به گزارش ایرنا، مجید درویشی روز شنبه در جریان بازدید از مراتع جنوبی و تالاب بندعلیخان گفت: تالاب بندعلیخان، یکی از مهمترین زیستگاه‌های حیات وحش در استان تهران محسوب می شود که علاوه بر محلی برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر، نقش مهمی در تغذیه مراتع جنوب دشت ورامین که محل کوچ قشلاقی عشایر استان های تهران، سمنان و قم است، ایفا می‌کند.
وی افزود: این تالاب طبیعی نقش مهمی در کنترل ریزگردها بر عهده دارد و با آب‌گیری آن، مشکل ورود ریزگردها و گرد و غبار به مناطق شهری و مسکونی برطرف می‌شود.
وی اظهار داشت: بر اساس تقسیم‌بندی صورت گرفته، از حجم آب رودخانه موسوم به شور و شیرین ( رودخانه جمع‌آوری کننده آب‌های سطحی تهران) ۳۰ درصد سهم کشاورزان شهرستان ری، ۳۰ درصد سهم کشاورزان ورامین و ۴۰ درصد سهم مراتع جنوبی ورامین و تالاب بندعلیخان است.
وی تصریح کرد: در حال حاضر به دلیل رعایت نشدن حق آبه‌های مشخص شده در سال‌های گذشته و برداشت بی‌رویه آب در طول مسیر این رودخانه، هیچ سهمی به مراتع ورامین و تالاب بندعلیخان اختصاص پیدا نکرده و این امر به مرور موجب خشکی تالاب شده است.
درویشی اظهار داشت: تا کنون متولی اصلی تقسیم‌بندی حق‌آبه مشخص نشده و هر چه سریعتر باید تکلیف ادارات متولی این امر به زودی مشخص شود و حق‌آبه مراتع و تالاب بندعلیخان اختصاص پیدا کند.
وی تأکید کرد :در صورت نابودی تالاب بندعلیخان، مشکلات عدیده زیست محیطی نه فقط برای شهر ورامین که برای کل استان تهران به وجود می‌آید و باید انتظار ورود ریزگردها را به مناطق شهری داشته باشیم.
کمبود آب زراعی در منطقه دشت ورامین باعث شده تا کشاورزان بالادست به ویژه در ورامین و ری تا حد توان آب رودخانه موسوم به شور و شیرین را استفاده می‌کنند به گونه ای که در طول مسیر بیش از ده‌ها دستگاه پمپ، آب رودخانه را برداشت می کنند و در عمل از سهم ۴۰ درصدی حق آبه مراتع و تالاب بندعلیخان چیزی باقی نمی ماند.
امروز به واسطه کمبود آب، مراتع جنوب دشت ورامین رو به خشکی گذاشته ، تالاب بندعلیخان که در سال‌های نه چندان دور محل زمستان گذرانی هزاران قطعه پرنده مهاجر بوده در حال خشک شدن است و تنها زمانی آب رودخانه شور و شیرین به این منطقه وارد می شود ، که کشاورزان بالا دست به دلیل افزایش میزان بارندگی ، توان استفاده از آب را نداشته باشند.
کاهش نزولات جوی، افزایش میزان برداشت از آب های زیرزمینی، افت سطح آب و اختصاص نیافتن کامل حق آبه از محل سد ماملو باعث شده تا کشاورزان دشت ورامین شامل ورامین، قرچک، پاکدشت و پیشوا ( در جنوب شرق استان تهران) به پساب تصفیه شده جنوب تهران نیز راضی باشند؛ آبی که امروز نیز از شمال این دشت و از طریق کانال های درجه یک و دو به سمت زمین های کشاورزی منتقل می شود تا بخشی از کمبود آب جبران شود.
علاوه بر این، آب های سطحی جمع آوری شده از مناطق مختلف تهران در بستر رودخانه ای که سال ها قبل آب رودخانه جاجرود در آن جاری بود از غرب دشت ورامین و مرز مشترک با شهرستان ری به سمت دشت وارد می شود؛ آبی که علاوه بر کشاورزان شهرستان ری، کشاورزان ورامین، قرچک، مراتع جنوب ورامین و تالاب بندعلیخان نیز از آن سهم دارند.
تالاب بند علیخان در فصل های گرم سال به صورت باتلاق در می‌آید و گاهی خشک، اما در پاییز و زمستان پر از آب می‌شود.
این تالاب نام خود را از بند خاکی احداث شده روی رودخانه شور توسط فردی به نام «علی خان» گرفته که حدود ۱۰۰ سال پیش به منظور آبیاری زمین‌های کشاورزی خود در زمین های پایین دست، بند خاکی را احداث کرد.
تالاب بند علیخان زیستگاه و محل زمستان‌گذرانی گونه های مختلف پرندگان محسوب می شود و یکی از شگفتی‌های این تالاب تصفیه خود به خود آب آن گزارش شده؛ به طوری که در ابتدای تالاب باکتری‌ها به تصفیه آب مشغول هستند و پس از چند متر، نیزارها به چشم می‌خورد؛ در واقع وجود نی که در محیط آب شیرین رشد می‌کند نشان از تصفیه خود به خود آب در این تالاب دارد.
وجود توده‌های انبوه بوته‌ها و نیزارهای در هم پیچیده، مکان امنی برای این پرندگان فراهم می آورد؛ غلظت آلاینده‌ها با عبور از مسیر تالاب و رسیدن به بخش انتهایی آن به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد.
نظر شما