رشد جمعیت سالمندی یکی از چالش‌های مهمی است که کشور در دهه‌های آتی با آن مواجه است؛ به همین دلیل باید در تمامی استان‌ها برنامه‌هایی برای بهبود شرایط بهداشتی، جسمانی، اجتماعی و اقتصادی سالمندان وجود داشته باشد. مهم‌ترین درخواست و مشکل بازنشستگان حقوق و درآمد کافی، استفاده از بیمه و خدمات درمانی است و برهمین اساس باید مسؤولان نهادهای حمایتی و قانونگزار در کشور قوانین و خدماتی را در راستای حمایت از بازنشستگان و سالمندان در دستور کار قرار دهند زیرا در آینده با افزایش تعداد بازنشستگان با مشکلات بیشتری در کشور مواجه خواهیم شد.
هم اکنون جمعیت سالمندان مثبت ۶۰ سال ایران، بیش از ۱۰ درصد از جمعیت کشور یعنی نزدیک به هشت و نیم میلیون نفر است و از ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸ یعنی طی ۴۳ سال، جمعیت سالمندی ایران از ۵ درصد به ۱۰ درصد رسیده و سپس در یک شتاب منحصر به فرد جهانی، تنها در عرض ۲۳ سال، یعنی از ۱۳۹۸ تا ۱۴۲۰، جمعیت سالمندی از ۱۰ درصد به ۲۰ درصد می‌رسد و استمرار این رشد، باعث عبور جمعیت سالمندان ایران از یک سوم جمعیت کشور (یعنی ۳۳ درصد) در حدود سال ۱۴۳۵ خواهد شد.
به گفته کارشناسان دراین امور هنگامی که جمعیت سالمندی با شیب تندی در حال افزایش است نیاز به سازمان ملی سالمندان در این زمینه بیشتر مورد توجه قرار می گیرد و باید در ادارات کارشناس مسئول متصدی امر سالمندی در نظر گرفته شود.
بین ۴۰ تا ۵۰ دستگاه کلان کشور فقط در سه دستگاه در حد یک اداره به موضوع سالمندی پرداخته می‌شود و دستگاه‌ها به سالمندان مانند سایر اقشار خدمت می‌دهند درحالی که سالمندان به سمت گروه آسیب‌پذیرشدن حرکت می‌کند و نیاز به توجه دولت دارد.
سازمان برنامه و بودجه نقش کلیدی دارد که منابع پایدار مادی برای اجرای برنامه‌های سالمندی تخصیص دهد و دستگاه‌های اجرایی را ملزم کند که برنامه اختصاصی به صورت سالانه برای سالمندان داشته باشند و این بودجه را به صورت نشان‌دار مبتنی بر عملکرد و پیامدسنجی دیدن آثار این برنامه ها در زندگی سالمندان رصد کند.
برنامه‌های دستگاه ها مبتنی بر سند ملی
حسام الدین علامه رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا دراین باره می گوید: برنامه‌های سایر دستگاه ها بویژه برای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی نیز مبتنی بر سند ملی سالمندان خواهد بود و برنامه‌هایی در این جهت تعریف شده است.
وی اضافه می کند: به عبارت دیگر دستگاه‌های مختلف برنامه‌های خود را ارائه دادند و برنامه اقدام ملی سالمندان مراحل نهایی خود را می‌گذراند و هنوز تجمیع برنامه‌های دستگاه‌های مختلف را نداشتیم که به صورت یکپارچه باشد.
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور ادامه می دهد: دستگاه‌ها برنامه‌ها را به سازمان برنامه دادند و برنامه اختصاصی سند سالمندان به جز دبیرخانه برای دستگاه‌های دیگر وجود ندارد.
علامه می افزاید: برخی دستگاه‌ها مانند سازمان بهزیستی کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برنامه‌های خود را مقداری توسعه دادند یا مبتنی بر سند ملی سالمندان کردند.
وی با اشاره به ۵ برابر شدن بودجه دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور برای اجرای سند ملی سالمندان در مقایسه با سال قبل، می گوید: این رقم برای دبیرخانه شورای ملی سالمندان که کار مطالعاتی، نظارت و تنظیم‌گری انجام می‌دهد، مناسب است.
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور می افزاید: برای اجرای سند ملی سالمندان که به صورت یکپارچه در بخش‌های سلامت، رفاه و حمایت اجرا خواهد شد، قطعا رقم‌های بالا وجود دارد اما هنوز برنامه‌های کاملی و پوشش حمایتی کامل در این زمینه نداریم. ما حداقل نیاز به صد برابر شدن بودجه سالمندی دستگاه‌ها داریم.
علامه خاطرنشان می کند: بودجه سالمندی باید در سه بخش رفاه، سلامت و پوشش برنامه‌های حمایتی باشد اما چون برنامه اقدام مشخص نشده است در حقیقت شاید انتظار اینکه اکنون بودجه‌ای تعیین شود، انتظار بجایی نباشد.
به گفته وی در حال حاضر هشت میلیون و ۸۳۷ هزار نفر جمعیت سالمند در کشور وجود دارد.
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور، سند ملی سالمندان را دارای ۶ هدف اصلی شامل ارتقای سطح فرهنگی جامعه در زمینه پدیده سالمندی، توانمندسازی سالمندان، حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان، ارتقای سرمایه و حمایت های اجتماعی، توسعه زیرساخت های مورد نیاز امور سالمندی و امنیت مالی نظام حمایت از سالمندان ذکر می کند.
علامه می افزاید: سند ملی سالمندان به بحث هایی مانند معیشت و امنیت درآمد سالمندان از منابع عمومی می پردازد و بر اساس این سند لازم است وظایف دستگاه ها در رابطه با سالمندی در بودجه های آینده، دیده شوند.
ارتقای سطح فرهنگی جامعه در خصوص پدیده سالمندی، توانمندسازی سالمندان، حفظ و ارتقاء سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی سالمندان، تقویت حمایت‌های اجتماعی برای ارتقای سرمایه اجتماعی، توسعه زیرساخت‌های موردنیاز در امور سالمندی و تامین منابع مالی پایدار برای نظام حمایتی از سالمندان از اهداف سند ملی سالمندان است.
طبق گزارش سازمان آمار، جمعیت ایران در سال ۹۸ به حدود ۸۳ میلیون نفر رسیده و اکنون جمعیت سالمند بالای ۶۰ سال کشورمان با رقم ۸ میلیون و ۲۳۱ هزار نفر، یعنی حدود ۹.۹ درصد جمعیت کشور و جمعیت بالای ۶۵ سال، ۶.۴ درصد جمعیت کشور را تشکیل می دهند.
نظر شما