حریری که سه دوره نخست وزیری لبنان را در کارنامه خود دارد، در همان تاریخ در نشستی مطبوعاتی در بیروت اعلام کرد که تصمیم گرفته خود را برای انتخابات پیش روی پارلمانی نامزد نکند و هیچ نامزدی نیز به نام جریان المستقبل وارد عرصه انتخابات این کشور نشود.
وی در عین حال ادعا کرد که «ما همچنان در خدمت به مردم، ملت و وطنمان حاضریم، اما تصمیم تعلیق هر نوع فعالیت در قدرت یا سیاست هم به معنای سنتی آن پا برجا خواهد بود».
بلافاصله پس از اعلام تعلیق فعالیت سیاسی سعد حریری، «نجیب میقاتی» نخست‌وزیر لبنان در واکنش به تصمیم وی گفت که «اظهارات حریری صفحه‌ای غمناک برای کشور و من به شخصه است، اما شرایط دردناک و تلخی را که حریری در آن به سر می‌برد، درک می‌کنم».
میقاتی همچنین گفت که «اگر شرایط و اوضاع تغییر کند، میهن همچنان همه ما را جمع می‌کند و میانه روی راهبرد ماست».
«نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان نیز تصمیم رئیس جریان المستقبل برای تعلیق فعالیت‌های خودش و اعضای این جریان را داستانی غم‌انگیز خواند.
حریری یک روز قبل از اعلام تعلیق فعالیت های سیاسی خود و جریان المستقبل به دیدار نبیه بری رفته و با وی در رابطه با آخرین تحولات صحنه سیاسی لبنان به رایزنی پرداخته بود.
پایگاه خبری «الاخبار» نیز درباره نظر «ولید جنبلاط» در خصوص اقدام اخیر حریری نوشت که «رئیس حزب سوسیالیست ترقی‌خواه لبنان و از احزاب جریان ۱۴ مارس این کشور نه تنها تلاشی در جهت منصرف کردن سعد الحریری نخست‌وزیر اسبق این کشور از تصمیمش مبنی بر تعلیق فعالیت‌های سیاسی نکرده است، بلکه این انتخاب وی را خواسته‌ای شخصی خوانده و گفته که نمی‌توان بحثی درباره آن کرد».
رئیس حزب «سوسیالیست ترقی‌خواه» لبنان در مصاحبه‌ای تلویزیونی به تعارف‌های سیاسی درباره عدم جایگزینی سیاسی برای سعد حریری پایان داد و تاکید کرد که او نیز مثل «سمیر جعجع» مساله الحریری را رها کرده و آن را پایان یافته می‌داند.
در روزی که حریری نظر خود را درباره تعلیق فعالیت های سیاسی اعلام کرد، شماری از طرفدارانش نیز در مقابل منزل وی در منطقه «قریطم» بیروت تجمع کرده و شعارهای ضد سعودی سردادند.
مشکلات حریری از کجا آغاز شد؟
سعد حریری در اواخر مهرماه سال ۹۸ که سومین دوره نخست وزیری خود را در لبنان می گذراند، مجبور شد به دلیل اعتراضات مردمی که از فساد حاکم در کابینه او به ستوه آمده بودند، استعفا دهد.
از همان تاریخ و قبل از آن لبنان گرفتار مشکلات فراوان اقتصادی به دلیل فساد دولت حریری بود؛ بحرانی که از زمان پایان یافتن جنگ داخلی سال‌های ۱۹۷۵ تا ۱۹۹۰ لبنان دوباره شاهد آن شد.
بحران اقتصادی دوران حریری به مشکلات سیاسی در این کشور نیز منجر شد؛ بحرانی که به دلیل اختلاس های فراوان و نامدیریتی دولت حریری به وجود آمد و موجب اعتراضات خیابانی لبنانی ها و در ادامه منجر به استعفای وی شد. در کنار این بحران انفجار مهیب تابستان سال ۱۳۹۸ بندر بیروت که زیان بیش از ۱۰ میلیارد دلاری به این بندر وارد کرد و یک هفته پس از آن دولت «حسن دیاب» مجبور به استعفا شد، از دیگر مشکلات این کشور بشمار می رود.
همچنین در چند سال گذشته، ادامه فساد اداری و اقتصادی در این کشور و تحریم های آمریکا، شرایط سختی را به لبنانی ها تحمیل کرده است.
اما این ادامه ماجرا در لبنان و شخص سعد حریری نبوده و قضیه اصلی و ابتدایی به بازداشت سعد حریری در عربستان توسط «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی و مجبور کردن وی به استعفا در آن کشور در پاییز ۱۳۹۶ باز می گردد که از آن پس حریری دیگر آن جایگاه و کاریزمای سابق را در صحنه سیاسی لبنان حتی در میان طرفدارانش هم ندارد و به یک ورشکسته سیاسی و اقتصادی تبدیل شده است.
در همان زمان «مجتهد» فعال و افشاگر معروف عربستانی با فاش کردن بخشی از پشت پرده بازداشت نخست وزیر لبنان در ریاض اعلام کرد که «واداشتن سعد حریری به صرف نظر کردن از میلیاردها دلار از دارایی‌هایش در بانک‌های خارجی به نفع محمد بن سلمان ولیعهد عربستان از اهداف این بازداشت بود».
مجتهد نوشت که محمد بن سلمان، حریری را با وعده پرداخت همه درآمدهای شرکت «اوجیه» متعلق به حریری به ریاض کشاند، آنگاه وی را بازداشت کرد.
وی علت بازداشت سعد حریری توسط محمد بن سلمان ولیعهد عربستان را واداشتن او به صرف نظر کردن از مبالغ میلیاردی سعد حریری به نفع بن سلمان دانست که به نام خودش یا خانواده‌اش در بانک‌های خارجی قرار دارد.
این فعال مشهور عربستانی فاش کرد که حریری میلیاردها دلار در بانک‌های خارجی دارد که حاصل فعالیت شرکت اوجیه و قرارداد پروژه‌های بزرگ در عربستان است.
مجتهد افزود که بن سلمان شرکت «سعودی اوجیه» را از درآمدهایش محروم کرده است تا حریری را وادار کند، آن درآمدها را به شرکت «نسما» که متعلق به بن سلمان است، تحویل دهد، اما حریری نپذیرفت و این موضوع به ورشکستگی شرکت اوجیه منجر شد.
در سال ۱۳۹۶ بن سلمان دهها شاهزاده سعودی را بازداشت و اموال آنها را مصادره کرد تا از طریق آن تمایلات شخصی خود را به ثمر برساند که اولی رسیدن به تاج و تخت شاهی در عربستان و دومی ادامه جنگ و کشتار مردم بی دفاع یمن بود، که بازداشت سعد حریری نیز در همین مسیر قرار داشت.
مجتهد در ادامه اعلام کرد که «در دوره نخست بازداشت حریری، وی در اوضاع روانی بسیار بدی به سر می‌برد، زیرا به چنین اوضاع وحشتناکی عادت نداشت و فکر می‌کرد که زندانی خواهد شد و پس از آنکه بن سلمان تقریبا ارتباط او را با همه جهان قطع کرد، دیگر هیچ کس به او اهمیتی نخواهد داد و اگر اقدامات آمریکایی‌ها و فرانسوی‌ها نبود، چیزی نمانده بود که از اموال خود (به نفع بن سلمان) صرف نظر کند»، اما پس از دیدار سفیر آمریکا و فرانسه در ریاض با حریری، روحیه وی بهتر شد و احساس کرد در موضع قوی‌تری قرار خواهد گرفت.
مجتهد افزود: زمانی که حریری دریافت، آمریکا و فرانسه بن سلمان را مجبور به بازگرداندن وی به لبنان و لغو استعفایش خواهند کرد، تصمیم گرفت، بازی را به هم بزند و واگذاری اموالش را نپذیرفت و بن سلمان را تهدید کرد که در صورتی اقدام به حل مشکل شرکت اوجیه نکند و همه مطالبات شرکت را نپردازد و اجازه از سرگیری فعالیت شرکت را ندهد، همه ماجرا را فاش خواهد کرد؛ بن سلمان چاره‌ای به جز تسلیم شدن نداشت، بنابراین با پرداخت کامل مطالبات شرکت اوجیه ابتدا موافقت کرد، به شرط آنکه حریری حرفی از آنچه پیش آمده است نزند، حریری هم پذیرفت، البته گفته می شود که مطالبات شرکت اوجیه هرگز پرداخت نشد و حریری عملا ورشکسته اقتصادی و سپس سیاسی شد.
بالاخره حریری پس از چند روز بازداشت و با روحیه خراب به لبنان بازگشت، اما از آن تاریخ به بعد دیگر وی کاریزمای قبلی را نه در بین مردم لبنان و نه در بین طرفدارانش ندارد به حدی که سال گذشته وی که از سوی «میشل عون» رییس جمهوری لبنان مکلف به نخست وزیری این کشور برای چهارمین بار شده بود، پس از حدود شش ماه به دلیل ناکامی از این کار استعفا داد، چرا که حتی احزاب جریان ۱۴ مارس که وی رهبر آن می باشد نیز دیگر اعتمادی به او نداشتند.
واقعیت آن است که پرونده سعد حریری در عربستان هنوز بسته نشده و همین امر مشکلات بیشتری برای او به وجود آورده است؛ از جمله مشکلات مربوط به کسب و کار و یافتن یک شغل تجاری مناسب برای جبران آنچه که وی از دست داده است. علاوه بر آن فعالیت‌های تجاری حریری در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و ترکیه و آفریقا متوقف شده، آن هم در حالی که قدرت او در لبنان به شکل قابل توجهی کاهش یافته و آینده سیاسی سعد حریری در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
در حال حاضر بدهی‌های سعد حریری به یکی از بانک‌های عربستان بیشتر از ارزش تمام دارایی‌های وی است و به همین دلیل صحبت‌هایی درباره احتمال اقامت وی در مصر برای سرمایه‌گذاری در این کشور جهت پس دادن بدهی خود به سعودی‌ها مطرح می‌شود.
بسیاری معتقدند، عمده‌ترین عامل انزوای سیاسی سعد حریری در لبنان ناتوانی وی در جلب رضایت سعودی‌ها بود و اقداماتی که ریاض پیشتر علیه حریری انجام داده همانند گروگان گرفتن وی در سال ۱۳۹۶ و مجبور کردن او به استعفا از منصب نخست‌وزیری لبنان از خاک عربستان، گواه این امر است.
از زمان تاریخ بازداشت حریری در عربستان توسط بن سلمان، معلوم شد که تاریخ مصرف وی برای سعودی ها تمام شده، چرا که ولیعهد سعودی به سرعت خانواده حریری را به ریاض فراخواند و به آنها اعلام کرد که باید با «بهاء حریری» برادر ارشد سعد بیعت کنند و وی باید رهبر جریان المستقبل شود.
پس از تعلیق فعالیت های سیاسی سعد حریری در چهارم بهمن ماه جاری و با این حال که وی اعلام کرده، جریان المستقبل نیز در انتخابات پارلمانی شرکت نخواهد کرد، اما پس از چند روز به یکباره بهاء حریری، برادر سعد در پیامی تلویزیونی با بیان قصد و نیتش برای شرکت در انتخابات پارلمانی لبنان، عنوان داشت که «من راه رفیق حریری را ادامه خواهم داد. نه دین، نه اخلاق و نه تربیت ما، اجازه نمی‌دهد که از مسئولیت خود برای قرار دادن امکاناتمان در راه پیشرفت لبنان شانه خالی کنیم».
اقدام بهاء حریری نشان داد که خط وی و برادرش با هم تفاوت داشته و از هم جداست و دیگر مسایل مطرح شده در سطرهای بالا نشان می دهد که از این پس سعد حریری عملا از عرصه ساسی لبنان کنار گذاشته شده و دیگر نمی تواند در این عرصه قد علم کند.
نظر شما