بیجار با ۶۰، کامیاران با ۵۴، دیواندره با ۵۱ و دهگلان با ۵۰ درصد مقاوم سازی بالاترین آمار را در استان دارند، ادامه می دهد: این در حالی است که میزان مقاوم سازی در سقز ۲۸ درصد، سروآباد ۱۹ درصد، سنندج ۱۸ درصد و در مریوان ۱۷ درصد است.
مدیرکل بنیاد مسکن کردستان در رابطه با عدم استقبال روستاییان غرب استان از تسهیلات مقاوم‌سازی می گوید: در حال بررسی راهکارهایی هستیم ولی هنوز به نتیجه قطعی نرسیده ایم که البته با رایزنی های انجام شده با شورای افتا و ماموستایان آیینی در روستاهایی که سرسختانه مقاومت‌هایی در برابر این تسهیلات انجام می‌شد به نتیجه رسیدیم و ۱۳ واحد مسکونی در روستای ده بنیاد عملیات مقاوم سازی را آغاز کرده‌اند.
به گفته قادری ۲۰۰ روستا از مجموعه یک هزار و ۷۰۰ روستای استان حتی یک مورد هم از وام تسهیلات مقاوم سازی مسکن روستایی استفاده نکرده‌اند.
بلایای طبیعی درد مشترک جامعه بشری
این که بلایای طبیعی قهر طبیعت است یا بهای تخریب و دست اندازی انسان به طبیعت، امروزه درد مشترک جامعه بشری بلایای طبیعی است که نمی شود آن را پیش بینی کرد.
تلفات جانی بلایای طبیعی در جهان در ۲۰ سال اخیر بیش از سه میلیون نفر بوده است و برای همین روز جهانی دارد و هم روز ملی و بی توجهی برای پیشگیری از اثرات آن در عصر تکنولوژی و پیشرفت جای تامل دارد.
هرچند انسان اختیاری در بروز بلایای طبیعی ندارد اما با اقدامات نادرست و غیر اصولی، شدت و اثرات آن را می‌تواند تشدید کند، در کنار جلوگیری از تخریب محیط زیست که به این بلایا دامن می زند کردستان و به ویژه مناطق محروم نیازمند فرهنگسازی مناسب و یا نگاه ویژه ای است که فردای روز واقعه، انگشت حسرت گزیده نشود که کاش در زمان خودش برای پیشگیری اقدام می شد.
۲۰ درصد مقاوم سازی در عمل یعنی همه ساکنان روستاهای غرب این استان همین الان هم دارند زیر تلی از آوار زندگی می کنند و کافی است تا زلزله دو شب قبل کردستان که در عمق بسیار کم رخ داد، تنها یکی دو ریشتر قوی‌تر باشد، آن وقت فاجعه به معنای تمام رخ می داد پس باید برای این وام بدون سود و کارمزد کاری کرد.
نظر شما