آشنایی با آسیب‌های اعتیاد مانع گرایش دانشجویان به موادمخدر می‌شود

حسین بهلولی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار گروه علم و آموزش ایرنا با اشاره به اینکه امروز دوران پساکرونا را تجربه می کنیم، افزود: نمی توان به قطعیت گفت که مجازی شدن دانشگاه ها باعث افسردگی دانشجویان شده است. چراکه در این زمینه باید پژوهش انجام شود اما بدون شک یکی از دلایل پایین آمدن خلق و خوی دانشجویان همان دور بودن از محیط جامعه و تحصیل بوده است.

وی تاکید کرد: پیش از این دانشجویان به صورت حضوری در فضای دانشگاه حاضر شده و با دوستان گپ و گفت و یکسری تفریحات مشترک داشتند. اما غیرحضوری شدن دانشگاه ها باعث مجازی شدن ارتباطات و پایین آمدن خلق افراد و افسردگی آنها شده است.

این روانشناس حوزه اعتیاد با بیان اینکه مجازی شدن نیز با یکسری اتفاقات خوب همراه بود، ادامه داد: مجازی شدن در کاهش مصرف انرژی و برخی هزینه ها اهمیت بسیاری دارد. از این جهت پس از کرونا، کلاس ها می تواند تلفیقی از حضوری و آنلاین باشد. چراکه از طرف دیگر شاهد هستیم مجازی شدن دروس باعث فاصله گرفتن برخی از دانشجویان از فضای درسی و تحصیلی شده است. البته این بدان معنا نیست که همه دانشجویان از این فضا دور می شوند بلکه هنوز هم گروه هایی هستند که با این سیستم خودشان را تطبیق داده و درسشان را ادامه می دهند.

این روانشناس با بیان اینکه افراد برای خودکفایی و تطبیق دادن خود با شرایط باید تلاش کنند، تصریح کرد: گاهی شاهد هستیم که در مقاطع ابتدایی برخی از مادران کنار فرزند خود در کلاس حضور پیدا می کردند تا احساس دلتنگی نکند اما خانواده ها برای خودکفایی کودکان از کودکی باید تلاش کنند. زمانی جامعه قانونمند می شود که قانون را از خانه های خودمان شروع کنیم.

وی افزود: همین خودکفایی از درگیر شدن بچه ها به چالش ها و مشکلات در آینده می کاهد و آنها می توانند در شرایط های مختلف مثل کرونا، از مهارت های حل مساله و بحران برای حل مشکلات خود بهره بگیرند.  

اهمیت برگزاری کارگاه آشنایی با آسیب‌های اعتیاد در فضای دانشگاه

این روانشناس با اشاره به اینکه دوری دانشجویان از فضای دانشگاهی می تواند یکی از عوامل افسردگی برخی از آنها باشد، اضافه کرد: پایین آمدن خلق افراد و افسرده شدن آنها می تواند زمینه ساز اعتیاد شود اما افرادی را هم شاهد هستیم که با ورود به دانشگاه و در نتیجه به دست آوردن آزادی هایی که در گذشته نداشتند و ارتباط با افراد جدید به اعتیاد روی آورده اند. این را هم باید در نظر داشته باشیم که اعتیاد فقط در فضای دانشگاه نیست. در واقع محیط و افراد می توانند تاثیرگذار باشند اما مهم برداشت ما از محیط و افراد اهمیت دارد.

عضو سازمان نظام روانشناسی خاطرنشان کرد: ما با بسترسازی های مناسب نباید اجازه ورود اعتیاد به فضای دانشگاهی را بدهیم. به هر حال دانشجویان آینده سازان کشورمان هستند و سلامت جسم و روان آنها اهمیت دارد. در این میان یک راهکار مناسب برای جلوگیری از اعتیاد در این فضا، برگزاری کارگاه هایی با هدف آگاه سازی دانشجویان به ویژه در بستر دانشگاه است.

وی ادامه داد: خیلی از اوقات افراد با علم به مشکلات افراد معتاد، باز هم سراغ اعتیاد می روند. به همین دلیل وقتی دانشجویان در فضای کارگاه ها با اعتیاد و اثرات آن بر جسم، روح و زندگی شان آشنا شوند و مخدرهای جدید و اثرات مخرب آن را بشناسند، بدون شک دیگر سراغ آن نمی روند.

بهلولی یادآورد شد که این کارگاه ها می تواند آنلاین یا حضوری اما به صورت اجباری در فضای دانشگاه ها برگزار شوند و افزود: امروز برخی از جوانان به محرک ها اعتیاد پیدا کرده اند و این باور غلط را در سر دارند که ما اعتیاد نداریم و هر زمان می توانیم کنار بگذاریم. اما باور از ریشه اشتباه است. چراکه اثر مخرب این محرک ها و مخدرهای صنعتی روی مغز است و مغز آسیب می بیند.

فعالیت‌های سرگرم کننده

وی اظهار داشت: آگاه کردن جوانان مبنی بر اینکه این خوشی ها اثری لحظه ای دارد اما آسیب آن یک عمر بر جای می ماند، بسیار اهمیت دارد. چراکه به خاطر سیستم پاداش مغزی پس از هر بار احیای سرخوشی فرد به مصرف دوباره ترغیب می شود غافل از اینکه این شروعی برای تباه شدن زندگی این افراد است. 

بهلولی ادامه داد: گاهی برخی از جوانان هدف ندارند و نمی دانند چه کار کنند، سردرگم شده و به خاطر این سردرگمی مورد سرزنش اطرافیان قرار می گیرند، این باعث سرخوردگی آنها، افسردگی یا گرایش آنها به سمت مصرف مواد می شود چراکه همه این موارد به هم زنجیروار وصل است. در حالی که با برگزاری کارگاه ها می توان به جوانان و دانشجویان آموزش داد که برای خود هدف تعیین کرده، اهداف ۵ ساله خود را شناسایی و برای هدف هایشان تلاش کنند. مهارت های خودآگاهی و خودشناسی باعث می شود افراد نقاط ضعف و قوت خود را شناخته و با تقویت عزت و اعتماد به نفس در مسیری که قدم برداشته اند، حرکت کنند. در این حالت دیگر خلق فرد پایین نمی آید و دچار افسردگی نمی شود.

این عضو سازمان نظام روانشناسی در پاسخ به این سوال که در دوران کرونا خیلی از افراد و به ویژه جوانان ممکن است عزیزی را از دست داده و دچار افسردگی و مصرف مواد شده باشند، گفت: این مساله نیز می تواند بر اعتیاد افراد اثرگذار باشد. چراکه فرد با از دست دادن عزیزی در زندگی، وارد مرحله سوگواری می شود. مرحله اول دچار شوک، بعد پرخاشگری، سپس آشفتگی و غم شده و به خاطر افسردگی و برای آرام کردن خود ممکن است به سمت مصرف مواد برود.

وی ادامه داد: به همین دلیل بسیار اهمیت دارد که جوانان برای رهایی از بند اعتیاد در زندگی، برای خود هدف داشته باشند، وقت خود را با کارهای مفید پر کرده و لیستی از فعالیت های مثبت و فرح بخش داشته باشند.

بهلولی تاکید کرد: این فعالیت ها می تواند کم هزینه هم باشد. مثل ورزش صبحگاهی در فضای پارک ها یا کوه پیمایی و کتاب خواندن؛ همین فعالیت ها اگر تبدیل به عادت و سرگرمی مداوم افراد شود، بدون شک آنها را از فضای اعتیاد دور خواهد کرد. چراکه دیگر جوانان برای تخلیه انرژی و هیجان خود به سمت مصرف مواد نمی روند.