رودخانه های خوزستان از رسوب پر شده است

به گزارش ایرنا علی محمد آخوندعلی دوشنبه در آیین افتتاح دوازدهمین کنفرانس بین المللی مهندسی رودخانه در سالن همایش های سازمان آب و برق خوزستان ادامه داد: رودخانه می تواند مخزنی طبیعی برای کنترل سیل باشد ولی با توجه به وجود حجم بالای رسوبات، با بالاآمدن سطح آب، شهرها و روستاها با مشکل آب گرفتگی مواجه می شوند.

وی با اشاره به مطالعه های انجام شده بر روری رودخانه های خوزستان و برخی استان های کشور گفت: تعریض رودخانه و برداشت رسوبات آنها به دلیل هزینه های بسیار در عمل امکان پدیر نیست ولی با توجه به پدیده های طبیعی از جمله الگوگیری از تالاب ها می توان برای کنترل و آرام سازی دبی سیل استفاده کرد.

سرپرست دانشگاه چمران اهواز گفت: در سال ۹۵، خروجی سد دز به حدود پنج هزار مترمکعب افزایش یافت و این در حالی بود که با دبی سه هزار و ۲۰۰ مترمکعب بر ثانیه در رودخانه کارون، سیل گسترده در اهواز رقم می خورد که به دلیل آرام گرفتن این دبی در تالاب بامدژ، این حجم آب به صورت کنترل شده از کارون عبور کرد.

وی اظهار داشت: بهره گیری از ایجاد تالاب های طبیعی و مصنوعی بر روی رودخانه ها و خارج آنها برای کنترل و آرام سازی سیل ها می تواند مانع از تکرار سیل در سال های آینده شود.

آخوندعلی با مظلوم خواندن سد گتوند ادامه داد: سد گتوند در سال ۹۸ بالغ بر ۱۰ میلیارد مترمکعب آب را کنترل کرد و نقش مهمی در کاهش خسارت های سیل به پایین دست داشت اما به جای استفاده از این مخزن برای جبران کم آبی، از این منبع برای تولید برق استفاده شد.

وی گفت: سدهای خوزستان از جمله دز، کرخه، گتوند و کارون بخش مهمی از سیل ۹۸ را مهار کردند و اگر این سدها نبود خوزستان را در آن سال آب می برد.

استاد تمام گروه هیدرولوژی و منابع آب با بیان اینکه ریزش‌های جوی در سال های اخیر تغییر چندانی نسبت به آمارهای بلندمدت نکرده است اظهار داشت: اگر چه تغییر مقطعی بارش ها موجب شده تا برخی از ادعای شکست آبی کشور یاد کنند ولی به عنوان کارشناس این رشته این ادعا را نادرست می دانم چرا که این شرایط همواره در دوره های بلندمدت تکرارپذیر بوده است.

وی گفت: مصرف آب در بالادست، توسعه کشاورزی و همچنین افزایش احداث سدها و بندها بر روی رودخانه عامل اصلی تغییر وضعیت رودخانه ها بوده است.

آخوندعلی با بیان اینکه همواره ترسالی و خشکسالی بر اساس مطالعات دقیق علمی تکرار پذیر بوده است افزود: اهواز در سیل ۹۸ با دبی سه هزار و ۲۰۰ مترمکعب بر ثانیه از کارون و ورود آب به مناطق شهری مواجه شد و این در حالی است که در شرایط عادی کارون باید توان عبور چندین برابر این حجم آب را می داشت ولی به دلیل رسوب ظرفیت عبور دبی این رودخانه کاهش یافته است.

وی گفت: کاهش ۳۰ درصد آورد کارون و ۵۰ درصدی کرخه برای جلگه ناشی از توسعه در بالادست رودخانه هاست چرا که ریزش های جوی تغیبر چندانی نداشته است.

سرپرست دانشگاه چمران اهواز با بیان اینکه مشکل رودخانه های کارون و کرخه به دلیل مدیریت ناصحیح آب و افزایش توسعه در بالادست است گفت: افزایش ۷۰ تا ۹۰ درصدی رسوباتی ریزدانه موجب کاهش ظرفیت رودخانه های استان شده است ضمن اینکه حذف پوشش گیاهی و افزایش شهرسازی موجب شده تا نفوذپذیری آب در خاک کم شود و این موجب افزایش روان آب در جلگه شده است.

دوازدهمین سمینار بین المللی مهندسی رودخانه که از دوشنبه چهارم بهمن ماه آغاز شده تا ۶ بهمن در شهر اهواز به صورت حضوری و مجازی ادامه دارد.

این سمینار به منظور تبادل اطلاعات و ارائه نتایج آخرین دستاوردهای تحقیقاتی در زمینه مهندسی رودخانه با تاکید بر چالش هایی نظیر تغییر اقلیم، خشکسالی و بحران کمی و کیفی آب رودخانه ها برگزار می‌شود.

۲۱۶ مقاله به دبیرخانه این کنفرانس ارسال شده است که از این تعداد ۱۷۰ مقاله پذیرش شد که ۶۵ مقاله به صورت شفاهی و ۱۰۵ مقاله نیز به صورت پوستر ارایه می شود.